Przychody z działalności opodatkowanej ryczałtem ewidencjonowanym lub kartą podatkową nie będą miały wpływu na prawo do odliczenia ulgi prorodzinnej dla rodziców wychowujących jedynaka.
Wysokość dochodów uzyskanych w 2013 r. będzie decydowała o prawie do ulgi prorodzinnej dla rodziców wychowujących jedno dziecko. Nowe przepisy stawiają jednak w szczególnej sytuacji podatników prowadzących firmy opodatkowane na zasadach zryczałtowanych (ryczałt ewidencjonowany lub karta podatkowa). Tego rodzaju działalność – bez względu na poziom przychodów – nie będzie miała żadnego wpływu na prawo do ulgi.

Różne źródła przychodów

Maksymalnie 112 tys. zł będzie mógł wynieść dochód podatnika, aby możliwe było odliczenie ulgi na jedno dziecko w rozliczeniu PIT za 2013 r. (a więc składanym do końca kwietnia 2014 r.). Kwota ta dotyczy łącznie obojga małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci (konkubenci stosują osobny limit 56 tys. zł).
Limit obejmuje m.in. dochody z działalności gospodarczej, zarówno te opodatkowane skalą, jak i 19-proc. podatkiem liniowym. Poza ograniczeniem pozostają natomiast przychody z firmy na ryczałcie (art. 27f ust. 2 ustawy o PIT – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.).
Wyjaśnijmy, że ulgę prorodzinną można odpisać tylko od podatku opodatkowanego skalą, ale już nie ryczałtem lub liniowym PIT.
– Nie ma jednak przeszkód, aby z ulgi korzystali także przedsiębiorcy, którzy co prawda podlegają opodatkowaniu podatkiem liniowym lub zryczałtowanym, ale osiągają dodatkowo dochód rozliczany na zasadach ogólnych, np. z pracy lub emerytury – podkreśla Anna Misiak, doradca podatkowy, szef zespołu ds. podatków osobistych w MDDP.
Jeśli więc mamy np. dochód z pracy i firmę na ryczałcie, to – o ile ten pierwszy limitu nie przekroczy – ulga nam się należy, nawet jeśli faktycznie zarobki podatnika będą wyższe niż dozwolone 112 tys. zł. Ponieważ kwota ta ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków, w korzystnej sytuacji znajdą się również osoby, posiadające dochód opodatkowany na zasadach ogólnych, których mąż lub żona prowadzi wyłącznie działalność na ryczałcie. W takim przypadku o tym, czy próg został przekroczony, zdecyduje wyłącznie wysokość zarobków jednego z małżonków. Takie korzyści nie wystąpią, gdy firma opodatkowana jest skalą lub podatkiem liniowym, gdyż dochód z niej zostanie wliczony do limitu.
– Nie można więc wykluczyć sytuacji, w której podatnicy osiągający dochody na podobnym poziomie znajdą się – ze względu na formę opodatkowania – w różnej sytuacji pod względem prawa do ulgi na jedynaka – mówi Anna Misiak.



Jaki rzeczywisty dochód

Także Dominika Dragan-Berestecka, doradca podatkowy w kancelarii Ożóg i Wspólnicy, jest zdania, że nowe przepisy mogą prowadzić do uprzywilejowania niektórych rodzin. Zaznacza jednak, że taka konstrukcja kryterium dochodowego nie jest niedopatrzeniem ustawodawcy. Potwierdza to Ministerstwo Finansów.
– W przypadku zryczałtowanych form opodatkowania nie jest możliwe obliczenie faktycznie uzyskanego dochodu, a wprowadzenie regulacji kreującej nierzeczywisty dochód mogłoby spotkać się z zarzutem niekonstytucyjności – tłumaczy nam Wiesława Dróżdż, rzecznik prasowy ministra finansów.
Grzegorz Grochowina, ekspert podatkowy w KPMG, argumentuje natomiast, że realizacja konstytucyjnych zasad równości oraz sprawiedliwości społecznej nie oznacza wcale konieczności przyznawania wszystkim kategoriom obywateli jednakowych praw i obowiązków na gruncie podatkowym. Dr Krzysztof Biernacki, doradca podatkowy w Kancelarii Initium, przyznaje, że zryczałtowane formy opodatkowania nie dają możliwości wykazania zyskowności prowadzonej działalności.
– Tym samym trudno byłoby określić wartość dochodu na potrzeby stosowania ulgi prorodzinnej – stwierdza ekspert.
Zwraca jednak uwagę, że przepisy mogą prowadzić do nierównego traktowania z uwagi na to, że ulga prorodzinna jest odliczana od podatku, nie od dochodu.
– I to właśnie wysokość płaconego podatku, a nie wysokość dochodu mogłaby być w praktyce właściwszym wskaźnikiem służącym ograniczaniu prawa do ulgi – mówi Biernacki.
Powstaje pytanie, czy wprowadzone przepisy mogą prowadzić do zwiększenia zainteresowania zryczałtowanymi sposobami opodatkowania działalności.

Atrakcyjna forma?

– Nie należy spodziewać się takiej tendencji z uwagi na ograniczenie, jeśli chodzi o stosowanie tych form rozliczeń, do określonych rodzajów działalności – mówi Grzegorz Grochowina.
Dodatkowo, ponieważ podstawą opodatkowania jest tutaj przychód, są one opłacalne w działalności, która nie wiąże się z dużymi kosztami. Zdaniem Krzysztofa Biernackiego zmianę dotychczasowego rozliczenia i wybór ryczałtu mogą rozważać te osoby, dla których stawka ryczałtu (lub kwota podatku) będą nie wyższe niż obecnie płacone.
– Kwota odliczenia w ramach ulgi w ujęciu rocznym, tj. 1112,04 zł, nie jest na tyle duża, aby korzystne było zapłacenie większego podatku w ramach np. ryczałtu i odliczenie ulgi od dochodów opodatkowanych według skali – mówi Krzysztof Biernacki.
Oczywiście każdy przypadek musi być analizowany odrębnie. Osoby, które chciałyby jednak przejść na ryczałt, powinny podjąć decyzję do 21 stycznia, kiedy upływa termin na złożenie zawiadomienia o zmianie formy opodatkowania.