Osoby, które wybrały ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, pierwsze rozliczą się z podatku dochodowego za 2007 rok. Do końca stycznia muszą złożyć w urzędach skarbowych roczne zeznanie PIT-28. Obowiązek ten dotyczy ryczałtowców uzyskujących przychody zarówno z pozarolniczej działalności gospodarczej, jak i z najmu. W tym samym terminie własnego, nietypowego rozliczenia muszą dokonać także podatnicy karty podatkowej. W ich przypadku nie trzeba rozliczać się z PIT. Należy jednak złożyć informację o odliczonych składkach zdrowotnych na druku PIT-16A.

Roczne rozliczenie działalności gospodarczej (PIT-28)
Obowiązek rozliczenia się na formularzu PIT-28 mają osoby fizyczne objęte ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Zeznanie PIT-28 należy złożyć w urzędzie skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania podatnika w terminie do 31 stycznia roku następnego, w stosunku do roku, za który jest ono składane. Rozliczenie za 2007 r. powinno zatem trafić do właściwego urzędu skarbowego najpóźniej do północy w czwartek 31 stycznia 2008 r.
Termin do złożenia zeznania o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28) jest terminem prawa materialnego. Oznacza to, że takiego terminu nie można przywrócić. Można natomiast wnioskować o odroczenie takiego terminu. Z tym, że należy to zrobić przed jego upływem oraz pamiętać o tym, że organy podatkowe rzadko na to się godzą.
Obowiązek rozliczenia się na formularzu PIT-28 mają osoby fizyczne objęte ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Podatnikami tymi są przede wszystkim spełniające określone warunki osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Tej ostatniej grupie podatników poświęcimy osobną część naszego poradnika.
Zeznanie i załączniki
PIT-28 to formularz zeznania rocznego. Ten druk będzie na pewno potrzebny przy rozliczeniu. PIT-28/A wypełniają podatnicy uzyskujący przychody z działalności prowadzonej na własne nazwisko, a także uzyskujący przychody z najmu. PIT-28/B wypełniają podatnicy uzyskujący przychody z działalności prowadzonej w formie spółki cywilnej (spółek cywilnych) osób fizycznych.
Niezależnie od omówionych załączników, podatnik ryczałtu, który korzysta z odliczeń, powinien wraz z zeznaniem złożyć załączniki PIT/O (odliczenia inne niż mieszkaniowe) i PIT/D (odliczenia mieszkaniowe). Załącznikiem, który podatnik będzie być może musiał złożyć wraz z zeznaniem, jest formularz oświadczenia o wysokości wydatków związanych z inwestycją służącą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych (PIT-2/K). Formularz potrzebny jest do właściwego rozliczenia ulgi odsetkowej, z której korzystać mogą jednak jedynie osoby, które prawo do takiej ulgi nabyły przed jej likwidacją, czyli do końca 2006 roku.
W przypadku zmiany danych objętych zgłoszeniem NIP konieczne może też być złożenie zgłoszenia aktualizacyjnego (formularz NIP-1 lub NIP-3).
Formularz można pobrać w każdym urzędzie skarbowym lub ściągnąć ze stron internetowych Ministerstwa Finansów.
Zeznanie małżonków
W przypadku gdy działalność opodatkowana ryczałtem prowadzona jest przez małżonków, to niezależnie od formy, w jakiej to się odbywa, roczne zeznanie PIT-28 składa każdy z małżonków oddzielnie. W przypadku ryczałtu nie ma możliwości składania zeznania wspólnie.
Podanie NIP
Wypełnianie zeznania zaczynamy od podania Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP). Numer ten warto też od razu wpisać w pierwszej pozycji wszystkich wypełnianych wraz z zeznaniem załączników. Ułatwi to wypełnianie formularzy.
Miejsce składania
W części A należy wpisać adres właściwego urzędu skarbowego. Ustawa o ryczałtach jako właściwy określa urząd skarbowy miejsca zamieszkania podatnika. Ustawa mówi wyraźnie o miejscu zamieszkania, a nie zameldowania, o czym warto pamiętać, bo pojęcia te nie są zaś tożsame.
