Spółka, która użytkuje sieć gminnej kanalizacji sanitarnej bez tytułu prawnego i włada nią, musi płacić podatek od nieruchomości.
Właścicielem kanalizacji jest gmina. Skarżąca spółka, właściciel oczyszczalni ścieków połączonej z siecią, użytkuje obie budowle, mimo że nie zawarła z gminą odpowiedniej umowy. Faktycznie jednak to ona włada siecią i podpisuje umowy z podmiotami, które chcą się podłączyć. Przejawem władztwa spółki nad kanalizacją jest również przyjmowanie ścieków poprzez przyłączoną oczyszczalnię i pobieranie opłat. Problem polegał na tym, kto jest w takim przypadku odpowiedzialny za uregulowanie podatku od nieruchomości: spółka czy gmina. Burmistrz miasta (organ podatkowy) uważał, że daninę powinna płacić spółka, a skarżąca twierdziła, że podatnikiem jest gmina.
Zdaniem sądu rację w tym sporze ma burmistrz. Nie ma bowiem wątpliwości, że wybudowana przez gminę i oddana do użytku sieć kanalizacji sanitarnej jest budowlą w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 z późn. zm.). Z kolei jak wynika z art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. b) ustawy, podatnikami są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki niemające osobowości prawnej, będące posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, niezależnie od tego, czy posiadają je z tytułem prawnym, czy bez niego.
Ponieważ ustawa nie definiuje posiadania rzeczy bez tytułu prawnego, sąd powołał się na przepisy kodeksu cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Wynika z nich, że z posiadaniem takim będziemy mieli do czynienia, gdy podmiot ma faktyczne władztwo nad rzeczą. Może to być posiadanie samoistne (władanie rzeczą jak właściciel) albo posiadanie zależne (władanie faktyczne jako użytkownik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad rzeczą).
Sąd zwrócił więc uwagę, że ustawa o podatkach i opłatach lokalnych wiąże obowiązek podatkowy nie tylko z władaniem budowlą, stanowiącą własność gminy na podstawie tytułu prawnego, lecz także z władaniem nią bez tytułu prawnego. Podatnikiem jest więc podmiot, któremu można przypisać faktyczne władztwo nad budowlą i wolę władania nią dla siebie mimo braku tytułu prawnego. W omawianym przypadku jest to spółka, musi więc zapłacić podatek gminie. Wyrok jest nieprawomocny.
Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych wiąże obowiązek podatkowy nie tylko z władaniem budowlą, stanowiącą własność gminy na podstawie tytułu prawnego, ale również z władaniem nią bez takiego tytułu
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA we Wrocławiu z 25 kwietnia 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 211/13.