Czym zajmuje się audytor badający i kontrolujący funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego? Za co odpowiada audytor i jakie są jego obowiązki?
W Urzędzie Miejskim w Koszalinie audyt wewnętrzny funkcjonuje już od ponad 5 lat. Jest to jednoosobowe, samodzielne stanowisko podległe bezpośrednio prezydentowi miasta. W procesie zarządzania miastem obiektywny audyt wewnętrzny jest kwestią niezwykle ważną. Dostarcza niezależną ocenę systemów zarządzania i kontroli oraz zapewnienie, że systemy te działają prawidłowo lub nie. Wynikiem przeprowadzanych audytów wewnętrznych jest również przedstawianie potencjalnego ryzyka, mogącego się pojawiać w ramach prowadzonej przez jednostkę działalności oraz rekomendowanie rozwiązań mających na celu eliminowanie lub ograniczanie takiego ryzyka.
Audytor wewnętrzny wykonuje w urzędzie również czynności doradcze zawarte w przeprowadzanych planowo zadaniach audytowych. Wynikiem tych zadań są opinie lub zalecenia audytora dotyczące usprawnienia funkcjonowania jednostki. Są to sprawy bardzo ważne z tego względu, że te usprawnienia i ułatwienia służą tak naprawdę mieszkańcom, dla których samorząd, urząd miejski i podległe jednostki pracuje. Za pomocą wyników audytu wewnętrznego łatwiej i trafniej podejmuje się określone decyzje. Oczywiście kierownik jednostki i kierownik jednostki organizacyjnej nie są związani wnioskami, zaleceniami i opiniami wynikającymi z przeprowadzonych czynności audytowych. Jednak obiektywna i niezależna opina audytora pozwala z innej, pełniejszej perspektywy przyjrzeć się analizowanym problemom.
Tak duża jednostka, jaką jest samorząd z rozlicznymi sprawami i zadaniami wraz z kilkudziesięcioma podległymi jednostkami stanowi duże wyzwanie dla audytora wewnętrznego.
Audytor jest niezależny w wykonywaniu swoich zadań i posiada uprawnienia do przeprowadzania audytu we wszystkich obszarach działalności urzędu i podległych jednostek. Uprawnienia audytora pozwalają na wgląd we wszystkie dokumenty i materiały, również te objęte ustawą o ochronie informacji niejawnych, jak i we wszystkie miejsca objęte audytem. W celu zapewnienia audytorowi niezależności o obiektywizmu podczas wykonanych zadań nie jest obarczany zadaniami i nie posiada uprawnień, które wchodzą w zakres zarządzania jednostką. Audytor wewnętrzny nie jest również odpowiedzialny za procesy zarządzania ryzykiem i procesy kontroli wewnętrznej w urzędzie i podległych jednostkach, ale przez ustalenia i zalecenia poczynione w wyniku przeprowadzanych zadań audytowych, wspomaga prezydenta lub kierowników audytowanych jednostek we właściwej realizacji tych procesów.
Obowiązkiem audytora jest coroczne sporządzanie planu audytu wewnętrznego i jego realizacja. Plan sporządzany jest w porozumieniu z kierownictwem jednostki na podstawie dokonanej analizy obszarów występujących ryzyk. Corocznie również audytor składa sprawozdanie prezydentowi miasta z wykonania planu audytu za rok poprzedni. Audytor wewnętrzny z każdego zadania audytowego sporządza sprawozdanie, które zawiera niezależne i obiektywne wnioski, opinie lub rekomendacje dotyczące analizowanych problemów.
MIROSŁAW MIKIETYŃSKI
prezydent Koszalina