Podatnik, który przekazuje papiery wartościowe lub udziały w spółkach w zamian za certyfikaty funduszu inwestycyjnego, nie jest w związku z tą transakcją opodatkowany PIT.
Podatnik zamierza kupić certyfikaty zamkniętego funduszu inwestycyjnego. Zamiast pieniędzy przekaże papiery wartościowe i udziały w spółkach z o.o. Chciał wiedzieć, jakie będą skutki podatkowe takiej operacji.
Wojewódzki sąd administracyjny orzekł, że musi zapłacić podatek dochodowy. Jak wynika bowiem z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych (a zgodnie z pkt 10 również przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających).
Wojewódzki sąd administracyjny uzasadniał, że wniesienie udziałów i akcji do zamkniętego funduszu inwestycyjnego i objęcie w zamian certyfikatów inwestycyjnych oznacza uzyskanie przychodu. Wartość certyfikatów jest równa wartości wnoszonych udziałów i akcji, a więc jest ona ceną, po której podatnik zbywa akcje bądź udziały.
Ze stanowiskiem sądu nie zgodził się jednak Naczelny Sąd Administracyjny. Zwrócił uwagę, że zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. z 2004 r. nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) wpłaty do funduszu inwestycyjnego zamkniętego mogą mieć formę pieniężną, ale mogą być też wniesione w postaci udziałów lub akcji. NSA wskazał, że z punktu widzenia prawa podatkowego istotne jest to, czy objęcie certyfikatów inwestycyjnych w zamian za udziały lub papiery wartościowe oznacza uzyskanie przychodu podatkowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o PIT. Definicję przychodu zawiera art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. Zgodnie z nim przychodami są otrzymane lub postawione w roku podatkowym do dyspozycji osoby fizycznej: pieniądze i wartości pieniężne, równowartość w pieniądzu świadczeń w naturze oraz równowartość w pieniądzu innych nieodpłatnych świadczeń.
Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że certyfikat inwestycyjny jest pochodnym instrumentem finansowym i mimo że odnosi się do niego określona oszacowana przez fundusz inwestycyjny wartość, nie jest pieniądzem ani też wartością pieniężną. Pochodny instrument finansowy w postaci certyfikatu inwestycyjnego nie zastępuje więc pieniądza, nie stanowi postaci jego zamiennika czy substytutu, a więc nie jest wartością pieniężną. Ponadto zapisujący się na certyfikaty inwestycyjne obejmuje je, a nie realizuje praw z nich wynikających.
Sąd ocenił więc, że dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z o.o. nie podlega opodatkowaniu PIT, ponieważ nie łączy się z tym uzyskanie przychodu podatkowego.
Wyrok jest prawomocny.
Certyfikat inwestycyjny jest pochodnym instrumentem finansowym, który nie jest ani pieniądzem ani wartością pieniężną
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 8 marca 2013 r., sygn.akt II FSK 1479/11.