Najczęstszym sposobem wymierzenia kary grzywny za popełnione wykroczenie skarbowe jest wystawienie mandatu karnego kredytowanego. Warunkiem jego wymierzenia jest wyrażenie zgody przez ukaranego.
Podatnik nie ewidencjonował wszystkich obrotów w kasie fiskalnej. Inspektorzy kontroli skarbowej wystawili mu mandat.
– Czy powinienem wyrazić zgodę na przyjęcie mandatu – pyta pan Paweł z Mielna.
Warunkiem wymierzenia mandatu na podstawie kodeksu karnego skarbowego jest wyrażenie zgody przez ukaranego. Jak podkreśla Jakub Rychlik, doradca podatkowy, w przypadku jej braku wszczynane jest postępowanie przygotowawcze w formie dochodzenia. A zatem wysokość mandatu jest wynikiem negocjacji pomiędzy organem a sprawcą.
– W celu ustalenia propozycji przyjęcia mandatu w określonej wysokości, organ zmierza do ustalenia sytuacji osobistej i materialnej sprawcy zadając pytania dotyczące stanu cywilnego, liczby osób pozostających na utrzymaniu, źródeł i wysokości przychodów – tłumaczy Jakub Rychlik.
Ekspert dodaje, że uzyskane informacje są dokumentowane w formie urzędowej notatki, a nieczęsto i protokołu.
– Prowadzone negocjacje zmierzające do wystawienia mandatu nie toczą się w ramach postępowania karnego skarbowego – stwierdza Jakub Rychlik.
Według naszego eksperta nie toczy się ani postępowanie przygotowawcze, ani postępowanie sądowe, ani tym bardziej postępowanie wykonawcze. Prowadzone rozmowy na tym etapie mają charakter nieformalny. Ponadto ustalenie m.in. stosunków rodzinnych, majątkowych, wykształcenia, zawodu i źródeł dochodu może nastąpić jedynie w stosunku do podejrzanego bądź do oskarżonego. Dopóki zatem sprawcy wykroczenia skarbowego nie zostaną przedstawione zarzuty, organ nie ma prawa do zadawania pytań o wysokość uzyskiwanych przychodów. Trzeba też wiedzieć, że wśród dyrektyw wymiaru kary nie jest wymieniona ani sytuacja osobista, ani majątkowa sprawcy.
– Zatem organ nie może zmusić sprawcy do odpowiedzi na pytania dotyczących jego sytuacji materialnej, zaś jeśli padną, sprawca nie ma obowiązku na nie odpowiadać – podpowiada Jakub Rychlik.
Niezależnie od uzyskanych odpowiedzi czy ich braku organ zaproponuje wymierzenie mandatu w określonej wysokości, gdyż jest to najwygodniejsze dla niego zakończenie sprawy. Jednakże należy pamiętać, iż nie jest on wszechwładny, a sprawca bezsilny, jak przyjmuje się w utartym stereotypie: urząd skarbowy – podatnik.
2772 zł wynosi w 2011 r. maksymalna wysokość mandatu wystawionego na podstawie kodeksu karnego skarbowego