Urzędem właściwym będzie zatem urząd skarbowy właściwy ze względu na to miejsce (adres), w którym podatnik stale przebywa, pracuje, prowadzi działalność gospodarczą, bez konieczności sięgania do adresu stałego czy czasowego zameldowania.
Dane identyfikacyjne
W kolejnym kroku wypełniamy część B zeznania, wpisując kolejno takie dane, jak: nazwisko, pierwsze imię oraz adres zamieszkania, a także datę urodzenia).
Trzeba tylko pamiętać, że wpisujemy rzeczywisty adres zamieszkania, a nie, jak często mylnie się robi, adres miejsca zameldowania. Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.
Dalej przyjrzymy się już tylko ważniejszym częściom zeznania.
Przychody
Przychody podatnika objęte ryczałtem należy wykazać w części C zeznania.
W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o ryczałtach podlegają przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14 ustawy o PIT, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych.
Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Ta część zeznania składa się z pięciu wierszy:
  •  wiersz 1 przychody objęte ryczałtem z działalności prowadzonej na własne nazwisko; tę część zeznania podatnik wypełnia na podstawie wypełnionego wcześniej załącznika PIT-28/A,
  •  wiersz 2 przychody objęte ryczałtem z działalności prowadzonej w formie spółki lub spółek osób fizycznych, w których podatnik jest wspólnikiem; tę część zeznania podatnik wypełnia na podstawie wypełnionego wcześniej załącznika PIT-28/B,
  •  wiersz 3 (poz. 33-35) przychody objęte ryczałtem z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze; tę część zeznania podatnik wypełnia na podstawie wypełnionego wcześniej załącznika PIT-28/A,
  •  wiersz 4 (poz. 36-42) sumy przychodów wykazanych w wierszach 1, 2 i 3,
  •  wiersz 5 przychody określone przez organ podatkowy na podstawie art. 17 ustawy o ryczałcie (czyli według tzw. karnych stawek ryczałtu).
Oczywiście w każdej z tych części podatnik wpisuje przychody z podziałem na odpowiednie stawki ryczałtu: 3 proc., 5,5 proc., 8,5 proc., 10 proc., 17 proc. i 20 proc. O tym, kiedy jaką stawkę należy stosować, przesądzają przepisy art. 12 ustawy o ryczałtach.
Jeśli chodzi o karne stawki ryczałtu to przepisy przewidują, że w przypadku niewprowadzenia ewidencji lub prowadzenia jej niezgodnie z warunkami wymaganymi do uznania jej za dowód w postępowaniu podatkowym, a także w przypadku stwierdzenia istnienia związków gospodarczych podatnika, o których mowa w art. 25 ustawy o PIT, organ podatkowy określi wartość niezaewidencjonowanego przychodu, w tym również w formie oszacowania, i określi od tej kwoty ryczałt według stawek, które stanowią pięciokrotność stawek, które byłyby zastosowane do przychodu w przypadku jego ewidencjonowania, z tym jednak, że ryczałt ten nie może być wyższy niż 75 proc. przychodu. A zatem w przypadku przychodów objętych normalnie stawką ryczałtu 3 proc. taka karna stawka wyniesie 15 proc. (3 proc. x 5), w przypadku stawki 8,5 proc. wyniesie 42,5 proc., zaś w przypadku stawki 20 proc. wyniesie 75 proc. (20 proc. x 5 to 100 proc., ale maksymalna stawka nie może być wyższa niż 75 proc.)
