O opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej decyduje forma wyodrębnienia placówki. NZOZ nie jest niezależną od założyciela jednostką, która mogłaby samodzielnie funkcjonować w obrocie prawnym.
Ze względu na status podmiotu tworzącego zakład opieki zdrowotnej (ZOZ) wyróżnia się publiczne zakłady opieki zdrowotnej i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej (NZOZ).
Zgodnie z ustawą z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 14, poz. 89 z późn. zm.) zakład opieki zdrowotnej może być odrębną jednostką organizacyjną, częścią innej jednostki organizacyjnej lub jednostką organizacyjną podległą innej jednostce organizacyjnej.
Według przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.) opodatkowaniu CIT podlegają dochody osób prawnych i spółek kapitałowych w organizacji, jak również jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. I tu pojawia się problem, czy NZOZ może samodzielnie funkcjonować w obrocie prawnym i być podatnikiem CIT.
Andrzej Łukiańczuk, doradca podatkowy w Instytucie Studiów Podatkowych, zauważa, że przyznane na podstawie ustawy wyodrębnienie dla ZOZ dotyczy wyłącznie organizacji zakładu opieki zdrowotnej, a nie wyodrębnienia prawnego, które przesądza o jego samodzielności. Zgodnie z art. 35b ust. 3 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej (SPZOZ) podlega obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Z chwilą wpisania do rejestru SPZOZ uzyskuje osobowość prawną. Jego zdaniem ustawa ta nie daje natomiast przymiotu osobowości prawnej NZOZ-owi.
– Tym samym NZOZ nie jest niezależną od osoby założyciela (osoby prawnej, osoby fizycznej lub spółki tych osób) jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej, która mogłaby samodzielnie funkcjonować w obrocie prawnym – dodaje nasz rozmówca.
Oznacza to, że NZOZ nie może być uznany za podatnika CIT. Jak podkreśla ekspert, NZOZ, którego założycielem jest spółka kapitałowa, jest tylko wyodrębnioną organizacyjnie formą działalności tej spółki, która go utworzyła. Wszystkie wymienione uprawnienia przysługują jedynie posiadającym osobowość prawną samodzielnym publicznym zakładom opieki zdrowotnej (SPZOZ).
Takie stanowisko przyjmują też organy podatkowe. Podkreślić jednak trzeba, że w orzecznictwie pogląd ten nie jest w pełni akceptowany. Przykładowo WSA w Łodzi w wyroku z 3 marca 2010 r. (sygn. akt I SA/Łd 1150/09) podtrzymał pogląd, że CIT mogą podlegać również jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. Tym samym NZOZ utworzony przez osobę prawną, posiadający odrębną strukturę organizacyjną, odrębny przedmiot działania, odrębną gospodarkę finansową, odrębny majątek może być odrębnym podatnikiem CIT. Wyrok ten został jednak zaskarżony przez fiskusa.
Słownik
Zakład opieki zdrowotnej – to wyodrębniony organizacyjnie zespół osób i środków majątkowych, utworzony i utrzymywany w celu udzielania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia (np. szpital, przychodnia, poradnia, ośrodek zdrowia, ambulatorium, pogotowie ratunkowe, zakład opiekuńczo-leczniczy, pracownia protetyki stomatologicznej i ortodoncji).
Publiczny zakład opieki zdrowotnej – może być utworzony m.in. przez ministra lub centralny organ administracji rządowej, wojewodę, jednostkę samorządu terytorialnego, publiczną uczelnię medyczną.
Pozostałe zakłady opieki zdrowotnej są zakładami niepublicznymi.