Wszystkie szkolenia z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą, niezbędne do wykonywania obowiązków służbowych pracowników, są zwolnione z PIT.
Pracodawca chce wysłać swojego pracownika na studia menedżerskie. Pracownik ten objął stanowisko kierownicze i musi zarządzać 10-osobowym zespołem.
– Czy wydatki na naukę pracownika trzeba doliczyć do przychodów podwładnego i opodatkować – pyta pan Marian z Bydgoszczy.
Zgodnie z art. 12 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.) do przychodów ze stosunku pracy zalicza się wszystkie otrzymywane przez pracownika świadczenia, wynikające z zawartej umowy, bądź mające związek z wykonywaniem przez niego pracy. Od tej reguły są jednak pewne wyjątki.
Wyrok Trybunału
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT ustawodawca zwolnił z opodatkowania wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych z pewnymi wyłączeniami. Krzysztof Ścipień, doradca podatkowy w BDO, biuro w Katowicach, przypomina, że przepis ten uległ zmianie 16 lipca 2010 r., a wszystko za sprawą wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 31 marca 2009 r. (sygn. akt K 28/08), który stwierdził niezgodność art. 103 kodeksu pracy z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP.
Tym samym 11 kwietnia 2010 r. straciło moc wydane na podstawie uchylonego art. 103 kodeksu pracy rozporządzenie ministra edukacji narodowej oraz ministra pracy i polityki socjalnej z 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych.
– Na miejsce uchylonych przepisów ustawodawca wprowadził regulację wynikającą z ustawy z 20 maja 2010 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. nr 105, poz. 655), która zaczęła obowiązywać 16 lipca 2010 r. – wskazuje Krzysztof Ścipień.
Jednocześnie dodaje, że w art. 1 tej ustawy wskazano, że w kodeksie pracy po uchylonym art. 103 dodaje się art. 1031 – 1036. W myśl art. 1031 par. 1 kodeksu pracy przez podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą.
Ponadto ustawa ta nadała również nowe brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT, zgodnie z którym wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.
– Po uznaniu przez TK art. 103 kodeksu pracy jako niezgodnego z konstytucją, po 11 kwietnia 2010 r. wszystkie szkolenia i inne formy dokształcenia pracowników z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą, niezbędne do wykonywania obowiązków zawodowych tych pracowników, są zwolnione z PIT – podsumowuje Krzysztof Ścipień.
Kwalifikacje zawodowe
Zwolniona z podatku jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymywanych za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy oraz za czas urlopu szkoleniowego.
– Kwalifikacje zawodowe pracowników, wymagane do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku, są ustalane w przepisach wewnątrzzakładowych (np. w układzie zbiorowym pracy) lub w przepisach szczególnych – zauważa Grzegorz Grochowina, ekspert w KPMG.
W związku z tym to pracodawca określa, jakich kwalifikacji zawodowych oczekuje od pracownika przy wykonywaniu pracy określonego rodzaju lub na danym stanowisku, co oznacza, że w pojęciu kwalifikacji zawodowych mogą zawierać się m.in. wymagania dotyczące posiadania wiedzy ogólnej przez pracownika.
Przyznanie przez pracodawcę dodatkowych świadczeń na podstawie art. 1033 kodeksu pracy (np. w postaci sfinansowania opłaty za kształcenie, przejazd, podręczniki i zakwaterowanie) oznacza, że są one przyznane pracownikowi na podstawie odrębnych przepisów.
Wobec tego – jak stwierdza Grzegorz Grochowina – dofinansowanie studiów, które ściśle związane są z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracownika, jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zwolnienia z PIT
Odrębnymi przepisami, do których odsyła art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT, określając zwolnienie podatkowe, są w szczególności:
rozporządzenie ministra edukacji narodowej oraz ministra pracy i polityki socjalnej z 12 października 1993 r. w sprawie zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych, kodeks pracy – art. 1033