Udział procentowy
W przypadku ryczałtu odliczeń od przychodu dokonuje się nie od sumy przychodów, ale z podziałem na przychody opodatkowane poszczególnymi stawkami podatku. Konieczne w tej sytuacji jest określenie procentowego udziału przychodów opodatkowanych poszczególnymi stawkami w przychodzie ogółem. Udział ten ustalamy odrębnie dla każdej stawki ryczałtu, w tym także dla każdej karnej stawki ryczałtu. Dokonuje się tego w ostatnich dwóch wierszach części C zeznania. Udział ten wylicza się według następującego wzoru:
(przychód opodatkowany daną stawką podzielony przez sumę kwot z poz. 44 i 51) x 100 proc. = udział procentowy
Następnie należy dokonać tej samej operacji dla przychodów opodatkowanych karnymi stawkami ryczałtu. Udział ten wylicza się według następującego wzoru:
(przychód opodatkowany daną karną stawką ryczałtu podzielony przez sumę kwot z poz. 44 i 51) x 100 proc. = udział procentowy
Wynik takiego działania należy wpisać w poszczególnych pozycjach z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku, stosując ogólnie przyjęte zasady zaokrąglania. Jeżeli wyliczenie zostanie przeprowadzone prawidłowo, suma udziałów procentowych wynikających z poszczególnych pozycji powinna wynieść 100 proc. Jeżeli nie zostanie osiągnięty ten wynik, oznacza to, że w wyliczeniach popełniono jakiś błąd, najczęściej spowodowany niezbyt dokładnym zaokrągleniem.
Odliczenia od przychodu
Teraz możemy w części D zeznania wykazać odliczenia, których dokonujemy od przychodu. Dotyczy to dwóch grup wydatków: ulg (odliczeń) przysługujących na podstawie art. 11 ustawy o ryczałtach oraz wydatków mieszkaniowych odliczanych na zasadzie praw nabytych. Odliczeń tych dokonuje się na takich samych zasadach, jakie obowiązują podatników PIT. Odliczenia od dochodu obejmują: stratę za lata ubiegłe, składki ZUS, darowizny na określone cele, ulgę internetową, ulgę dla krwiodawców, ulgi rehabilitacyjne, w tym ulgę na leki oraz m.in. ulgę odsetkową i z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej.
Jak odliczać
Jeżeli ryczałtowiec korzysta z odliczeń od przychodów i jednocześnie jest opodatkowany różnymi stawkami zryczałtowanego podatku dochodowego, odliczeń tych dokonuje od każdego rodzaju przychodu w takim stosunku, w jakim poszczególne rodzaje przychodów opodatkowane różnymi stawkami pozostają w roku podatkowym w ogólnej kwocie przychodów. W zeznaniu PIT-28 obliczenia tego dokonuje się w części E. Można w tym celu posłużyć się następującym wzorem:
(przychód opodatkowany daną stawką podzielony przez sumę wszystkich przychodów) x 100 proc. = udział procentowy przychodu opodatkowanego daną stawką w przychodach ogółem
Teraz, aby obliczyć, jaka część odliczeń pomniejszy przychody opodatkowane poszczególnymi stawkami ryczałtu, wystarczy przemnożyć sumę wyliczoną według wzoru przez udziały procentowe wyliczone w kroku pierwszym.
Podstawa opodatkowania
Podstawa opodatkowania to kwota, która przemnożona przez obowiązującą stawkę opodatkowania pozwala ustalić wysokość podatku. Podstawą opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych, na co wskazuje już sama nazwa tego podatku, jest przychód. Podatek zryczałtowany pobiera się zatem bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania. Przychodem, od którego oblicza się ryczałt według obowiązujących stawek, jest przychód w rozumieniu art. 14 ustawy o PIT pomniejszony o sumę przysługujących podatnikowi odliczeń dokonywanych od przychodu, wykazanych w części E zeznania.
W części tej należy wykazać kolejno przychody opodatkowane poszczególnymi stawkami po odjęciu wyliczonych w poprzednim kroku odliczeń z podziałem na stawki. Od każdego rodzaju przychodu odejmujemy tylko właściwe mu, czyli wyliczone dla niego, odliczenie.
Podane w tej części kwoty wykazuje się w zaokrągleniu do pełnego złotego. Zaokrągleń dokonuje się w ten sposób, że kwoty wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych. Zaokrąglenia dokonuje się dla poszczególnych stawek.
Obliczenie ryczałtu
W części G dokonuje się obliczenia ryczałtu według poszczególnych stawek. Ta część zeznania nie powinna sprawiać większego kłopotu. Wystarczy przemnożyć podstawy opodatkowania poszczególnymi stawkami poprzez te właśnie stawki i wpisać tak wyliczone kwoty ryczałtu do odpowiednich rubryk.
