Jak opodatkowane jest wynagrodzenie wspólnika - osoby fizycznej - otrzymane w związku ze zbyciem udziałów w spółce w celu ich umorzenia?

Kwestia opodatkowania tego rodzaju wynagrodzenia wspólnika - osoby fizycznej była przedmiotem interpretacji II Urzędu Skarbowego w Białymstoku (nr II US pb/IB/415-70/241c/66/06/KSz z 20 listopada 2006 r.). Zwrócono w niej uwagę, że przepis art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o PIT zawarty jest w rozdziale 5 zatytułowanym: Szczególne zasady ustalania dochodu. Dlatego też do ustalania dochodu/podstawy opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów na rzecz spółki w celu ich umorzenia należy stosować zasadę zawartą w art. 24 ust. 5d ustawy o PIT. Jest to norma o charakterze szczegółowym w stosunku do norm o charakterze ogólnym, zarówno tej dotyczącej ustalania dochodu (art. 9 ustawy o PIT), jak i dotyczącej podstawy opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych (art. 30a ust. 6 ustawy o PIT). Zatem w świetle powołanych przepisów dochodem z tytułu zbycia udziałów na rzecz spółki w celu ich umorzenia będzie nadwyżka przychodu otrzymanego z tego tytułu nad kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT. W ten sposób ustalony dochód stanowi podstawę opodatkowania 19-proc. zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Takie same stanowisko prezentują inne organy podatkowe. Przykładowo wskazać można postanowienie naczelnika Łódzkiego Urzędu Skarbowego (nr ŁUS-II-2-415/30/07/JB z 25 września 2007 r.) oraz decyzję dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (nr 1401/BF-II/415/07/GT, z 3 lipca 2007 r.). Zdarzają się jednak odmienne interpretacje (postanowienie naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie (nr 1472/DPC/415-115/06/PK, z 29 stycznia 2007 r.).
Należy opowiedzieć się za stanowiskiem, zgodnie z którym w przypadku zbycia udziałów na rzecz spółki w celu ich umorzenia, opodatkowaniu podlega dochód, a nie przychód podatnika. Koncepcja ta opiera się na założeniu, że art. 24 ust. 5d ustawy o PIT ma zastosowanie do ustalania dochodu z umorzenia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, niezależnie od sposobu, w jaki to umorzenie następuje. W przeciwnym razie mielibyśmy do czynienia nie tylko z preferencyjnym opodatkowaniem osób prawnych, lecz również z niczym nieuzasadnionym różnicowaniem podatkowych skutków osiągnięcia dochodów należących do tej samej kategorii.
Andrzej Dębiec
partner Kancelaria Lovells
Not. KT
Andrzej Dębiec, partner Kancelaria Lovells / DGP