Nowe reguły ulgi na złe długi będą stosowane do wierzytelności, które nie zostały uregulowane w ciągu 150 dni i termin ten upływa w 2013 r.
Czytelnicy pytają o nowe przepisy dotyczące ulgi na złe długi, która daje możliwość odzyskania VAT z nieopłaconej faktury. Chodzi o zmiany wynikające z ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych (Dz.U. z 2012 r., poz. 1342), która od 1 stycznia 2013 r. wprowadza zmiany w ustawie o VAT. Podatnicy nie wiedzą, czy w przypadku należności powstałych przed 1 stycznia 2013 r., które nie zostały uregulowane w ciągu 150 dni (taki termin będzie stosowany po nowym roku) lub 180 dni (tak jest do końca 2012 r.) od daty zapłaty, będą stosować ulgę na złe długi według starych czy nowych regulacji.
Wiesława Dróżdż, rzecznik prasowy Ministerstwa Finansów, wyjaśnia, że zgodnie z przepisami przejściowymi ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych nowe zasady stosowania ulgi na złe długi mają zastosowanie do wierzytelności, które powstaną po 1 stycznia 2013 r., oraz do wcześniejszych wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona (zgodnie z nowymi zasadami) już w 2013 r. Oznacza to – precyzuje Wiesława Dróżdż – że w odniesieniu do starych wierzytelności (powstałych przed 1 stycznia 2013 r.) nowe zasady będą stosowane wyłącznie w przypadku, gdy w 2013 r. upłynie 150. dzień od upływu terminu ich płatności. Do pozostałych starych wierzytelności stosowane będą dotychczasowe przepisy.
Wyjaśnijmy to na przykładach. Jeśli 1 stycznia 2013 r. wypadnie np. 160. dzień od upływu terminu płatności, to wierzyciel będzie korzystał z ulgi na złe długi na starych zasadach, a więc obowiązujących w 2012 r. Czyli będzie mógł odzyskać VAT dopiero po 20 stycznia.
Stare zasady zastosuje też podatnik, który sprzedał towar w kwietniu 2012 r., termin płatności wynosił 7 dni i do dziś należność nie została zapłacona. Od terminu zapłaty minęło bowiem więcej niż 180 dni, a więc zostało uprawdopodobnione, że należność jest nieściągalna. Oznacza to, że podatnik może odzyskać VAT wynikający z niezapłaconej faktury na starych zasadach.

Zgodnie z nowymi przepisami z ulgi będzie można skorzystać po 150 dniach od upływu terminu płatności i nie trzeba będzie o tym zawiadamiać dłużnika

Natomiast gdy sprzedawca wydał towar 20 października, termin płatności wynosił 7 dni i do 27 marca 2013 r. (czyli po 150 dniach) kontrahent mu nie zapłaci, podatnik będzie mógł skorzystać z ulgi na złe długi na nowych zasadach.
Należy jednak pamiętać o spełnieniu pozostałych warunków ulgi. Przykładowo po zmianach nie trzeba będzie informować dłużnika o chęci skorzystania z ulgi na złe długi (skorygowania podatku należnego). Trzeba będzie jednak poinformować o tym urząd skarbowy, składając zawiadomienie o skorygowaniu podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego (VAT-ZD). Natomiast jeśli podatnik skorzysta z ulgi (odzyska VAT), a kontrahent mu potem zapłaci, to sprzedawca będzie musiał ponownie skorygować podatek.
Roman Namysłowski, doradca podatkowy z Ernst & Young, ocenia, że z punktu widzenia wierzyciela zmiana przepisów powinna usprawnić korzystanie z ulgi na złe długi. Ekspert zwraca uwagę, że wierzyciel będzie mógł pomniejszyć podstawę opodatkowania i w efekcie podatek należny o miesiąc wcześniej niż dotychczas, a poza tym nie będzie musiał powiadamiać dłużnika o zamiarze skorzystania z ulgi i czekać 14 dni na jego odpowiedź.

Kiedy dłużnik musi skorygować podatek naliczony
Marek Bielawski, doradca podatkowy w KPMG
Jeżeli 150. dzień od upływu terminu zapłaty wierzytelności powstałych w 2012 r. wypadnie 1 stycznia 2013 r. lub później, dłużnik będzie zobligowany do skorygowania podatku naliczonego z niezapłaconej faktury (niezależnie od tego, czy wierzyciel skoryguje podatek należny). Jeśli tego nie zrobi, to zgodnie z nowymi zasadami grozi mu sankcja w wysokości 30 proc. kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur. Natomiast w sytuacji, w której zwłoka w spłacie wierzytelności będzie wynosiła w dniu wejścia w życie nowych przepisów więcej niż 150 dni (np. 170), dłużnik nie będzie musiał automatycznie korygować VAT naliczonego. Do takiej wierzytelności powinny mieć bowiem zastosowanie przepisy obowiązujące do 31 grudnia 2012 r. Korekta VAT będzie mogła zostać dokonana z inicjatywy wierzyciela, na dotychczasowych zasadach, po upływie 180 od upływu terminu płatności.