Funkcjonujące uproszczenie w rozliczeniu VAT związane ze składami konsygnacyjnymi było istotne z punktu widzenia podatników zaangażowanych w międzynarodowe transakcje towarowe. Czy obwarowanie uproszczenia wyłączeniami i obowiązkami administracyjnymi obniżyło jego atrakcyjność?
Gdy nie ma zastosowania omawiane uproszczenie, zagraniczny podatnik przemieszczający towary z innego państwa UE do Polski do magazynu w celu ich dalszej odsprzedaży zmuszony jest do rejestracji dla celów VAT w Polsce. W takim przypadku wystąpią dwie transakcje opodatkowane VAT: wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów przez zagranicznego podatnika oraz ich późniejsza sprzedaż z magazynu. O ile możliwe jest opodatkowanie sprzedaży z magazynu przez krajowego nabywcę, to opodatkowanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów musi zostać dokonane przez zagranicznego właściciela towarów. Uproszczenie zawarte w art. 12a ustawy o VAT tworzy pewną fikcję, która zakłada, że następuje wyłącznie wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów już bezpośrednio u nabywcy pobierającego towary zza granicy. Niestety, to ważne w praktyce gospodarczej uproszczenie zostało ograniczone w dosyć istotny sposób. Po pierwsze, wyłączono możliwość stosowania tego uproszczenia do działalności handlowej – stosowane jest ono jedynie do towarów pobieranych z magazynu wykorzystywanych do działalności produkcyjnej lub usługowej. Po drugie, nabywca towarów musi być jednocześnie właścicielem lub co najmniej najemcą samego magazynu konsygnacyjnego. Taka konstrukcja uniemożliwia wykorzystanie uproszczenia, gdy kwestie logistyczno-magazynowe przekazane są zewnętrznemu podmiotowi posiadającego własne (lub wynajmowane) powierzchnie magazynowe. Wreszcie stosowanie tego uproszczenia uzależnione zostało od spełnienia kilku wymogów biurokratycznych, takich jak konieczność składania urzędowi skarbowemu zawiadomień (oraz ich aktualizacji) przez prowadzącego magazyn, a także prowadzenie ewidencji. Miejmy nadzieję, że doczekamy się nowelizacji ustawy, która wyeliminuje niepotrzebne wyłączenia i bariery stosowania tego ważnego dla podatników uproszenia.
Jerzy Martini, doradca podatkowy, Baker & McKenzie