Prawo do jednorazowych odpisów amortyzacyjnych przysługuje nowym podatnikom PIT lub CIT w pierwszym roku ich działalności oraz tzw. małym podatnikom.
Podatnik skorzystał z jednorazowego odpisu amortyzacyjnego.
– Czy zmiana formy działalności wpływa na jednorazowy odpis amortyzacyjny – pyta pan Marek z Grudziądza.
Należy tu rozważyć cztery sytuacje: przekształcenie spółki osobowej w kapitałową, przekształcenie spółki kapitałowej w kapitałową, przekształcenie spółki kapitałowej w osobową, przekształcenie spółki osobowej w osobową.
Grzegorz Proksa, konsultant w PwC, biuro w Krakowie, wskazuje, że w pierwszym przypadku powstaje nowy podatnik CIT. Dyskusyjne jest, czy spełniony jest warunek pierwszego roku działalności. Z perspektywy formalnej jest to pierwszy rok działalności tego podatnika, ale nie jest to pierwszy rok działalności tego podmiotu prawnego (spółki przekształconej).
– W wyniku przekształcenia spółki kapitałowej w kapitałową cały czas mamy do czynienia z jednym podatnikiem – zauważa Grzegorz Proksa.
Ekspert dodaje, że jeśli na skutek przekształcenia nie zakończy się jego rok podatkowy, nie wpłynie to na dotychczas przysługujące mu uprawnienie z uwagi na pierwszy rok działalności ani też status małego podatnika. Jeśli rok podatkowy się zakończy, a przekształcona spółka nadal spełnia wymogi małego podatnika, to nadal przysługiwać będzie prawo do jednorazowego odpisu amortyzacyjnego bez uwzględnienia kwot odpisanych przed przekształceniem.
– Nie można jednak skorzystać z jednorazowego odpisu amortyzacyjnego z uwagi na pierwszy rok działalności tego podatnika – stwierdza nasz rozmówca z PwC.
Przy przekształceniu spółki kapitałowej w osobową następuje utrata statusu podatnika (spółka przekształcana), a podatnikami stają się wspólnicy tej spółki. Dla niektórych podatników może to być pierwszy rok, w którym opodatkowują przychody z tytułu działalności gospodarczej (np. osoby fizyczne).
Od tego momentu definicja małego podatnika musi być spełniona na poziomie wspólników, a nie przez samą spółkę. Analiza spełnienia tej definicji powinna być dokonana na podstawie całokształtu przychodów podatkowych wspólnika, a nie tylko tych generowanych przez spółkę przekształconą i alokowanych do tego wspólnika.
Na skutek przekształcenia spółki osobowej w osobową nie następuje zmiana statusu podatnika u wspólników spółki przekształcanej – zmianie ulega forma prawna źródła, z którego uzyskują oni przychody na tych samych zasadach co przed przekształceniem.
– W konsekwencji ten rodzaj przekształcenia nie ma wpływu na prawo do jednorazowych odpisów amortyzacyjnych – tłumaczy Grzegorz Proksa.
Ekspert przypomina, że w sytuacji gdy do zmiany formy działalności nie dochodzi na drodze przekształcenia, przez co sukcesja podatkowa nie zostaje zachowana (np. osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą zakłada spółkę kapitałową), nowo założony podmiot z pewnością uzyska prawo do jednorazowych odpisów amortyzacyjnych w pierwszym roku działalności.
Podstawa prawna
Art. 22k ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).
Art. 16k ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.).