Każdy podatnik ma prawo poprawić pierwotnie złożoną deklarację podatkową. Musi jednak wyjaśnić, dlaczego składa korektę.
Jeśli podatnik odkrył błędy w deklaracji podatkowej, ma prawo ją skorygować. Dotyczy to wszelkiego rodzaju podatków, m.in. dochodowych (w tym związanych z rozliczeniem wynagrodzenia za pracę, najmu, dochodów z giełdy), VAT, od czynności cywilnoprawnych, od spadków i darowizn czy lokalnych (np. od nieruchomości i środków transportowych). Korektę mogą złożyć również płatnicy (np. deklaracji PIT-11) czy podmioty, które wystawiają informacje o wysokości osiągniętych przychodów (np. PIT-8C).
Poprawki najczęściej dotyczą kwot, które zostały błędnie wpisane w pierwotnej deklaracji. Mogą jednak obejmować też inne pomyłki, np. w danych identyfikacyjnych podatnika.

Ważne uzasadnienie

Naprawienie popełnionych błędów następuje poprzez złożenie nowej deklaracji z zaznaczeniem, że jest to korekta (np. krzyżyk w wierszu 7, poz. 2 w zeznaniu rocznym CIT-8, wiersz 10, poz. 2 w zeznaniu rocznym PIT-37 czy wiersz 7, poz. 2 w VAT-7). Składa się ją do tego samego organu podatkowego, co pierwotne zeznanie. Przykładowo w przypadku korekty CIT właściwy będzie urząd skarbowy ustalony według siedziby podatnika, określonej np. w umowie spółki czy statucie organizacji. W przypadku deklaracji VAT jest to urząd właściwy ze względu na miejsce wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu (jeżeli odbywały się one na terenie kilku różnych US, to korektę składa się do urzędu właściwego ze względu na siedzibę spółki lub jednostki organizacyjnej albo miejsce zamieszkania przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną).
Samo złożenie korekty nie wystarczy, aby była skuteczna. Konieczne jest dołączenie pisemnego uzasadnienia powodów, dla których podatnik ją składa. Co prawda, przepisy Ordynacji podatkowej nie zawierają wytycznych do treści korekty, ale warto zadbać o to, aby uzasadnienie jej przyczyn było jak najbardziej szczegółowe. Powodem może być np. odnalezienie faktury, przysłanie przez płatnika po terminie informacji PIT-11 albo jej korekty czy odkrycie błędów rachunkowych popełnionych przy wyliczeniu podatku.
W uzasadnieniu należy wskazać, które pozycje pierwotnej deklaracji się poprawia.
Warto również dołączyć dokumenty potwierdzające otrzymanie określonego przychodu czy poniesienia kosztu, np. kopie faktur, zawartych umów z kontrahentami. Jeśli uzasadnienie nie będzie wystarczająco szczegółowe, urząd skarbowy, rozpatrując zasadność korekty, może wezwać podatnika do złożenia wyjaśnień.

Inne koszty

Załóżmy, że spółka złożyła do końca marca roczną deklarację CIT-8 za 2012 r. (jej rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym). W kwietniu pracownik przedsiębiorstwa odnalazł fakturę potwierdzającą zakup pewnej partii towarów, które firma zamawiała w zeszłym roku za granicą. Dokument ten nie był wprowadzony do ewidencji i tym samym nie został uwzględniony w rozliczeniu bieżących kosztów. W takiej sytuacji spółka powinna skorygować swoje pierwotne zeznanie roczne.
W przypadku faktury zakupowej przedsiębiorstwo podwyższy pierwotnie wskazane koszty uzyskania przychodów. Skutkować to będzie nadpłatą podatku. Osoby odpowiedzialne w firmie za składanie deklaracji powinny w uzasadnieniu korekty wskazać urzędowi kwoty, które w jej wyniku zostały zmienione. W tym przypadku będą to w szczególności koszty uzyskania przychodów i w konsekwencji kwoty dochodu, podstawy opodatkowania i podatku.
Spółka może również dokonać korekty miesięcznej deklaracji VAT za ten okres rozliczeniowy, w którym nie uwzględniła odnalezionej faktury.

