Bezumowne korzystanie z cudzej własności i wypłacone w związku z tym świadczenia pieniężne wywołują wiele konsekwencji podatkowych. Wynagrodzenia i odszkodowania otrzymane przez właściciela w związku z następstwami korzystania z ruchomości i nieruchomości bez podstawy prawnej mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Po stronie firmy wypłacającej świadczenia powstaje problem zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast gdy otrzymującym wynagrodzenie jest przedsiębiorca, może okazać się konieczne rozliczenie VAT. Z kolei nieodpłatne korzystanie w wyniku uregulowania stanu prawnego może skutkować powstaniem przychodu z tytułu tzw. nieodpłatnych świadczeń.

Problemy podatkowe w przypadku bezumownego korzystania z cudzej własności zarówno ruchomości, jak i nieruchomości powstają na wielu płaszczyznach. Właściciel (wieczysty użytkownik) może żądać od osoby, która władała jego rzeczą bez jego wiedzy lub zgody, wynagrodzenia za bezumowne korzystanie. W związku z tym powstaje problem opodatkowania tego rodzaju przychodów podatkiem dochodowym. Rodzi się również pytanie, czy bezumowne korzystanie z cudzej rzeczy może być czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług (VAT), a w konsekwencji, czy wynagrodzenie z tego tytułu powinno zostać podwyższone o VAT. Zaznaczyć również należy, że oprócz wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z ruchomości bądź nieruchomości, które ma celu wyrównanie utraconych korzyści, właścicielowi przysługują też roszczenia odszkodowawcze w związku z pogorszeniem, zużyciem lub utratą rzeczy w wyniku takiego użytkowania. Także tego rodzaju rekompensaty, wypłacone w formie odszkodowań zarówno przyznanych w sądzie, jak i na skutek umownej ugody między stronami, nie będą obojętne podatkowo. Istotne problemy podatkowe dotyczą również przypadków, gdy na skutek interwencji właścicieli korzystanie, które często latami odbywało się bez podstawy prawnej (bezumownie), zostaje uregulowane w wyniku np. ustanowienia służebności. Jeżeli jest ona ustanawiana bez wynagrodzenia, powstaje pytanie o ewentualne rozliczenie podatku z tytułu tzw. nieodpłatnego świadczenia.

To jest tylko część artykułu. W pełnej wersji dowiesz się więcej na temat:

Bezumownego korzystania z rzeczy

Roszczeń właścicieli

Opodatkowania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy

Służebności przesyłu

Wypłat za ustanowienie służebności przesyłu

Opodatkowania odszkodowań

Zobacz pełną treść artykułu w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Skutki podatkowe bezumownego korzystania z rzeczy.