Usługi kulturalne świadczone przez artystów są zwolnione z VAT. Jeśli artysta korzysta z agenta, to jego usługi są opodatkowane według stawki 23 proc.
Nowelizacja ustawy o VAT, która obowiązuje od 1 stycznia 2011 r., zmieniła zakres zwolnień podatkowych, w tym dotyczących usług kultury. Jak wyjaśnia Arkadiusz Kwieciński z Biura Rachunkowego Arco, do końca 2010 roku obowiązywało zwolnienie usług związanych z kulturą, niezależnie od tego, kto takie usługi wykonywał.
Po nowelizacji – jak wskazuje Jarosław Ziółkowski, doradca podatkowy z kancelarii LTA – zakres zwolnienia został zawężony do podmiotów prawa publicznego oraz do innych podmiotów uznanych na podstawie odrębnych przepisów za instytucje o charakterze kulturalnym lub wpisanych do rejestru instytucji kultury.
– W efekcie od 1 stycznia tylko usługi kulturalne świadczone przez niektóre podmioty (np. instytucje kultury wpisane do odpowiedniego rejestru czy podmioty prawa publicznego) korzystają ze zwolnienia z VAT – stwierdza Arkadiusz Kwieciński.
Obecnie ustawa o VAT przewiduje, że ze zwolnienia korzystają artyści wynagradzani w formie honorariów, a więc bezpośrednio zatrudniani przez organizatorów imprez.
– Natomiast gdy artysta reprezentowany jest przez agenta, zwolnienie nie może być zastosowane. Koszt zatrudnienia artysty wzrasta o 23 proc. VAT – mówi Arkadiusz Kwieciński.
Ekspert wyjaśnia, że osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie organizowania imprez (agencje artystyczne), które zajmują się m.in. reprezentowaniem artystów, nie zostały wymienione w katalogu podatników uprawnionych do zwolnienia. Dlatego są opodatkowane.
Zmiany dotyczą również organizacji pozarządowych (fundacji i stowarzyszeń) prowadzących odpłatną działalności pożytku publicznego w zakresie kultury.
– Powstaje pytanie, czy organizacje takie mogą korzystać ze zwolnienia – przyznaje Jarosław Ziółkowski.
Arkadiusz Kwieciński dodaje, że organizacje pozarządowe wykonują swoją działalność na podstawie ustawy o pożytku publicznym i wolontariacie (przepisy odrębne). W jego opinii nie ma jednoznacznej odpowiedzi, czy takie organizacje mogą być uznane za instytucje o charakterze kulturalnym w rozumieniu ustawy o VAT i korzystać ze zwolnienia z podatku. Wątpliwości ma również Jarosław Ziółkowski.
Jak przyznaje, z istoty takich organizacji wynika, że pełnią one działalność nienastawioną na zysk, co także jest warunkiem skorzystania ze zwolnienia z VAT.
– Ich działalność dotycząca kultury stanowi działalność kulturalną w rozumieniu ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, nie są one jednak instytucjami kulturalnymi – stwierdza doradca z LTA.
Nie wiadomo też, czym jest instytucja o charakterze kulturalnym, gdyż ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej nie posługuje się takim określeniem. Zdaniem Jarosława Ziółkowskiego, organizacje pozarządowe powinny korzystać ze zwolnienia z VAT, z uwagi na fakt prowadzenia działalności kulturalnej oraz brak działania z nastawieniem na zysk.