Podatnik, który złoży niekompletny formularz aktualizacyjny NIP-2, musi się liczyć z tym, że organ podatkowy rozpocznie postępowanie karne skarbowe.
Takie zagrożenie wynika z braku w ustawie z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1314 z późn. zm.) przepisu, który pozwalałby na wezwanie podatnika do uzupełnienia formularza. Na problem ten wskazał rzecznik praw obywatelskich w wystąpieniu do ministra finansów (nr RPO-723912/V/13/EG).
W konsekwencji takiego stanu prawnego organy podatkowe stosują niejednolite praktyki. Niektóre wzywają podatników do uzupełnienia braków, inne z kolei od razu inicjują postępowanie karne skarbowe. – Przepisy ustawy o ewidencji i identyfikacji podatników i płatników pozwalają na uruchomienie procedury uzupełniania braków w formularzach wyłącznie w zakresie zgłoszeń identyfikacyjnych, całkowicie pomijając postępowanie w sprawie aktualizacji danych – podkreśla RPO.
Dlatego według rzecznika sposobem na wyeliminowanie przedstawionego problemu jest wprowadzenie do tej ustawy obowiązku wzywania podatników do uzupełnienia braków formalnych w formularzu aktualizacyjnym. Można też zamieścić odpowiednie odesłania do przepisów działu VI ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.). Te ostanie (art. 169 ordynacji) mówią o wzywaniu przez organy podatkowe do usunięcia braków w terminie siedmiu dni.
Rzecznik praw obywatelskich zwrócił się więc do ministra finansów z prośbą o ocenę problemu i ewentualne zmiany legislacyjne.