Organy podatkowe mają prawo zakładać, że podatek nie zostanie zapłacony w okresie 3 miesięcy pozostających do upływu terminu przedawnienia.
Od 2009 roku obowiązuje zasada, że nieostateczna decyzja podatkowa nie podlega wykonaniu, chyba że nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności. Jak informowaliśmy w „DPG” nr 55/2010 praktyką organów podatkowych stało się nadawanie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzjom, od których wniesiono odwołanie. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską (nr 15603) stwierdziło, że rygor natychmiastowej wykonalności można nadać tylko w okolicznościach wskazanych w art. 239b Ordynacji podatkowej, m.in. gdy okres do upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego jest krótszy niż 3 miesiące. Organ podatkowy musi uprawdopodobnić, że zobowiązanie wynikające z decyzji nie zostanie wykonane.
W ocenie MF organy podatkowe powinny mieć zapewnioną możliwość podjęcia działań mających na celu przymusowe wykonanie zobowiązania podatkowego. Strona, która uważa, że nie zostały spełnione ustawowe przesłanki nadania rygoru, ma prawo wniesienia zażalenia na postanowienie organu pierwszej instancji.
Resort nie stwierdził nadużywania instytucji postanowień w sprawie nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. W 2009 roku wydano 82 469 decyzji pokontrolnych (ogółem) na kwotę 1,9 mld zł, w tym 9932 decyzjom został nadany rygor natychmiastowej wykonalności na kwotę 455,3 mln zł. Stanowi to odpowiednio 12,04 proc. ogólnej liczby wydanych decyzji pokontrolnych oraz 23,18 proc. określonej kwoty zobowiązania podatkowego.