Z pytaniem (nr 364) o wysokość obniżających podatek dochodowy darowizn przekazywanych Kościołowi i innym związkom wyznaniowym wystąpili posłowie Ruchu Palikota. Jeden z nich chciał wiedzieć także, czy w związku z kryzysem finansowym i zawarciem kompromisu w sprawie zastąpienia Funduszu Kościelnego odpisem w wysokości 0,5 proc. PIT rząd planuje likwidację ulg na darowizny kościelne.
Darowizny kościelne / Dziennik Gazeta Prawna
Na pytania odpowiedział wiceminister finansów Maciej Grabowski. Przypomniał, że podatnicy mają dwie możliwości obniżenia podatku dochodowego o darowiznę na działalność Kościoła i związków wyznaniowych. Po pierwsze, odliczyć mogą darowizny przekazane na cele kultu religijnego, ale tylko do określonej w ustawach podatkowych wysokości. W ustawie o PIT (t.j Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) przepis pozwala im potrącić nie więcej niż 6 proc. dochodu. Darowizny mogą być przekazane także na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi i na instytucje prowadzące działalność pożytku publicznego. Maciej Grabowski podkreślił, że MF nie posiada danych dotyczących kwoty przekazanej tylko na cele kultu. Podał łączną kwotę (720,1 mln zł) wszystkich tego typu darowizn uwzględnionych w rozliczeniach za lata 2008–2011. Dzięki temu podatnicy obniżyli PIT o ok. 180 mln zł.
Maciej Grabowski wyjaśnił, że zgodnie z ustawą o CIT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.) podatnicy mogą odliczyć darowizny przekazane bezpośrednio na cele kultu religijnego do wysokości 10 proc. dochodu. W rozliczeniach 2008–2011 podatnicy potrącili 164,7 mln zł, co pozwoliło im obniżyć podatek o 31,3 mln zł.
Podatnicy obu podatków mogą odliczyć także darowiznę na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych. Warunkiem jest m.in. jej wpłata na rachunek bankowy obdarowanego oraz oświadczenie o jej przyjęciu (ponadto zgodnie z ustawą o stosunku państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej – t.j. Dz.U. nr 29, poz. 154. z późn. zm. – podatnik w ciągu dwóch lat od dokonania darowizny musi uzyskać od obdarowanego sprawozdanie o sposobie jej wykorzystania).
Przy spełnieniu tych warunków podatnik może odliczyć od dochodu całą przekazaną kwotę. Taka możliwość wynika z ustaw o stosunku państwa do związków wyznaniowych, których postanowienia jako ustaw szczególnych są ważniejsze od podatkowych. Potwierdziła to uchwała pełnej Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 marca 2005 r. (sygn. akt FPS 5/04). Minister podał, że kwoty odliczonych darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą za lata 2008–2011 wynoszą: 359,5 mln zł – dla podatników PIT, co pozwoliło im obniżyć podatek o 100 mln zł, a dla podatników CIT 12,2 mln zł, co pomniejszyło im podatek o ponad 2 mln zł.
Maciej Grabowski dodał, że bez renegocjacji konkordatu i innych ustaw o stosunku państwa do związków wyznaniowych nie będzie zmian przepisów dotyczących darowizn kościelnych.