Do 15 listopada samorządy mają czas na przedstawienie projektu budżetu regionalnej izbie obrachunkowej. Przy jego opracowaniu muszą wziąć pod uwagę wskaźniki ogłoszone przez ministra finansów.

Jednostki samorządu terytorialnego pracują już nad projektami budżetów na 2012 r. oraz aktualizacją wieloletnich prognoz finansowych. Dr Marcin Będzieszak z Katedry Finansów Uniwersytetu Szczecińskiego wyjaśnia, że mają jeszcze miesiąc (do 15 listopada) na opracowanie obu dokumentów finansowych i przedstawienie ich organowi stanowiącemu (rada gminy lub miasta, rada powiatu, sejmik województwa) oraz regionalnej izbie obrachunkowej.

Wskaźniki budżetowe

Dr Michał Bitner z Wydziały Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego zwraca uwagę, że do skonstruowania budżetu niezbędne są przede wszystkim dwa wskaźniki: wielkość produktu krajowego brutto oraz inflacji. Wskaźniki zostały określone przez rząd w projekcie budżetu państwa na 2012 r.

Marcin Będzieszak dodaje, że przy planowaniu budżetu jednostki muszą określić pewne założenia. Chodzi przykładowo o wskaźniki zadłużenia, a także wpływy z podatków.

– Zwykle samorządy zakładają wzrost stawek podatków lokalnych, a więc podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych czy podatku rolnego – przyznaje ekspert.

Swoboda działania rad gmin i miast dotycząca wysokości stawek jest jednak ograniczona przez limity, które co roku ogłasza minister finansów w rozporządzeniu w sprawie stawek maksymalnych podatków i opłat lokalnych na dany rok.

Przy opracowywaniu projektu budżetu jednostki muszą wziąć pod uwagę ewentualny wzrost wynagrodzeń.

– Uwzględnić też trzeba średnią kwotę bazową w kraju (Kbk). Na rok 2012 została ona ustalona w wysokości 2576,39 zł na jednego mieszkańca – stwierdza Marcin Będzieszak.

Wyjaśnia, że na podstawie tego wskaźnika gminy uzyskują, w formie dotacji celowej z budżetu państwa, zwrot części kwot wydanych w ramach funduszu sołeckiego.

Innymi ważnymi parametrami niezbędnymi przy opracowywaniu projektu budżetu są roczne kwoty subwencji, wpłat i udziałów w PIT dla poszczególnych gmin, powiatów i województw, ogłaszane przez ministra finansów.



Zgodność danych

Zgodnie z art. 229 ustawy o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) wartości przyjęte w wieloletniej prognozie finansowej i budżecie jednostki samorządu terytorialnego powinny być zgodne co najmniej w zakresie wyniku budżetu i związanych z nim kwot przychodów i rozchodów oraz długu jednostki samorządu terytorialnego. Marcin Będzieszak tłumaczy, że przy okazji przygotowywania projektu budżetu jednostki trzeba zaktualizować wieloletnią prognozę finansową, którą rady gmin uchwalały po raz pierwszy w zeszłym roku. Konieczne są więc korekty wskaźników oraz wielkości, takich jak przychody, rozchody, czy dług.

Prognoza może być też zmieniona w zasadniczej części, jeżeli samorząd ma informacje niedostępne wcześniej, a wpływające na kształt prognozy finansowej. Ekspert podaje, że chodzi np. o zakres wydatków inwestycyjnych, prognozy realizacji określonych dochodów oraz przesunięcie terminu spłaty zadłużenia.

W przypadku obu dokumentów ważne jest uwzględnienie równowagi w budżecie bieżącym oraz odpowiednia wysokość długu i jego spłaty wraz z odsetkami w stosunku do dochodów ogółem.

Dane te będą brane pod uwagę przy obliczaniu indywidualnego wskaźnika zadłużenia.

Kwoty subwencji ogólnej na 2012 r.

Gminy

6,9 mld zł (bez części oświatowej), w tym:

● 6,2 mld zł – część wyrównawcza

● 0,65 mld zł – część równoważąca

● 0,025 mld zł – część rekompensująca

Powiaty

2,6 mld zł (bez części oświatowej), w tym:

● 1,5 mld zł – część wyrównawcza

● 1,06 mld zł – część równoważąca

Województwa

1,7 mld zł (bez części oświatowej), w tym:

● 1 mld zł – część wyrównawcza

● 0,7 mld zł – część regionalna