Wynajmem kwater turystom zajmują się osoby, które dorabiają do pensji uzyskiwanej z pracy na etacie. Muszą jednak liczyć się z tym, że taka dodatkowa działalność sezonowa nie jest obojętna fiskusowi.

Czy wynajem domu jest zwolniony z podatku
Kupiłem pięciopokojowy domek mieszkalny w górach na wsi. Czy wynajmując go, będę mógł skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych?
Nie
W przypadku wynajmu pokoi gościnnych w domku wiejskim niezbędnym warunkiem do zwolnienia jest posiadanie gospodarstwa rolnego. Wolne od podatku dochodowego są dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza pięciu.
Gospodarstwem rolnym jest gospodarstwo w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym, czyli obszar gruntów o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. Zwolnieniem więc mogą być objęte tylko osoby prowadzące wynajem do pięciu pokoi na terenie wiejskim, które posiadają gospodarstwo rolne. Nie ma tu znaczenia fakt, że ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie zalicza do działalności gospodarczej wynajmu turystom pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych znajdujących się na obszarach wiejskich przez osoby ze stałym miejscem pobytu w gminie położonej na tym terenie, jeżeli liczba pokoi przeznaczonych do wynajęcia nie przekracza pięciu. Definicja działalności gospodarczej z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych została stworzona wyłącznie na użytek tej ustawy i nie stosuje się jej w odniesieniu do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podstawa prawna
■ Art. 2 ust. 4, art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Art. 2 ust. 1 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 136, poz. 969 z późn. zm.).
■ Art. 1a ust. 2 pkt 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 121, poz. 844 z późn. zm.).
Czy wynajem pokoi opodatkować kartą
Wynajmuję w miejscowości górskiej pokoje gościnne turystom wraz z możliwością wykupu posiłków. Czy mogę swoją działalność opodatkować kartą podatkową?
Tak
Taki wynajem pokoi będzie mógł być opodatkowany kartą podatkową, jeśli liczba wynajmowanych lokali nie przekroczy 12. Zryczałtowany podatek w formie karty podatkowej mogą opłacać także - na zasadach i w warunkach określonych w części XII tabeli do ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym - osoby fizyczne, w tym rolnicy równocześnie prowadzący gospodarstwo rolne. Tabela uściśla, że z karty podatkowej korzystają usługi hotelarskie polegające na wynajmie pokoi gościnnych i domków turystycznych (w tym wydawanie posiłków), jeżeli łączna liczba pokoi (w tym także w domkach turystycznych) nie przekracza 12
Z tabeli tej wynika dodatkowo, że stawka karty podatkowej w miejscowości o liczbie mieszkańców do 5 tys. osób waha się w granicach 53-118 zł. Stawka ta dotyczy działalności przy zatrudnieniu nie więcej niż dwóch pracowników lub dwóch pełnoletnich członków rodziny, nie wyłączając małżonka. O właściwej jednak stawce zadecyduje naczelnik urzędu skarbowego w decyzji wydanej na podstawie wniosku podatnika o zastosowaniu opodatkowania w tej formie.
Podstawa prawna
■ Art. 23 ust. 1a oraz załącznik nr 3 cz. XII ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
Czy do wynajmu stosować ryczałt
Zamierzam wynajmować w sezonie zimowym swój dom mieszkalny. Będzie to moja dodatkowa działalność, gdyż utrzymuję się z pracy na etacie. Czy przychody uzyskane z pobocznej działalności sezonowej mogę opodatkować ryczałtem?
