Ubezpieczenia dla pracowników opłacane ryczałtowo nie są ich przychodem - uważa WSA w Warszawie Organy podatkowe są innego zdania i nakazują przyznane ryczałty zaliczać do przychodów ze stosunku pracy Wyrok sądu może wpłynąć na zmianę niekorzystnego stanowiska fiskusa w zakresie opodatkowania pakietów medycznych

  • Ubezpieczenia dla pracowników opłacane ryczałtowo nie są ich przychodem - uważa WSA w Warszawie
  • Organy podatkowe są innego zdania i nakazują przyznane ryczałty zaliczać do przychodów ze stosunku pracy
  • Wyrok sądu może wpłynąć na zmianę niekorzystnego stanowiska fiskusa w zakresie opodatkowania pakietów medycznych
RAPORT
U pracowników, którzy otrzymują od pracodawcy ubezpieczenie opłacane przez szefa w formie zryczałtowanej, nie powstaje przychód podlegający opodatkowaniu PIT. Uiszczanie składki w sposób ryczałtowy dla wszystkich pracowników (lub ich grupy) powoduje, że pracownikom nie można przypisać faktycznych kwot przychodu - wyjaśnił WSA w Warszawie w wyroku z 10 grudnia 2007 r. (sygn. akt III SA/Wa 1302/07).
Przełamanie złej interpretacji
Rozstrzygnięcie warszawskiego sądu może okazać się przełomowe. Orzeczenie to można próbować w pewnym zakresie odnieść także do rozliczania pakietów medycznych opłacanych ryczałtem. Dotychczas organy podatkowe na czele z Ministerstwem Finansów stały na stanowisku, że pakiety medyczne opłacane ryczałtem nie są przychodami pracowników korzystających z opieki medycznej. Jednak ostatnie interpretacje prezentują odwrotną i niestety niekorzystną dla podatników tendencję.
Zdaniem fiskusa wartość pakietów medycznych jest przychodem pracowników opodatkowanym PIT. Takie stanowisko zajęło m.in. MF w odpowiedzi na pytanie GP. Wyrok WSA w Warszawie przywraca podatnikom nadzieję, że fiskus uwzględniając orzecznictwo sądów zmieni swoje niekorzystne interpretacje w tym zakresie. Dotyczy to sytuacji, gdy wartość opłaty ponoszonej przez pracodawcę określana jest ryczałtowo. Trudno jednak przewidzieć, jakie będzie podejście fiskusa do tej kwestii, szczególnie, że wyrok dotyczył składek ubezpieczeniowych, a nie opieki medycznej.
Fiskus ma inne zdanie
Łukasz Bączyk, konsultant w PricewaterhouseCoopers, wyjaśnił, że w rozstrzyganej przed sądem sprawie składka opłacana była przez spółkę ryczałtem obejmującym określoną grupę pracowników. Pracodawca nie był pewien, czy w związku z uiszczaniem składki powstanie po stronie ubezpieczonych przychód. Wystąpił więc do urzędu skarbowego o interpretację przepisów. Spółka, przedstawiając własne stanowisko, stwierdziła, że biorąc pod uwagę, że opłata za ubezpieczenie pracowników ponoszona jest w sposób zryczałtowany i tym samym nie jest możliwe zidentyfikowanie ceny konkretnej usługi ponoszonej na rzecz danego pracownika. Po stronie pracowników nie powstaje przychód.
- Naczelnik urzędu skarbowego (a po odwołaniu - dyrektor izby skarbowej) stwierdził, że przychód po stronie pracowników powstaje i powinien on zostać określony w wysokości składki, jaką musiałby uiścić pracownik, gdyby chciał ubezpieczyć się samodzielnie - relacjonował Łukasz Bączyk.
Dodał, że spółka nie zgodziła się z decyzją organów i wniosła skargę do sądu administracyjnego. Sąd uchylił decyzję fiskusa, twierdząc, że po stronie pracowników spółki powstałby przychód jedynie w sytuacji, gdyby opłacana składka stanowiła sumę składek poszczególnych pracowników. Uiszczanie jej ryczałtowo dla wszystkich pracowników (lub ich grupy) powoduje, że pracownikom nie można przypisać kwot przychodu.
- Wyrok obala prezentowaną ostatnio linię interpretacyjną organów podatkowych, które próbowały przypisywać dochód pracownikom z tytułu opłacania przez pracodawcę składek ubezpieczeniowych nawet w sytuacji, kiedy nie było to praktycznie możliwe - argumentował Łukasz Bączyk.