Zaliczki do zmiany

Korekta deklaracji podatkowej pod względem przychodów czy kosztów nie wpływa generalnie na wysokość zapłaconych wcześniej zaliczek odprowadzanych przez przedsiębiorców (zarówno podatników CIT, jak i PIT) na bieżąco w ciągu roku podatkowego. Są one bowiem i tak rozliczane potem w zeznaniu rocznym.
Wyjątkiem są podmioty, które wpłacają zaliczki w uproszczonej formie (w wysokości 1/12 podatku należnego wykazanego w deklaracji rocznej sprzed dwóch lat, np. zaliczki na 2013 r. ustalone są na bazie rozliczenia za 2011 r.). W wyniku korekty ich wysokość określona na kolejny rok może się zmienić.
Przykładowo jeśli zeznanie korygujące za 2011 r. zostało złożone w urzędzie skarbowym w 2012 r., to wysokość zaliczek uproszczonych ulega zwiększeniu lub zmniejszeniu od początku 2013 r. Z kolei jeżeli podatnik poprawił błędną deklarację dopiero w 2013 r., to nowa (wynikająca z korekty) kwota zaliczek będzie obowiązywać od następnego miesiąca, np. jeśli formularz został złożony w kwietniu – od maja. Z kolei gdy zeznanie korygujące za 2011 r. zostało złożone jeszcze później, np. w 2014 r., to nie ma już żadnego wpływu na wysokość zaliczek zapłaconych w 2013 r.

Niższe sankcje

Podatnicy, którzy złożyli korektę deklaracji, są chronieni przed sankcjami karnymi skarbowymi (np. grzywną), w przypadku gdy w pierwotnej deklaracji wykazali zaniżoną kwotę podatku. Aby uniknąć kary za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, trzeba jednak w całości uiścić kwotę podatku wraz z odsetkami.
Tu również podatnicy mogą liczyć na pewną ulgę. Jeśli całą należność podatkową zapłacą w ciągu 7 dni od złożenia korekty, mogą naliczyć obniżoną stawkę odsetek za zwłokę (stanowi 75 proc. stawki podstawowej). Obecnie wynosi ona 8,63 proc. w stosunku rocznym, podczas gdy stawka podstawowa to 11,5 proc. rocznie.
Do korekty deklaracji podatkowej należy dołączyć pismo szczegółowo uzasadniające przyczynę zmiany danych wpisanych do pierwotnego formularza. Trzeba też podać, w których rubrykach nastąpiły zmiany

Jakie zasady obowiązują przy poprawianiu błędów w VAT

Korekta podatku należnego

Przedsiębiorca, który zorientował się, że wystawia faktury z nieprawidłową stawką VAT, powinien je skorygować. Powodują bowiem, że odprowadza należny VAT do urzędu skarbowego w nieprawidłowej wysokości i nie dokumentuje prawidłowo zrealizowanej sprzedaży.

Zgodnie z rozporządzeniem ministra finansów z 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. nr 68, poz. 360 z późn. zm.), jedną z przesłanek wystawienia faktury korygującej są pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji. Poprawienie błędnej stawki wpływa na kwotę podatku należnego za ten okres rozliczeniowy, z którego sprzedaż dokumentuje. Konieczne jest więc złożenie w urzędzie skarbowym korekty pierwotnej deklaracji VAT-7.

Korekta przychodu

W wyniku korekty faktur przedsiębiorca ma również obowiązek skorygowania deklaracji na podatek dochodowy. Trzeba jednak pamiętać o tym, że dotyczy ona przychodu, który dokumentowała pierwotna faktura. Decydująca jest więc jej data, a nie data faktury korygującej. Przykładowo jeśli pierwotny dokument dotyczył przychodu związanego ze zdarzeniem gospodarczym powstałym w 2012 r., to jego korekta dokonana w 2013 r. wymaga poprawienia zeznania za 2012 r. Nie ma zaś wpływu na bieżące zaliczki na podatek płacone w okresie wystawienia faktury korygującej. Stanowisko takie potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyroku z 16 maja 2012 r. (sygn. akt II FSK 2005/10).