W tej części należy zwrócić uwagę na poz. 97, w której dokonuje się doliczeń do ryczałtu. Chodzi o doliczenia wynikające z art. 21 ust. 2a ustawy o ryczałcie w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2004 r., art. 21 ust. 2a ustawy w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2004 r. w związku z art. 7 ustawy z 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. nr 202, poz. 1958) oraz doliczenia na podstawie art. 27a ust. 13 i art. 45 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r. (te przepisy stosuje się na podstawie art. 6 i art. 9 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne; Dz.U. nr 134, poz. 1509 z późn. zm.). Dotyczy to doliczeń związanych z utratą prawa do ulg mieszkaniowych, które podatnik odliczył w poprzednich latach, oraz zwrotu odliczonych wcześniej darowizn.
Składka zdrowotna
W części H zeznania w pierwszej kolejności dokonuje się odliczenia składki zdrowotnej. Trzeba przy tym pamiętać, że w ubiegłym roku składka na ubezpieczenie zdrowotne płacona była według stawki 9 proc. Tymczasem kwota składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, o którą pomniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki. Oznacza to, że konieczne jest samodzielne wyliczenie tej części składki, która podlega odliczeniu.
Odliczenie od ryczałtu
Pozostałych odliczeń dokonujemy na podstawie załączników PIT/O i PIT/D. W tej części wykazuje się obecnie głównie odliczenia dokonywane w ramach tzw. praw nabytych, w tym odliczenia z tytułu ulgi na wyszkolenie uczniów, do której podatnik nabył prawo przed jej likwidacją.
I tu jednak ważna uwaga. Podatnicy ryczałtu nie mają możliwości odliczenia w tym miejscu wprowadzonej w tym roku ulgi prorodzinnej (ulgi na dzieci). Z tego tytułu odliczenie im nie przysługuje.
Należny ryczałt
W części I zeznania należy obliczyć wysokość ryczałtu należnego za 2007 rok. W tym celu wystarczy od kwoty z poz. 98 (ryczałt po doliczeniach) odjąć odliczenia wykazane w pozycjach 99, 100 i 102. Uzyskany wynik zaokrągla się do pełnego złotego i wpisuje w pozycji 106.
Przekazanie 1 proc.
W zeznaniu uwagę należy zwrócić także na część O. To nowy element zeznania. Jest w tym miejscu zawarty wniosek o przekazanie 1 proc. podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego. Z takiej możliwości podatnicy ryczałtu korzystają w tym roku po raz pierwszy.
W rozliczeniu za 2007 rok podatnicy, którzy będą chcieli przekazać 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego, będą musieli wskazać w zeznaniu rocznym nazwę organizacji. Resztę formalności dopełni urząd skarbowy. Przekazywaniem 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego będzie teraz zajmował się naczelnik urzędu skarbowego.
Naczelnik urzędu skarbowego, na wniosek podatnika, przekaże na rzecz jednej (to ważne) organizacji pożytku publicznego działającej na podstawie ustawy o działalności pożytku wybranej przez podatnika kwotę w wysokości nieprzekraczającej 1 proc. podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego, po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół.
Wskazanie w zeznaniu podatkowym organizacji pożytku publicznego nastąpi poprzez podanie jej nazwy i numeru wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Wpisanie w deklaracji tych danych będzie traktowane na równi ze złożeniem wniosku o przekazanie sumy dla danej organizacji.
Jeśli podatnik wpisze organizację, której chce przekazać pieniądze, przekazania 1 proc. podatku na rachunek bankowy organizacji pożytku publicznego - po pomniejszeniu o koszty przelewu bankowego - dokona naczelnik urzędu skarbowego właściwy miejscowo dla złożenia zeznania podatkowego, w terminie trzech miesięcy od upływu terminu dla złożenia zeznania podatkowego. Istotnym warunkiem przekazania 1 proc. podatku jest to, aby zeznanie podatkowe zostało złożone przed upływem terminu określonego dla złożenia tego zeznania. Dla rozliczenia ryczałtu za 2007 rok jest to 31 stycznia 2008 r.
