Organ podatkowy nie może naprawić błędów zawartych w potwierdzeniu odbioru decyzji w trybie zastępczym podczas postępowania wyjaśniającego.

ORZECZENIE
Takie stanowisko potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny, oddalając wczoraj kilkanaście skarg kasacyjnych organu podatkowego. Co prawda pierwotnie sprawa dotyczyła rozliczenia VAT za poszczególne miesiące 2003, 2004 i 2005 roku. Organy podatkowe zakwestionowały podatniczce prawidłowość rozliczeń w tym zakresie. Wydane przez organ I instancji decyzje wymiarowe zostały doręczone w trybie zastępczym przez pracownika organu. Z uwagi na brak podatniczki w domu decyzje doręczono córce, która zobowiązała się do ich przekazania matce.
Spór o termin
Ostatecznie spór między podatniczką a fiskusem sprowadził się do oceny skuteczności owego doręczenia. Podatniczka wniosła odwołanie dzień po upływie 14-dniowego terminu do złożenia odwołań. Dlatego organy podatkowe wydały postanowienia o pozostawieniu ich bez rozpatrzenia z uwagi na niedotrzymanie terminu do wniesienia odwołania.
Sprawa trafiła do wojewódzkiego sądu administracyjnego, który uchylił wszystkie niekorzystne dla podatniczki postanowienia. Sąd zwrócił uwagę, że zawiadomienie o sposobie i trybie doręczenia decyzji ma poważne braki. Z tzw. zwrotki wynika jedynie, kto i kiedy odebrał przesyłkę. WSA nie przekonał argument podnoszony przez organy podatkowe, że braki te zostały uzupełnione w postępowaniu wyjaśniającym. Co prawda organy podatkowe uzyskały oświadczenie córki podatniczki, że to ona odebrała decyzje i zobowiązała się je przekazać matce. Jednak w ocenie sądu przeprowadzenie takiego postępowania wyjaśniającego nie może konwalidować (naprawić) braków zawiadomienia.
Skarga kasacyjna
Wyroki do NSA zaskarżył dyrektor izby skarbowej. W skargach kasacyjnych podniesiono, że organ ma prawo wszelkimi środkami dowodowymi potwierdzić prawidłowość doręczenia zastępczego.
NSA oddalił jednak wszystkie skargi. Nie miał wątpliwości, że WSA wnikliwie odniósł się do całej sprawy, w tym do przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego. Słusznie uznał, że zawiadomienie o doręczeniu w trybie 149 Ordynacji podatkowej musi zawierać określone elementy. Przede wszystkim musi z niego wynikać, kto i kiedy odebrał przesyłkę, czy jest to osoba pełnoletnia. Musi też zawierać zobowiązanie o podjęciu się doręczenia, a także podpis doręczającego. NSA zgodził się także, że braków tych nie można naprawić w późniejszym postępowaniu wyjaśniającym. Jak podkreślił sąd, doręczenie, w wyniku którego decyzja wchodzi do obrotu prawnego, ma niezwykle duże znaczenie. Decyduje bowiem o późniejszych uprawnieniach podatnika.
Wyroki są prawomocne.
Sygn. akt IFSK 1371-1375/06; IFSK45-49/07
ALEKSANDRA TARKA