1 Czy jeśli podatnik złoży korektę, może liczyć na automatyczne wstrzymanie egzekucji

Naczelnik urzędu skarbowego prowadzi egzekucję z majątku przedsiębiorcy w związku z zaległością w PIT. W jej trakcie podatnik złożył korektę deklaracji PIT-36. W dołączonym uzasadnieniu domagał się od organu umorzenia postępowania egzekucyjnego. Czy urząd powinien uwzględnić jego żądanie?

Skorygowanie przez podatnika deklaracji, na podstawie której wystawiono tytuł wykonawczy i wszczęto egzekucję administracyjną, nie oznacza, że takie postępowanie zostanie automatycznie umorzone. W tej sprawie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 18 stycznia 2013 r. (sygn. akt II FSK 952/11). Przypomniał, że zgodnie z art. 59 par. 1 pkt 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1015 z późn. zm.) egzekucję umarza się m.in., jeżeli obowiązek podatkowy został wykonany przed wszczęciem postępowania, nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego powodu albo nie istniał. NSA orzekł, że zwrot „nie istniał” należy interpretować w ten sposób, że odnosi się do czasu przeszłego, sprzed wszczęcia egzekucji. Wyjaśnił też, że obowiązek przestaje istnieć, gdy został umorzony lub wygasł z innego powodu (np. zapłaty podatku w prawidłowej wysokości wraz z odsetkami czy przedawnienia zobowiązania). Nie zachodzi to jednak automatycznie w sytuacji złożenia korekty deklaracji, ponieważ nawet jeśli wraz z nią podatnik uiści należność, to urząd musi zweryfikować, np. czy kwota ta pokrywa całą zaległość, a także dotychczasowe koszty postępowania egzekucyjnego.

2 Do kiedy można składać korektę deklaracji, z której wynika nadpłata

Spółka w kwietniu 201 r. złożyła korektę deklaracji CIT-8 z marca 2007 r. i wniosek o stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób prawnych za 2006 r. Czy otrzyma zwrot pieniędzy?

W takiej sytuacji naczelnik urzędu skarbowego może odmówić wszczęcia postępowania o zwrot nadpłaty. Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie 5 lat od dnia złożenia deklaracji, w której wykazano zobowiązanie wyższe od należnego. Oznacza to, że CIT-8 złożony przez spółkę w marcu 2007 r. wyznacza początek biegu 5-letniego terminu do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty. Minął on w marcu 2012 r.

Podobną sprawę rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny. Podatnik twierdził, że termin do złożenia wniosku o nadpłatę zaczął biec od złożenia korekty zeznania, które wskazywało na nadpłacenie podatku. NSA w wyroku z 19 lipca 2011 r. (sygn. akt II FSK 391/10) orzekł, że upływ terminu na wniosek o nadpłatę liczy się od złożenia pierwotnej deklaracji, a nie późniejszych korekt. Gdyby zgodzić się z podatnikiem – podkreślił sąd – to oznaczałoby, że kolejne korekty deklaracji wydłużają termin o zwrot nadpłaty w nieskończoność.

3 Czy emeryt może skorygować PIT, jeśli wcześniej ZUS rozliczył go z podatku

ZUS rozliczył za emeryta podatek dochodowy za 2012 r. na druku PIT-40A. Podatnik chciałby jednak uwzględnić w rozliczeniu ulgę z tytułu wychowywania dzieci. Czy może złożyć korektę tego rozliczenia po 30 kwietnia?

Tak. Musi jednak złożyć zeznanie PIT-37 (zaznacza, że jest to korekta), w którym będzie mógł wykazać ulgę na dzieci oraz kwoty wynikające z rozliczenia przez ZUS. Przepisy Ordynacji podatkowej nie zakazują podatnikom samodzielnej korekty rozliczenia podatku za ten okres, w którym zostali rozliczeni przez płatnika (także po 30 kwietnia) – w tym przypadku przez ZUS. Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 listopada 2012 r. (sygn. akt II FSK 628/11). Sąd orzekł, że przepisy podatkowe dotyczące korekt deklaracji nie mogą różnicować uprawnień podatników. Zarówno te osoby, które samodzielnie składają deklarację, jak i ci, których rozlicza płatnik, mają prawo do korekty PIT.

Podstawa prawna
Art. 56, art. 77, art. 81, art. 81b ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.).