Zwolnienie przedsiębiorcy z długu to dla niego korzyść majątkowa – opodatkowana PIT. Jednak czasem podatku nie trzeba płacić.
Wniosek o interpretację złożył przedsiębiorca, który prowadził firmę sprzedającą płytki ceramiczne. Nie zapłacił za część dostarczonego towaru. W związku z brakiem pieniędzy rozważał wniesienie swojego przedsiębiorstwa do spółki osobowej, której wspólnikami są jego rodzice i siostra. Profil działalności tej spółki jest podobny do jego firmy – oferuje ona artykuły do wyposażenia łazienek. Wnosząc firmę do spółki rodzinnej, mógłby przenieść na nią nie tylko aktywa, ale też zobowiązania. Rozważał także scenariusz, że spółka osobowa ureguluje jego zobowiązania. W rezultacie nabędzie spłacone wierzytelności zgodnie z art. 518 kodeksu cywilnego, a potem zwolni go z długu.
W takiej sytuacji dojdzie do nieodpłatnego świadczenia ze strony spółki na rzecz przedsiębiorcy. Organ podatkowy w interpretacji indywidualnej (nr IPPB1/415-944/12-2/AM) zgodził się jednak, że przychód z takiego świadczenia pochodzi de facto nie od spółki, ale od jej wspólników, czyli od rodziców i siostry. Przyznał rację podatnikowi, że spółki osobowe nie mają podmiotowości podatkowej, ponieważ ich przychody i koszty rozlicza każdy ze wspólników indywidualnie. Ponieważ w tym przypadku wspólnikami są członkowie rodziny przedsiębiorcy, to w rezultacie oni umarzają dług, a nie spółka. Dlatego można zastosować art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) przewidujący, że nieodpłatne świadczenia otrzymane od członków rodziny są zwolnione z podatku.
Aleksandra Kasińska z Kancelarii Ożóg i Wspólnicy przyznaje, że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust.1 pkt 125, dotyczy głównie sytuacji, w której członek rodziny przekazuje bezpośrednio krewnemu świadczenie bez uzyskania ekwiwalentu. Najczęściej będzie to udzielenie nieoprocentowanej pożyczki. Z interpretacji izby wynika, że zwolnienie to można stosować także, gdy świadczeniodawcą jest spółka osobowa, której wspólnikami jest najbliższa rodzina podatnika. Jej zdaniem zaakceptowanie przez izbę w całości stanowiska podatnika budzi wątpliwości. – To spółka zwalnia z długu, a nie jej wspólnicy. Co prawda spółka osobowa nie jest podatnikiem na podstawie przepisów ustawy o PIT, ale przepisy te nie odbierają jej podmiotowości w zakresie np. pełnienia funkcji płatnika. Stąd też interpretacja, że spółka osobowa nie ma jakiejkolwiek podmiotowości na gruncie przepisów podatkowych, może budzić kontrowersje – stwierdza ekspert.
Zwolnienie z PIT świadczeń między osobami spokrewnionymi dotyczy osób z:
● I grupy podatkowej – małżonków, zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), pasierba, zięcia, synowej, rodzeństwa, ojczyma, macochy i teściów;
● II grupy podatkowej – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwa rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwa małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych (np. mąż wnuczki, prawnuczki, żona wnuka, prawnuka).