Jakie są różnice między wyłączeniem a zwolnieniem od obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej?
Grupując przewidziane wyłączenia, należałoby wskazać, iż dotyczą one czynności urzędowych, wydania zaświadczenia i zezwolenia (pozwolenia, koncesji) albo złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii w jednej ze spraw wskazanych przez ustawodawcę, np. w sprawach alimentacyjnych, zatrudnienia, nauki, ochrony zdrowia itd. W pewnym jednak zakresie spraw wyłączone spod opłaty skarbowej są jedynie niektóre ze zdarzeń wskazanych w art. 1 ustawy o opłacie skarbowej co do zasady powodujących obowiązek jej poniesienia.
Nie podlega opłacie skarbowej: dokonanie czynności urzędowej, wydanie zaświadczenia oraz zezwolenia (pozwolenia, koncesji), jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podlegają one innym opłatom o charakterze publicznoprawnym lub są od tych opłat zwolnione. Ponadto wyłączeniem z opłaty skarbowej objęte jest dokonanie czynności urzędowej lub wydania zaświadczenia w określonych w ustawie sytuacjach, gdy miało miejsce zaangażowanie polskiego konsula. Przepis art. 4 ustawy stanowi, że jej załącznik określa wykaz przedmiotów opłaty skarbowej. Przyjąć zatem należy, iż wyliczenie z załącznika czyni katalog zdarzeń podlegających opłacie skarbowej zamkniętym. W konsekwencji jedynie te zdarzenia, które wskazane są w załączniku i wystąpiły w postępowaniu administracyjnym, podlegają opłacie skarbowej w ustawowo określonej wysokości.
Ponadto załącznik, o którym mowa powyżej, zawiera także zwolnienia z opłaty skarbowej. Zwolnienia, w odróżnieniu od wyłączeń, obejmują zdarzenia podlegające opłacie skarbowej. Na zasadzie wyjątku ustawodawca postanowił jednak jej nie pobierać w sytuacjach, które wyliczono w załączniku. Zwolnione są zatem m.in. złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa (oraz jego odpisu, wypisu lub kopii) małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu lub rodzeństwu; sporządzenie aktu urodzenia lub zgonu; wydanie odpisu z akt stanu cywilnego dotyczącego obywateli polskich przebywających za granicą przeznaczonego wyłącznie na potrzeby polskich przedstawicielstw dyplomatycznych lub urzędów konsularnych; wydanie pozwolenia na budowę budynków przeznaczonych na cele naukowe, socjalne i kulturalne.
lj