Tak
Przychody z sezonowego wynajmu pokoi mogą być opodatkowane podatkiem zryczałtowanym. W tym jednak przypadku istnieją rozbieżności co do sposobu opodatkowania, a ściśle mówiąc co do zastosowania stawki ryczałtu. Opodatkowaniu najmu ryczałtem podlegają nie tylko przychody z działalności gospodarczej, ale też przychody z wynajmu, który nie kwalifikuje się do działalności gospodarczej, czyli wynajem przez osoby prywatne. Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają bowiem otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Przy tego rodzaju wynajmie, do przychodów do kwoty stanowiącej równowartość 4 tys. euro (w 2008 roku jest to 15 072 zł) stosuje się 8,5-proc. stawkę podatku. Od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt wynosi 20 proc. przychodów. Urzędy skarbowe często jednak kwestionują zaliczenie wynajmowanych sezonowo pokoi turystom w domach mieszkalnych do tego typu źródła, twierdząc, że należy stosować tu opodatkowanie jak dla prowadzących działalność gospodarczą. W konsekwencji oznacza to opodatkowanie całości przychodów 17-proc. stawką podatku jako usług hoteli (PKWiU grupa 55.1), świadczonych przez obiekty noclegowe turystyki oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (PKWiU grupa 55.2).
Podstawa prawna
■ Art. 6 ust. 1a oraz art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. d) i pkt 3 lit. a) ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
Czy agroturystyka korzysta ze zwolnienia
Jestem rolnikiem, który prowadzi gospodarstwo rolne. Czy wynajmowanie gościom pokoi w ramach agroturystyki będzie zwolnione z podatku dochodowego?
Tak
Zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych są dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza pięciu. Oznacza to, że wynajem pięciu pokoi w gospodarstwie agroturystycznym nie będzie opodatkowany. W przypadku wynajmu większej liczby pokoi, ale nieprzekraczającej 12, rolnik może skorzystać z opodatkowania kartą podatkową. Zryczałtowany podatek w formie karty podatkowej mogą opłacać także - w przypadku wynajmu pokoi gościnnych - rolnicy równocześnie prowadzący gospodarstwo rolne. Wynajem ponad 12 pokoi będzie opodatkowany na zasadach ogólnych lub jeśli rolnik złoży wniosek - ryczałtem ewidencjonowanym.
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Art. 23 ust. 1a oraz załącznik nr 3 cz. XII ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
Czy można wybrać formę opodatkowania
Rozpoczynam prowadzenie hotelu w miejscowości uzdrowiskowej. Czy mogę wybrać opodatkowanie podatkiem liniowym?
Tak
Dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, jakim jest działalność gospodarcza, są opodatkowane na zasadach ogólnych według stawek 19, 30 i 40 proc., chyba że złożą oni naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowaniu form opodatkowania określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Podatnicy mogą wybrać też sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach 19-proc. podatku liniowego. Jeżeli rozpoczynają prowadzenie działalności w trakcie roku podatkowego, są zobowiązani do złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego oświadczenia o wyborze opodatkowania 19-proc. podatkiem liniowym do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Podstawa prawna
■ Art. 9a ust. 1-2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy pensjonat korzysta ze zwolnienia
Prowadzę działalność hotelową, wynajmując pokoje w małym pensjonacie turystom w miejscowości górskiej o 2 tys. mieszkańców. Czy mogę być zwolniony z podatku dochodowego?
Nie
Ze zwolnienia z podatku dochodowego korzystają tylko dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza pięciu. W innym przypadku otrzymane kwoty pieniężne od turystów z tytułu wynajmu pomieszczeń mieszkalnych podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Osoba ma możliwość jednak wybrać formę opodatkowania w postaci ryczałtu, opłacając podatek od przychodu, a nie dochodu. W tym celu powinna złożyć do 20 stycznia (w tym roku do 21 stycznia) naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według jej miejsca zamieszkania pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu, od przychodów ewidencjonowanych. Gdy wynajem (rozpoczęcie osiągania przychodów) rozpoczął się w trakcie roku, oświadczenie powinno być złożone w terminie pierwszej wpłaty na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Ryczałt jest płatny za każdy miesiąc na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień - w terminie złożenia zeznania.
Podatnicy mogą obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego - w terminie złożenia zeznania. Opłacanie ryczałtu kwartalnie wiąże się też ze złożeniem do 20 stycznia oświadczenia o wyborze takiego rozliczenia.
Podstawa prawna
■ Art. 21 ust. 1 pkt 43 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Art. 12 ust. 7 oraz art. 21 ust. 1-1a ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
BOGDAN ŚWIĄDER