Część należnego podatku w wysokości 1 proc. można przekazać tylko dla organizacji posiadającej status organizacji pożytku publicznego. Zgodnie z nowymi przepisami minister pracy i polityki społecznej w porozumieniu z ministrem sprawiedliwości ogłosi w Monitorze Polskim do końca roku, w drodze obwieszczenia, wykaz organizacji mających na dzień 30 listopada roku podatkowego status organizacji pożytku publicznego. Podmioty, w odniesieniu do których do 30 listopada nie zostanie umieszczona stosowna wzmianka w Krajowym Rejestrze Sądowym, nie zostaną wskazane w obwieszczeniu.
W obwieszczeniu nie zostaną umieszczone organizacje pożytku publicznego, które na dzień 30 listopada są wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego, ale prowadzą działalność gospodarczą w zakresie np. handlu wyrobami przemysłu elektronicznego lub spirytusowego.
Kwota do zapłaty
W części K formularza PIT-28 należy ustalić kwotę ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, którą musimy dopłacić lub która stanowi nadpłatę. Nie powinno z tym być najmniejszych problemów. W pierwszej kolejności wpisujemy sumę ryczałtu wpłaconego za miesiące od stycznia do listopada 2007 roku albo za pierwsze trzy kwartały 2007 roku, jeżeli ryczałt opłacany był kwartalnie. Służy do tego pozycja 108 zeznania. Tak ustaloną kwotę należy odjąć od sumy kwot z pozycji 104 (kwota należnego ryczałtu po zmniejszeniach) i 106 (20 proc. ryczałtu dopłacanego z tytułu korzystania wcześniej z kredytu podatkowego). Jeżeli różnica jest liczbą ujemną, wpisujemy w pozycji 109 zero, a wynik jako nadpłatę wpisujemy w pozycji 110. Jeżeli wynik jest dodatni, to oznacza to, że konieczna będzie dopłata. W tym przypadku wynik wpisujemy w pozycji 109, a w pozycji 110 wpisujemy zero.
Jeśli z zeznania wychodzi kwota do zapłaty, powinna być ona wpłacona do 31 stycznia 2008 r.
Oczywiście jeżeli wcześniej podatnik w części J w pozycji 107 zaznaczył kwadrat 1, czyli że od całości przychodów korzysta ze zwolnienia związanego z kredytem podatkowym, to części K nie wypełnia w ogóle.
Jeśli podatnik wpłaci na konto urzędu skarbowego więcej niż powinien lub dokona wpłaty, do której nie był zobowiązany, powstanie nadpłata (będzie ona widoczna w pozycji 110 zeznania PIT-28). Urząd ma prawo zaliczyć ją na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Ordynacja podatkowa przewiduje bowiem, że nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę określonych w decyzji, oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Z kolei nadpłaty, których wysokość nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę określonych w decyzji oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, chyba że podatnik wystąpi o ich zwrot.
Jeżeli zaległości nie ma, wynikająca z zeznania nadpłata jest zwracana w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania.
Zwrot nadpłaty następuje na wskazany rachunek bankowy podatnika, płatnika lub inkasenta obowiązanego do posiadania rachunku bankowego lub w gotówce, jeżeli podatnik, płatnik lub inkasent nie są obowiązani do posiadania rachunku bankowego, chyba że zażądają zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy.
Podpis pod zeznaniem
Ostatnią czynnością jest podpisanie formularza zeznania. Dotyczy to także podpisu pełnomocnika, jeśli to on składa w naszym imieniu takie zeznanie. Złożenie podpisu pod zeznaniem jest równoznaczne ze złożeniem oświadczenia że znane nam są przepisy karne dotyczące podawania w zeznaniu danych niezgodnych z rzeczywistością.
ULGI I ODLICZENIA: WSPARCIE DLA POTRZEBUJĄCYCH
Podatnicy opłacający w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mają możliwość uwzględnienia w zeznaniu rocznym darowizn przekazanych na cele: określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego, organizacjom pożytku publicznego lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele; kultu religijnego; krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi, w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew.
