Ministerstwo Finansów zakłada wzmocnienie kontroli wydatków państwa poprzez wprowadzenie limitów, których przekroczenie uruchomi mechanizm korygujący.
Ministerstwo Finansów w projekcie nowelizacji ustawy o finansach publicznych proponuje wzmocnienie wydatkowej strony budżetu państwa i budżetów jednostek sektora finansów publicznych. Projekt wprowadza nową regułę wydatkową (wydatki będą mogły rosnąć maksymalnie o wskaźnik inflacji powiększony o 1 pkt proc.), która ma zahamować wzrost wydatków budżetowych oraz długu publicznego.
Wydatki na poszczególne zadania mają być limitowane, a limity ustalane na 10 lat. Projekty ustaw i rozporządzeń przyjmowane przez rząd będą zawierały m.in. źródła finansowania zmian. Jest to jednak doprecyzowanie przepisu art. 50 obowiązującej ustawy o finansach publicznych. Nowością jest obowiązek określenia w projektach ustaw maksymalnych limitów wydatków na określone zadanie w perspektywie 10-letniej. Limit będzie ustalany na każdy rok. Co więcej, w projektach ustaw limit wydatków będzie podzielony na części, przypadające: budżetowi państwa, jednostkom samorządu terytorialnego oraz pozostałym jednostkom sektora finansów publicznych. Przed upływem 10-letniego okresu rząd będzie musiał przedstawić nowy limit wydatków na konkretne zadanie, na kolejne 10 lat. Ponadto w projektach ustaw generujących skutki finansowe dla sektora finansów publicznych trzeba wskazać organ, który będzie monitorował, czy limit wydatków nie został przekroczony.
Jeśli jednostka wyda więcej, niż przewidywała ustalona reguła, to może zostać zastosowany jeden z trzech mechanizmów. Po pierwsze, świadczenia na zadanie mogą zostać ograniczone, po drugie, wypłata świadczenia może zależeć od sytuacji majątkowej beneficjenta, a po trzecie, mogą zostać zmienione koszty realizacji zadań wykonywanych na rzecz obywateli. Limity i mechanizmy korygujące będą jednak dotyczyły nowych projektów ustaw i rozporządzeń.
Maksymalny, kwotowy limit wydatków i inne mechanizmy określone w tych projektach będą miały zastosowanie w przypadku przekroczenia lub przewidywanych zagrożeń przekroczenia przyjętego na dany rok poziomu skutków finansowych. Nie powstanie zagrożenie naruszenia konstytucyjnej zasady równego traktowania wszystkich podmiotów lub ingerencji w zapewnioną obywatelom ochronę praw nabytych, m.in. uprawniających do świadczeń finansowanych z budżetu państwa.
7,1 proc. PKB – wyniósł w 2009 deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych