Niektóre dopłaty do wypoczynku dzieci i młodzieży są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Muszą być jednak przy tym spełnione warunki. Wypoczynek powinien być zorganizowany przez uprawnione podmioty i w określonej formie, np. zimowisk czy kolonii.

Część firm dofinansowuje zimowy wypoczynek dla dzieci i młodzieży swoich pracowników. Niekiedy jednak powstają problemy z rozliczaniem tego rodzaju dopłat.
Otóż unormowania dotyczące opodatkowania dopłat do zimowisk dla dzieci i młodzieży znajdują się w art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 76 z późn. zm.).
Zwolnienie podatkowe
Zgodnie z tymi przepisami, zwolnione z podatku dochodowego są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu - dzieci i młodzieży do lat 18:
  •  z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra niezależnie od ich wysokości (art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
  • z innych źródeł - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł (art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Limit określony we wspomnianym już przepisie art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b) ustawy ma niezwykle istotne znaczenie. Z unormowania tego wynika bowiem, że gdy kwota rocznych dopłat z tego tytułu przekroczy kwotę 760 zł, to wówczas nadwyżka stanowi przychód podlegający opodatkowaniu PIT.
PRZYKŁAD: DOPŁATA Z ZAKŁADOWEGO FUNDUSZU
Przedsiębiorstwo dopłaci z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych po 600 zł do wypoczynku dzieci pracowników na zimowisku. Wiek dzieci nie przekracza 15 lat. Kolonie zorganizowane zostały przez wyspecjalizowany w tej działalności podmiot. Takie dofinansowanie będzie zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ spełnia warunki określone w ustawie o PIT.
PRZYKŁAD: NADWYŻKA PONAD LIMIT DO OPODATKOWANIA
Firma dofinansowuje z tzw. innych źródeł wypoczynek dzieci i młodzieży na zimowisku w kwocie 860 zł. W tej sytuacji nadwyżka wynosząca 100 zł stanowi przychód podlegający opodatkowaniu. Zgodnie bowiem z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione od podatku są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w określonej formie, dzieci i młodzieży do lat 18 z tzw. innych źródeł - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł. Jeżeli natomiast kwota rocznych dopłat z tego tytułu przekroczy kwotę 760 zł, to wtedy nadwyżka stanowi przychód podlegający opodatkowaniu.
Podmioty prywatne
Niekiedy zdarza się, że z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych przekazywane są dopłaty do wynajmu pokoi gościnnych dla dzieci i ich rodziców m.in. w okresie zimowym. Powstaje w takim przypadku problem, czy tego rodzaju dofinansowanie objęte jest zwolnieniem podatkowym. Zdaniem organów podatkowych, zwolnieniu od opodatkowania podlega tylko ta część dofinansowania, która dotyczy wypoczynku dzieci. Dlatego wypoczynek organizowany przez rodziców dzieciom w prywatnych podmiotach, jak również wynajem pokoi gościnnych - w tym w okresie zimowym - nie będzie korzystał ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych PIT. Powód jest taki, że nie jest to zorganizowany wypoczynek w formie wczasów, kolonii, obozów, zimowisk, o którym mowa w przepisach podatkowych.
PRZYKŁAD: DOFINANSOWANIE PODLEGA PIT
Firma dopłaca z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do zimowisk dla dzieci, które są organizowane przez podmioty nieprowadzące działalności w tym zakresie. Jak z tego wynika, takie dopłaty będą podlegać podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Według art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od tego podatku są dopłaty do wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie m.in. w formie zimowisk.
Potrzebne są dokumenty
Przypomnijmy raz jeszcze, że zgodnie z art. 21 ust. l pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnieniem objęte są dopłaty do określonych form wypoczynku - w tym dopłaty do zimowisk dzieci i młodzieży do lat 18: z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra - niezależnie od ich wysokości. W przypadku gdy zakład pracy dokonuje dofinansowania z innych źródeł - to takie dofinansowanie związane jest z istniejącym limitem, tzn. zwolnieniu podlegają tylko te dopłaty, których wartość w roku podatkowym nie przekroczy kwoty 760 zł.
Jeżeli kwota rocznych dopłat z tego tytułu przekroczy kwotę 760 zł, wówczas nadwyżka stanowić będzie przychód podlegający opodatkowaniu.
