Firma, która poniosła wydatki na emisję akcji, może zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów. Mają one bowiem związek z prowadzoną działalnością gospodarczą.

PRZEMYSŁAW POLKOWSKI
doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy
W związku z przygotowaniami do wejścia na Giełdę Papierów Wartościowych podatnicy ponoszą różnego rodzaju koszty związane z podwyższeniem kapitału zakładowego i emisją akcji. Pojawiają się zatem pytania, czy poniesione przez spółkę wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.; dalej ustawa o CIT).
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Literalna wykładnia tego przepisu prowadzi do wniosku, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami, w tym służą zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Wydaje się więc, że spółka ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich kosztów związanych z emisją akcji, ponieważ istnieje niepodważalny związek z prowadzoną działalnością gospodarczą a ich poniesieniem.
Należy podkreślić, że podwyższenie kapitału zakładowego istotnie przyczynia się do zwiększenia przychodów uzyskiwanych przez firmę. Jego poziom spełnia funkcję gospodarczą, ponieważ kapitał daje m.in. podstawę zabezpieczenia praw wierzycieli i rękojmię spłaty udzielonych kredytów. Wielkość majątku wskazuje potencjalnym kontrahentom dobrą kondycję finansową spółki, co zwiększa zaufanie i wpływa na podejmowanie określonych decyzji gospodarczych.
Emisja akcji nie może, jak zdają się rozumować niektóre organy skarbowe, być traktowana jako cel sam w sobie, lecz jako operacja nakierowana na rozwój przedsiębiorstwa czy też na bieżącą działalność gospodarczą - co jest równoznaczne z generowaniem przychodów. Wydatki poniesione przez spółkę w związku z emisją akcji stanowią w całości koszt uzyskania przychodów jako koszty związane z pozyskaniem finansowania, a tym samym bezpośrednio z działalnością spółki i pośrednio z jej przychodami. Ma to wpływ na moment rozliczenia wydatków. Zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o CIT koszty, których nie można bezpośrednio powiązać z uzyskiwanymi przychodami, gdyż są związane z całokształtem działalności podatnika, podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów z chwilą ich faktycznego poniesienia.
Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe na terenie całego kraju. Przykładowo można wskazać interpretacje naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Ursynów z 13 lutego 2007 r. (nr 1438/DP/423/351-22/07/HK), naczelnika Łódzkiego Urzędu Skarbowego z 28 listopada 2006 r. (nr ŁUS-II-423/159/06/JB), naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego z 25 października 2006 r. (nr PO1/423-70/06/82268).
Również krajowe sądy uznają możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków związanych z emisją akcji (np. wyrok WSA w Lublinie z 14 marca 2007 r., sygn. akt I SA/Lu 70/07, niepublikowany; wyrok NSA z 24 czerwca 2002 r., sygn. akt FSA 1/02, publikowany w ONSA z 2003 r. nr 1, poz. 1).
(EM)