Podobne świadczenia
Orzeczenie WSA w Warszawie może stanowić podstawę do rozważań, czy podobne zasady nie powinny obowiązywać także przy innych świadczeniach pracowniczych opłacanych w sposób ryczałtowy, np. przy opiece medycznej. Na ten aspekt zwróciła uwagę Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, która wyjaśniła, że w praktyce często umowy zawarte między pracodawcą a przychodnią medyczną nie określają kwoty opłaty ponoszonej z tytułu nieobowiązkowych świadczeń medycznych za jednego pracownika. Opiewają zazwyczaj na zryczałtowaną kwotę należną do zapłaty za ogół pracowników (lub ich grupę) w granicach tzw. widełek, gdy pokrywa ona różnego rodzaju pakiety i sumę świadczeń obowiązkowych i nieobowiązkowych.
Gdyby odnieść wyrok do takiego przypadku, można by argumentować, że nie powstaje przychód po stronie pracowników, ponieważ wysokość całkowitej odpłatności za usługi medyczne nie wynika ze zsumowania opłat dotyczących poszczególnych pracowników i jest określona ryczałtowo.
- Należy pamiętać, że wyrok dotyczył składek ubezpieczeniowych i nie można go wprost przekładać na opłaty za opiekę medyczną - tłumaczyła Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Według niej, jeśli umowa precyzuje wysokość opłaty za poszczególnych pracowników, to biorąc pod uwagę orzeczenie warszawskiego WSA opłata taka stanowiłaby przychód danego pracownika.
Korzystanie z oferty
Odrębną kwestią jest stwierdzenie, czy uiszczenie przez pracodawcę opłaty za nieobowiązkowe świadczenia medyczne w ogóle powinno rodzić konsekwencje podatkowe dla pracowników. Można argumentować, że nie wiadomo, czy pracownik w ogóle skorzystał z tych świadczeń i w związku z tym nie można przypisywać mu przychodu.
Takie było też wcześniejsze stanowisko MF, które twierdziło, że przepisy nie przewidują doliczania do dochodu pracownika wartości świadczeń ponoszonych przez pracodawcę w sytuacji, gdy nie można określić wartości świadczenia, z jakiego podatnik skorzystał.
- Ostatnie interpretacje wielu urzędów, w tym ministra finansów, wskazują na zmianę ich stanowiska, mimo że nie nastąpiła zmiana przepisów - stwierdziła w rozmowie z nami Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Wskazała też, że jeśli uznać, że samo uiszczenie przez pracodawcę opłaty rodzi konsekwencje podatkowe dla pracowników, należy zastanowić się, czy istnieje możliwość obliczenia dochodu tych pracowników.
POSTULUJEMY
Ministerstwo Finansów, uwzględniając korzystne rozstrzygnięcia WSA, powinno wydać interpretację dotyczącą rozliczenia świadczeń dla pracowników opłacanych przez pracodawców ryczałtowo.
Ewa Matyszewska
OPINIE EKSPERTÓW PRICEWATERHOUSECOOPERS
Łukasz Bączyk
konsultant
W świetle wyroku, gdy pracodawca opłaca składkę na ubezpieczenie pracowników w sposób zryczałtowany, po ich stronie nie powstanie przychód. Natomiast gdy możliwe jest przypisanie każdemu pracownikowi konkretnej wartości składki (tj. gdy wartość opłacanej przez pracodawcę składki wynika ze zsumowania składek poszczególnych pracowników), pracodawca powinien rozpoznać po ich stronie przychód i od składki odprowadzić zaliczki na podatek dochodowy. Sąd w wyroku powołał się na wyjaśnienia ministra finansów z 27 września 2002 r., zgodnie z którymi wartość usług opłacanych pracownikom przez pracodawcę nie jest zaliczana do ich przychodu, jeżeli opłata za nie ustalana jest w sposób zryczałtowany (bez względu na rzeczywistą wartość wykonywanych usług) lub w sposób uniemożliwiający identyfikację ceny konkretnej usługi ponoszonej na rzecz konkretnego pracownika.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska
starszy menedżer, doradca podatkowy
Z najnowszej interpretacji Ministerstwa Finansów dotyczącej opieki medycznej wynika, że wystarczy podzielić globalną kwotę przypadającą do zapłaty przez liczbę pracowników, dla których wykupiono świadczenie. Nie zawsze jest to jednak możliwe. Zdaniem WSA w Warszawie, ryczałtowy sposób określenia składki ubezpieczeniowej powoduje, że nie można przypisać poszczególnym pracownikom konkretnych kwot przychodu. Podobnie może być w przypadku opieki medycznej. Wyrok dotyczący składek ubezpieczeniowych poszedł w kierunku korzystnym dla podatników i miejmy nadzieję, że w analogicznej sytuacji w przypadku opłat za opiekę medyczną rozstrzygnięcie byłoby podobne. Na razie ciągle jednak należy liczyć się z ryzykiem, że urzędy skarbowe będą próbowały stosować aptekarskie metody liczenia dochodu przypadającego na poszczególnych pracowników, od którego trzeba zapłacić podatek.
Opodatkowanie nieodpłatnych świadczeń / DGP
Łukasz Bączyk, konsultant / DGP
Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy / DGP