Warto zwrócić uwagę, że zakład pracy powinien zastosować zwolnienie podatkowe tylko wówczas, gdy wydatek został rzeczywiście poniesiony i odpowiednio udokumentowany. Osobą, na której ciąży obowiązek przedłożenia stosownych dowodów, jest pracownik. To on zobligowany jest do udowodnienia prawa do zwolnienia - uważają organy podatkowe. W przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma regulacji określającej, jaki dowód powinien przedstawić pracownik, który poniósł wydatek z tytułu wypoczynku dziecka do lat 18.
Zatem wobec braku szczególnych przepisów, które określałyby jakie dokumenty powinien otrzymać płatnik, aby dofinansowanie do wypoczynku na zimowisku dzieci mogło być zwolnione od podatku, należałoby przyjąć, że ma tu zastosowanie ogólna reguła, według której dowodem może być wszystko, co może się przyczynić do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W takiej sytuacji stosuje się dokumenty zwyczajowo przyjęte, którymi są dowody wpłaty. Pojęcie dowód wpłaty jest szerokie i obejmuje swym zakresem zarówno rachunek lub fakturę VAT wystawioną przez organizatora wypoczynku, przelew bankowy, przekaz pocztowy, jak również dokument wpłaty w kasie podmiotu prowadzącego działalność w tym zakresie. Z dowodu wpłaty powinno jednoznacznie wynikać m.in.: kto jest organizatorem wypoczynku, z jakiej formy wypoczynku korzystało dziecko i w jakim okresie, jaka jest kwota wydatku. Niezbędny jest również podpis osoby, która wystawiała ten dokument.
Bez preferencji dla wycieczki
Niekiedy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dofinansowuje się wypoczynek dzieci organizowany w formie wycieczki szkolnej. Także w tym przypadku powstaje problem, czy takie dofinansowanie podlega opodatkowaniu.
Organy podatkowe podkreślają, że w art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że o dofinansowaniu zwolnionym od podatku można mówić wtedy, gdy dziecko przebywać będzie na wypoczynku, który przybierze formę wczasów, kolonii, obozów lub zimowisk.
Przyjmując, że wycieczkę można uznać również za formę wypoczynku, to jednak nie została ona wymieniona w art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Oznacza to, że w przypadku dofinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do wycieczki dziecka brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia od podatku, ponieważ ta forma nie została wymieniona we wspomnianych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ważne!
W przypadku dofinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do wycieczki dziecka brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia od podatku, ponieważ ta forma nie została wymieniona we wspomnianych przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
URZĄD WYJAŚNIA: MUSZĄ BYĆ SPEŁNIONE WARUNKI
Do skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt. 78 wymagane jest łączne spełnienie zawartych w jego treści przesłanek.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż pracownik wystąpił o dofinansowanie do usługi noclegowej. Usługi noclegowej nie można uznać za którąkolwiek z form wypoczynku zorganizowanego wskazanych w cytowanym wyżej przepisie. W tej sytuacji dofinansowanie stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, od którego płatnik miał obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy.
(Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Urzędu Skarbowego w Bielsku Podlaskim, nr US. I-1/415-11/07 z 7 września 2007 r.)
URZĄD WYJAŚNIA: OKREŚLONO FORMY WYPOCZYNKU
Świadczenie będzie wolne od podatku dochodowego w stosunku do pracownika, którego dziecko w momencie realizacji świadczenia nie ukończyło 18 lat. Z powyższego przepisu nie wynika, w jakiej formie mają prowadzić swoją działalność podmioty zajmujące się organizacją wypoczynku. Oznacza to, iż zaliczyć do nich można zarówno te podmioty, które zajmują się statutowo tego typu działalnością, jak i te, które świadczą usługi wypoczynkowe w ramach prowadzonej działalności.
Ustawodawca jednoznacznie określa natomiast formy wypoczynku, których dofinansowanie korzysta ze zwolnienia, a także wymóg dla organizatorów wypoczynku, zaznaczając, że tylko dopłaty do wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa powyżej.
Przez zorganizowany wypoczynek należy natomiast rozumieć wszelkie formy wypoczynku zorganizowanego z wyjątkiem wczasów pod gruszą czy np. pobytu u rodziny.
(Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Poznaniu, nr PD-2/415/228/06 z 31 października 2006 r.)
KRZYSZTOF TOMASZEWSKI
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).