Komisja Europejska opublikowała projekt decyzji, na podstawie której Polska będzie miała możliwość wprowadzenia dodatkowego ograniczenia w odliczeniu VAT od samochodów. Zgodnie z planami Ministerstwa Finansów podatnicy otrzymają prawo do odliczenia od zakupu samochodu do 60 proc. kwoty podatku naliczonego, nie więcej niż 6 tys. zł.
Komisja Europejska opublikowała projekt decyzji, na podstawie której Polska będzie miała możliwość wprowadzenia dodatkowego ograniczenia w odliczeniu VAT od samochodów, o czym pisaliśmy już w „DGP” nr 111. Zgodnie z planami Ministerstwa Finansów podatnicy otrzymają prawo do odliczenia od zakupu samochodu do 60 proc. kwoty podatku naliczonego, nie więcej niż 6 tys. zł.
Eksperci przypominają, że wszyscy, którzy chcą skorzystać z odliczenia podatku w pełnej wysokości, np. od aut z kratką powinni pospieszyć się z zakupem. Z kolei branża motoryzacyjna po wprowadzeniu ograniczeń spodziewa się spadku sprzedaży.

Trwa spór

Możliwość odliczania VAT od samochodów z kratką i wysokość takiego odliczenia od dłuższego czasu jest przedmiotem sporu podatników i fiskusa. Andrzej Pośniak, prawnik, doradca podatkowy w Kancelarii CMS Cameron McKenna, przypomina, że spór dotarł do Trybunału Sprawiedliwości UE (wcześniej: Europejski Trybunał Sprawiedliwości), który w wyroku z 22 grudnia 2008 r. w sprawie Magoora orzekł, że Polska nie miała prawa wprowadzać dalszych ograniczeń w tym zakresie od 1 maja 2004 r. (tj. dacie jej przystąpienia do UE).
– W związku z tym minister finansów w praktyce dopuścił pełne odliczenie VAT związanego z samochodami z kratką, choć niektóre urzędy skarbowe wciąż tego prawa odmawiają – zauważa Andrzej Pośniak.
Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy w Kolibski Nikończyk Dec & Partnerzy, wskazuje, że mimo iż urzędy już obecnie odmawiają prawa do odliczenia VAT przy ich zakupie, nie mają do tego podstaw. Sama decyzja komisji wskazuje, że chodzi o wprowadzenie ograniczeń, a nie ich utrzymanie.
Jednocześnie Polska wystąpiła o udzielenie jej derogacji zezwalającej na okresowe wprowadzenie szczególnego środka w postaci ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem niektórych pojazdów samochodowych oraz paliwa wykorzystywanego do ich napędu. Maksymalna kwota odliczenia VAT od pierwotnego nabycia lub wynajmu objętych wnioskiem samochodów wynosić ma 60 proc., nie więcej niż 6 tys. zł. Ograniczenie ma dotyczyć pojazdów o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg i masie nieprzekraczającej 3,5 tony.



Decyzja komisji

Publikacja projektu decyzji ograniczającej odliczenie VAT od pojazdów praktycznie oznacza ich wprowadzenie. Tak uważa Andrzej Nikończyk, który stwierdza, że decyzja komisji określa samochody bez odliczenia VAT w sposób ogólny, szerszy niż zapowiedzi resortu finansów. Polska ma prawo doprecyzować, które pojazdy są przeznaczone np. do przewozu towarów, a od tego będzie zależał zakres ograniczenia.
– Zapewne odliczać VAT nie będzie można od samochodów z kratką, zatem zainteresowani takimi pojazdami powinni kupić je przed wejściem nowych przepisów w życie– sugeruje Andrzej Nikończyk.
Marek Wojda, doradca podatkowy w Baker & McKenzie, zwraca uwagę, że Komisja Europejska w projekcie decyzji upoważniła Polskę do wprowadzenia ograniczeń w odliczaniu VAT od nabycia, najmu, leasingu itd. niektórych samochodów, przy jednoczesnej likwidacji opodatkowania ich użytku na cele prywatne.
– Istnieją jednak wątpliwości, czy środki krajowe wprowadzone przez Polskę zgodnie z upoważnieniem nie będą mimo wszystko naruszały prawa unijnego (sytuacje takie występowały już w innych państwach członkowskich, co potwierdza orzecznictwo ETS) – zastanawia się Marek Wojda.
Andrzej Pośniak dodaje, że nowe przepisy najprawdopodobniej wejdą w życie od 1 stycznia 2011 r., a zgodnie z projektem decyzji utracą moc 31 grudnia 2013 r. Podatnicy zamierzający nabyć auto z kratką powinni się zatem pospieszyć.

Branża dostanie w kość

Ograniczenia proponowane przez Ministerstwo Finansów w pierwszym momencie przyczynią się do spadku sprzedaży samochodów na rynku polskim, rynku, który dziś rozwija się dzięki przedsiębiorcom. Wojciech Drzewiecki, ekspert Instytutu Badań Rynku Motoryzacyjnego Samar, podkreśla, że po stronie osób fizycznych kupujących auta na cele prywatne notowane są dość duże spadki sprzedaży.
– W dłuższej perspektywie proponowane zmiany spowolnią rozwój rynku, ograniczając tym samym dochody budżetu, które kreowane są nie tylko przez VAT, ale także przez inne podatki płacone w czasie użytkowania samochodu – komentuje Wojciech Drzewiecki.
Im większy rynek, tym silniejszy argument w przyciąganiu inwestorów, którzy chcą być bliżej klienta. Polska w tej materii może wiele zdziałać. Niestety – jak zauważa Wojciech Drzewiecki – na razie rynek polski wchłania zaledwie 3 – 4 proc. produkcji realizowanej w polskich zakładach, nie mamy więc odpowiedniego argumentu, aby przekonać producentów do nowych inwestycji.