W sytuacji gdy między doradcą podatkowym a klientem toczył się spór sądowy o zapłatę, obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądu.

W ramach prowadzonej działalności doradca podatkowy zawarł w 2007 roku z klientem - zleceniodawcą umowę na sporządzenie odwołania i uczestniczenia w całym procesie odwoławczym aż do osiągnięcia korzystnego rezultatu lub wyczerpania drogi odwoławczej. W treści umowy wysokość wynagrodzenia została określona jako procent kwoty uzyskanej przez zleceniodawcę. Umowa zawierała również zapisy o zaliczkowych wypłatach części wynagrodzenia po realizacji poszczególnych etapów.
Po zrealizowaniu dwóch pierwszych etapów doradca podatkowy wystawił fakturę VAT obejmującą zaliczkowe kwoty za ich zrealizowanie. Zleceniodawca jednak poinformował ustnie doradcę o rozwiązaniu umowy. Uregulował jedynie część należności wynikającej z wystawionej przez doradcę faktury. Z powodu niewywiązania się z części zobowiązania doradca wystąpił przeciwko zleceniodawcy z pozwem o zapłatę pozostałej kwoty wynikającej z faktury. W trakcie postępowania sądowego wyszło na jaw, że w wyniku podjętych przez doradcę działań korzystny rezultat przewidziany w zawartej umowie został osiągnięty już po drugim etapie. W związku z tym doradca rozszerzył roszczenie do wysokości przewidzianej w podpisanej umowie. Sąd wydał wyrok zgodnie z oczekiwaniem doradcy.
Z uwagi na toczony na drodze sądowej spór między stronami umowy określenie stanu faktycznego będzie zależało od rozstrzygnięcia zawartego w sentencji wyroku. W związku z tym za moment wykonania usługi należy uznać dzień, kiedy uprawomocni się ostateczne rozstrzygnięcie zawarte w wyroku sądu, a zasądzona kwota będzie wynagrodzeniem za wykonaną usługę. Tak wynika z wyjaśnień Urzędu Skarbowego Warszawa-Targówek, nr 1437/ZI/443/73/ JS/07, z 31 października 2007 r. W tej sytuacji obowiązek podatkowy w VAT powstanie z chwilą uprawomocnienia się wyroku sądu.
Natomiast w przypadku, gdyby w wyniku wyroku sądowego zostało przyznane doradcy odszkodowanie, to nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT. Kwestię odszkodowań regulują przepisy Kodeksu cywilnego. Odszkodowanie jest zapłatą za wyrządzone szkody lub za poniesione straty.
KRZYSZTOF TOMASZEWSKI