MNiSW zatwierdziło regulamin przyznawania świadczeń, a resort finansów wyda korzystną dla pracowników interpretację ogólną.
Do tej pory wybitni młodzi badacze – w odróżnieniu np. od doktorantów czy zdolnych studentów – musieli płacić PIT od stypendiów przyznanych im przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Jednak problem został wreszcie rozwiązany – MNiSW zatwierdziło regulamin przyznawania takich świadczeń, a resort finansów zapowiada wydanie korzystnej dla naukowców interpretacji ogólnej.
– Cieszę się z jasnego stanowiska MNiSW i porozumienia, które zawarto z Ministerstwem Finansów – komentuje prof. Marek Chmielewski, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.
Zwraca uwagę, że stypendium ma pomóc młodemu człowiekowi zdobyć wiedzę i doświadczenie, tak aby w przyszłości mógł pracować jako nauczyciel akademicki lub pracownik naukowy w szkole wyższej, instytucie lub też w laboratorium badawczo-rozwojowym przemysłu.
– Pieniądze zainwestowane w stypendium i zwolnienie podatkowe zwrócą się w przyszłości, jeśli oczywiście społeczeństwo będzie potrafiło skorzystać z tej wiedzy – dodaje prof. Marek Chmielewski.
Interpretacje fiskusa
Organy podatkowe od dłuższego czasu konsekwentnie twierdziły, że stypendia dla wybitnych młodych naukowców przyznawane przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego nie są zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.). Przepis ten obejmuje stypendia otrzymywane na podstawie ustaw o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, a także stypendia doktoranckie. Tymczasem stypendia dla młodych polskich naukowców reguluje art. 28 ust. 2 ustawy z 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U. nr 96, poz. 615 z późn. zm.). Ponieważ ustawa ta nie została wymieniona w przepisie regulującym zwolnienie, organy skarbowe uznawały, że otrzymane przez naukowca stypendium stanowi przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu (m.in. tegoroczne interpretacje dyrektorów izb skarbowych w Łodzi i Warszawie, sygn. IPTPB2/415-155/12-2/AKr, IPPB4/415-920/11-2/MP).
Nowy regulamin
Ale sporny art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o PIT zwalnia z podatku również inne (niż uregulowane w wymienionych w nim ustawach) stypendia naukowe i za wyniki w nauce. Warunkiem jest, aby zasady ich przyznawania zatwierdził minister nauki po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo minister edukacji. I właśnie ten warunek spełniają od niedawna stypendia przyznawane młodym naukowcom.
– Minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Barbara Kudrycka, uwzględniając napływające do MNiSW informacje o pobieraniu od stypendiów dla wybitnych młodych naukowców podatku, zatwierdziła – w oparciu o opinię Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego – regulamin przyznawania takich stypendiów – informuje DGP Kamil Melcer, rzecznik prasowy resortu.
Tym samym wypełnione zostały warunki określone w art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o PIT.
– Oznacza to, że stypendia dla wybitnych młodych naukowców są zwolnione z opodatkowania – podkreśla Kamil Melcer. Dodaje, że informacja o zatwierdzeniu regulaminu została przekazana do Ministerstwa Finansów.
Wiesława Dróżdż, rzecznik prasowy ministra finansów, powiedziała nam, że szef resortu zdecydował o wydaniu urzędowej interpretacji przepisów prawa podatkowego.
– Będzie ona wskazywała, że zwolnieniem podatkowym objęte są także stypendia naukowe dla wybitnych młodych naukowców, o których mowa w art. 28 ust. 2 ustawy o zasadach finansowania nauki – zaznacza Wiesława Dróżdż.
Od kiedy zwolnienie
Pytanie tylko, czy zwolnienie ma obowiązywać od dnia zatwierdzenia regulaminu (co nastąpiło 26 sierpnia), czy również z mocą wsteczną. I co z przypadkami, gdy naukowcy zapłacili podatek – przed zatwierdzeniem albo po zatwierdzeniu regulaminu. Wątpliwości tych MF na razie nie rozstrzyga.
– Na obecnym etapie konstruowania interpretacji udzielenie tak szczegółowej odpowiedzi nie jest możliwe – informuje Wiesława Dróżdż.
Renata Kabas-Komorniczak, doradca podatkowy, partner w Rödl & Partner, zwraca uwagę, że w opisywanym przypadku nie mamy do czynienia ze zmianą przepisu ustawy o PIT, a jedynie z zatwierdzeniem wewnętrznych regulaminów.
– To powinno skutkować możliwością stosowania zwolnienia z mocą wsteczną, niezależnie od momentu przyznania środków, tj. czy miało to miejsce przed, czy po 26 sierpnia 2012 r. – ocenia.
Gdyby przyjąć to stanowisko, podatnicy naukowcy powinni występować z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty z tytułu nienależnie zapłaconego podatku za lata poprzednie.
W przeciwnym wypadku, jak wskazuje Grzegorz Grochowina, ekspert podatkowy w KPMG, osoby, które otrzymały stypendium przed wejściem w życie regulaminu, mogłyby czuć się pokrzywdzone, bo musiały zapłacić podatek.
– Kwestia ta powinna jednak zostać jednoznacznie rozstrzygnięta, inaczej tej grupie podatników ciężko będzie odzyskać pobrany podatek – komentuje specjalista z KPMG.
Zdaniem Rafała Sidorowicza, doradcy podatkowego w MDDP, już teraz są argumenty za zwolnieniem z opodatkowania również tych stypendiów, które zostały przyznane przed wejściem w życie regulaminu. Ekspert powołuje się na rozstrzygnięcie NSA z 29 czerwca 2012 r. (sygn. akt II FSK 2617/10).
– Sąd uznał, że stypendia dla młodych naukowców, których kryteria i tryb przyznawania zostały określone w rozporządzeniu ministra nauki i szkolnictwa wyższego, są zwolnione z opodatkowania – mówi Rafał Sidorowicz.
W ocenie NSA jest to stypendium naukowe, natomiast szczegółowe ustalenie zasad jego przyznawania przez samego ministra w rozporządzeniu jest czymś więcej niż tylko czynnością zatwierdzenia, wymaganą przez przepis podatkowy.
Nie wiadomo, czy zwolnienie będzie obowiązywać z mocą wsteczną