Odliczając od przychodu tego typu darowizny trzeba pamiętać, że odliczenie nie może przekroczyć kwoty stanowiącej 6 proc. przychodu.
ULGI I ODLICZENIA: ORGANIZACJA SPRAWDZONA
Prawo do odliczenia darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Polska państwie członkowskim UE lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącej działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, przysługuje podatnikowi pod warunkiem po pierwsze, udokumentowania przez podatnika oświadczeniem tej organizacji, że na dzień przekazania darowizny była ona równoważną organizacją do organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, realizującą cele określone w tej ustawie i prowadzącą działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych. Po drugie, dla skorzystania z odliczenia musi istnieć podstawa prawna wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Polska, lub odrębnych ustaw, do uzyskania przez organ podatkowy informacji od organu podatkowego państwa, na którego terytorium organizacja obdarowywana posiada siedzibę.
ULGI I ODLICZENIA: NIE WSZYSTKICH MOŻNA OBDAROWAĆ
Podatnicy ryczałtu uwzględniający w swoich rozliczeniach darowizny muszą pamiętać, że odliczeniu od przychodu nie podlegają darowizny poniesione na rzecz osób fizycznych, a także osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5 proc., oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami. Skoro mowa o ograniczeniach w odliczaniu darowizn warto jeszcze raz wspomnieć o limicie tego odliczenia. Kwota uwzględniona w zeznaniu nie może być wyższa niż 6 proc. przychodu. Oznacza to, że nawet w sytuacji, gdy darczyńca przekaże większą kwotę dla potrzebujących, to i tak w PIT/O dołączanym do PIT-28 będzie miał prawo uwzględnić tylko sumę nie większą niż 6 proc. przychodu.
ULGI I ODLICZENIA: DAROWIZNY WYNIKAJĄCE Z INNYCH USTAW
Ryczałtowcy w swoim zeznaniu rocznym mają prawo uwzględnić także darowizny wynikające z odrębnych ustaw. W tym katalogu mieszczą się np. darowizny przekazane na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, wynikające z ustaw regulujących stosunek państwa do poszczególnych kościołów. Przykładowo, zgodnie z art. 55 ust. 7 ustawy z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 29, poz. 154 z późn. zm.), darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym i podatkiem wyrównawczym, jeżeli kościelna osoba prawna przedstawi darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz - w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny - sprawozdanie o przeznaczeniu jej na tę działalność.
Warto też pamiętać, że w odniesieniu do darowizn na inne cele mają zastosowanie ogólne przepisy podatkowe.
ULGI I ODLICZENIA: DOKUMENTOWANIE DAROWIZN
Aby jakąkolwiek darowiznę móc uwzględnić w zeznaniu rocznym, podatnik rozliczający się na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych musi przekazaną pomoc właściwie udokumentować. W sytuacji braku dokumentacji odliczenie od przychodu darowanych kwot nie będzie możliwe. Odliczenie z tytułu darowizn stosuje się, jeżeli wysokość darowizny pieniężnej jest udokumentowana dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna - dokumentem, z którego wynika wartość tej darowizny oraz oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu (w przypadku dawców krwi w tym dokumencie nie uwzględnia się wartości krwi, za którą dawca otrzymał ekwiwalent pieniężny). Jeżeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane VAT, za kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług ustalonym zgodnie z odrębnymi przepisami.
ULGI I ODLICZENIA: ROZLICZENIE OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ
Podatnik ryczałtu będący osobą niepełnosprawną ma prawo w zeznaniu rocznym uwzględnić ulgę rehabilitacyjną. Poniesione w roku podatkowym wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych podlegają odliczeniu od przychodu.
Warunkiem odliczenia takich wydatków jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek, jednego z następujących orzeczeń: orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach; decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną; orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów; orzeczenia o niepełnosprawności, wydanego przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do 31 sierpnia 1997 r.
