Nowy kodeks poprawia sytuację przedsiębiorstw inwestujących nad Dnieprem. Polscy przedsiębiorcy prowadzący interesy na Ukrainie mają powody do zadowolenia: przepisy wprowadzają zasady automatycznego zwrotu nadpłaconego VAT. W ten sposób administracja Wiktora Janukowycza kreuje obraz państwa przyjaznego biznesowi.
Niekorzystny dla małego ukraińskiego biznesu, obojętny dla oligarchów, przychylny dla zagranicznych inwestorów – od pierwszego stycznia na Ukrainie obowiązuje nowy kodeks podatkowy. Polscy przedsiębiorcy prowadzący interesy nad Dnieprem mają powody do zadowolenia: przepisy wprowadzają zasady automatycznego zwrotu nadpłaconego VAT.
Do tej pory zwrot VAT był najczęściej podnoszonym problemem przez firmy zagraniczne działające na Ukrainie. Od pierwszego stycznia zasady odzyskiwania pieniędzy są bardziej klarowne. Dla administracji podatkowej przewidziano kary za niedotrzymywanie ustawowych terminów. W przypadku VAT ważne jest również to, że jego stawka będzie do 2014 roku obniżana z 20 do 17 proc. (w przypadku podatku od dochodów przedsiębiorstw CIT stopniowo stawka będzie obniżana z obecnych 25 proc. do 16 proc. w 2014 r.).
Po objęciu na początku ubiegłego roku władzy przez Janukowycza i sformowaniu rządu Mykoły Azarowa (notabene byłego szefa administracji podatkowej) wyliczono, że państwo ukraińskie jest winne firmom zagranicznym ok. 4 mld dol. nadpłaconego VAT (polskie firmy wyliczyły, że rząd zalega ze zwrotem około 100 mln dolarów). W złej sytuacji budżetowej zwrot pieniędzy był nierealny. Zamiast gotówki zaoferowano obligacje. Problem w tym, że jeszcze w połowie ubiegłego roku trudno było oszacować, na ile bezpieczne jest branie papierów państwa ocenianego jako potencjalny bankrut. Do tego rząd obiecywał, że wykupi je najwcześniej za pięć lat. Nowe przepisy zmieniają sytuację. Chodzi o firmy, które produkują na eksport – obłożony zerową stawką VAT.
Kodeks podatkowy był przedmiotem gorących sporów na Ukrainie. Przedsiębiorcy w połowie listopada zorganizowali w Kijowie kilkudniową manifestację przeciw zmianom w prawie podatkowym. Protesty doprowadziły do zawetowania pierwotnej wersji dokumentu. Drugiego grudnia parlament Ukrainy uchwalił nową redakcję kodeksu, uwzględniającą poprawki zgłoszone przez prezydenta.
Największe oburzenie protestujących wywoływały zapisy wzmacniające funkcje kontrolne służb podatkowych, ograniczenie kategorii przedsiębiorców upoważnionych do korzystania z uproszczonego opodatkowania oraz rozszerzenie wymogu posiadania kas fiskalnych.
Protestujący na Majdanie Niezałeżnosti zarzucali również rządowi, że kodeks uchwalono bez konsultacji z ich środowiskiem. – Mały i średni biznes przekonywał, że nowe rozwiązania są korzystne przede wszystkim dla oligarchów. Ich zdaniem to małe firmy miały ponieść koszt wychodzenia Ukrainy z kryzysu – komentował w rozmowie z „DGP” ukraiński analityk Wołodymyr Kuchar.
PRAWO
Najważniejsze zmiany o zwrocie VAT
Automatyczny zwrot nadpłaconego podatku VAT dokonywany jest po zakończeniu dokumentowej kontroli podatkowej, przeprowadzonej w ciągu 20 dni od granicznego terminu złożenia deklaracji podatkowej na rzecz tych podmiotów, które spełnią łącznie następujące kryteria: nie znajdują się w trakcie sądowych procedur upadłościowych, są włączeni do Jednolitego Państwowego Rejestru Osób Prawnych i Osób Fizycznych – Przedsiębiorców, i w rejestrze tym nie dokonywano zapisów dotyczących określonych czynności prawnych wobec tych podmiotów (np. zapisów o zaniechaniu działalności gospodarczej); realizują operacje, w odniesieniu do których ma zastosowanie zerowa stawka podatku VAT, poziom średniego wynagrodzenia wszystkich zatrudnianych pracowników w każdym z ostatnich czterech sprawozdawczych okresów podatkowych (kwartałów) jest nie niższy niż 2,5-krotność minimalnego poziomu wynagrodzenia, przewidzianego przez prawo; liczba zatrudnionych na umowę o pracę pracowników przekraczała w każdym z ostatnich czterech sprawozdawczych okresów podatkowych (kwartałów) 20 osób.