KRYSTYNA GÓRCZAK
PODSTAWA PRAWNA
Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Roczne rozliczenie najmu (PIT-28)
Podatnicy, którzy w 2007 roku opłacali ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z tytułu najmu, muszą do 31 stycznia rozliczyć się z fiskusem z uzyskanych przychodów. Konieczne w tym celu będzie złożenie zeznania na formularzu PIT-28 oraz załącznika PIT-28/A.
Z przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej: ustawa o ryczałtach) wynika, że reguluje ona m.in. opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Warunkiem jest, aby umowy te nie były zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednak opodatkowaniu ryczałtem podlegają również przychody osób fizycznych nieprowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej osiągane z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Wypełnienie zeznania
Wypełnienie zeznania przebiega identycznie jak w przypadku PIT-28 dla pozarolniczej działalności gospodarczej. Więcej uwagi poświęcić należy jedynie kwestii stosowania dwóch stawek podatku.
Wysokość ryczałtu od przychodów z najmu wynosi 8,5 proc. Tę stawkę stosuje się do przychodów nieprzekraczających równowartości 4 tys. euro. Od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt znacznie rośnie, bo wynosi 20 proc. przychodów.
Przy czym w przypadku osiągania przez małżonków przychodów z tytułu umowy najmu kwota przychodów objętych 8,5-proc. stawką ryczałtu (do 4 tys. euro) dotyczy łącznie obojga małżonków. Oznacza to, że w przypadku osiągania przez małżonków przychodów z tytułu najmu, wyższą, 20-proc. stawkę podatku należy stosować, gdy łączna kwota przychodów z najmu osiągniętych przez małżonków przekroczy równowartość 4 tys. euro. Niezależnie zatem od tego, czy małżonkowie rozliczać będą najem indywidualnie (po połowie) czy w całości, opodatkuje je jeden z małżonków, to po przekroczeniu limitu 4 tys. euro zobowiązani będą opodatkować uzyskany przychód według stawki 20 proc.
Stanowiąca granicę pomiędzy stawkami kwota wyrażona w euro przeliczana jest na walutę polską według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy. W celu ustalenia w walucie polskiej wysokości limitu przyjętego dla najmu należy 4000 euro pomnożyć przez kurs euro wynikający z tabeli NBP. Limit w 2007 roku wynosił 15 934 zł.
Odliczenia od dochodu
Z uwagi na to, że również podatnicy płacący ryczałt od najmu mogą dokonywać takich samych odliczeń od przychodu, jak ma to miejsce w przypadku działalności gospodarczej, w części E zeznania należy obliczyć kwoty przysługujących odliczeń od przychodów. Z konstrukcji zeznania PIT-28 wynika, że:
  •  kwota wydatków podlegających odliczeniu od przychodów opodatkowanych stawką 3 proc. (poz. 74 zeznania) to kwota z poz. 73 (tj. odliczenia ogółem) pomnożona przez udział ustalony w poz. 52 (tj. udział przychodów opodatkowanych stawką 3 proc. w ogólnej kwocie przychodów); wyliczone w poz. 74 zeznania odliczenie nie może przekroczyć kwoty przychodu wykazanego w poz. 38 (jeżeli z wyliczenia wynika kwota wyższa niż wykazana w poz. 38, należy wpisać w poz. 74 kwotę równą kwocie wykazanej w poz. 38),
  •  kwota wydatków podlegających odliczeniu od przychodów opodatkowanych stawką 5,5 proc. (poz. 75 zeznania) to kwota z poz. 73 (tj. odliczenia ogółem) pomnożona przez udział ustalony w poz. 53 (tj. udział przychodów opodatkowanych stawką 5,5 proc. w ogólnej kwocie przychodów); wyliczone w poz. 75 zeznania odliczenie nie może przekroczyć kwoty przychodu wykazanego w poz. 39 (jeżeli z wyliczenia wynika kwota wyższa niż wykazana w poz. 39, należy wpisać w poz. 75 kwotę równą kwocie wykazanej w poz. 39),
  •  kwota wydatków podlegających odliczeniu od przychodów opodatkowanych stawką 8,5 proc. (poz. 76 zeznania) to kwota z poz. 73 (tj. odliczenia ogółem) pomnożona przez udział ustalony w poz. 54 (tj. udział przychodów opodatkowanych stawką 8,5 proc. w ogólnej kwocie przychodów); wyliczone w poz. 76 zeznania odliczenie nie może przekroczyć kwoty przychodu wykazanego w poz. 40 (jeżeli z wyliczenia wynika kwota wyższa niż wykazana w poz. 40, należy wpisać w poz. 76 kwotę równą kwocie wykazanej w poz. 40),
  •  kwota wydatków podlegających odliczeniu od przychodów opodatkowanych stawką 10 proc. (poz. 77 zeznania) to kwota z poz. 73 (tj. odliczenia ogółem) pomnożona przez udział ustalony w poz. 55 (tj. udział przychodów opodatkowanych stawką 10 proc. w ogólnej kwocie przychodów); wyliczone w poz. 77 zeznania odliczenie nie może przekroczyć kwoty przychodu wykazanego w poz. 41 (jeżeli z wyliczenia wychodzi nam kwota wyższa niż wykazana w poz. 41, należy wpisać w poz. 77 kwotę równą kwocie wykazanej w poz. 41),
  •  kwota wydatków podlegających odliczeniu od przychodów opodatkowanych stawką 17 proc. (poz. 78 zeznania) to kwota z poz. 73 (tj. odliczenia ogółem) pomnożona przez udział ustalony w poz. 56 (tj. udział przychodów opodatkowanych stawką 17 proc. w ogólnej kwocie przychodów); wyliczone w poz. 78 zeznania odliczenie nie może przekroczyć kwoty przychodu wykazanego w poz. 42 (jeżeli z wyliczenia wychodzi nam kwota wyższa niż wykazana w poz. 42, należy wpisać w poz. 78 kwotę równą kwocie wykazanej w poz. 42),
  •  kwota wydatków podlegających odliczeniu od przychodów opodatkowanych stawką 20 proc. (poz. 79 zeznania) to kwota z poz. 73 (tj. odliczenia ogółem) pomnożona przez udział ustalony w poz. 56 (tj. udział przychodów opodatkowanych stawką 20 proc. w ogólnej kwocie przychodów); wyliczone w poz. 79 zeznania odliczenie nie może przekroczyć kwoty przychodu wykazanego w poz. 42 (jeżeli z wyliczenia wychodzi nam kwota wyższa niż wykazana w poz. 42, należy wpisać w poz. 79 kwotę równą kwocie wykazanej w poz. 42).
PROGI ZMIAN STAWKI RYCZAŁTU Z 8,5 NA 20 PROC. W LATACH 2004-2008
Próg przejścia na stawkę 20 proc. w latach 2004-2008 wynosił:
  •  2004 rok - 18 274 zł
  •  2005 rok - 17 514,80 zł
  •  2006 rok - 15 666,40 zł
  •  2007 rok - 15 934 zł
  •  2008 rok - 15 072 zł
PRZYKŁAD: ZMIANA STAWKI
Podatnik wynajął w 2007 roku mieszkanie. Zgodnie z umową, co miesiąc otrzymywał z tytułu najmu przychód w wysokości 2000 zł. Podatnik od stycznia do lipca 2007 roku uzyskał przychody z najmu wynoszące 14 000 zł (2000 zł x 7 miesięcy = 14 000 zł). W tym okresie powinien zatem płacić co miesiąc ryczałt w wysokości 170 zł (2000 zł x 8,5 proc. = 170 zł). Ostatni raz ryczałt w tej wysokości zapłaci 20 sierpnia, płacąc go za lipiec. Limit, wynoszący 15 934 zł, spowodował obowiązek zastosowania u podatnika wyższej 20-proc. stawki ryczałtu już od sierpnia. Od stycznia do sierpnia przyszłego roku podatnik otrzyma bowiem z tytułu najmu 16 000 zł (2000 zł miesięcznie x 8 miesięcy = 16 000 zł). Dla wyliczenia ryczałtu za sierpień 2007 roku wynajmujący będzie musiał najpierw wspomniany limit 15 934 zł pomniejszyć o 14 000 zł, a więc o przychód osiągnięty od stycznia do lipca włącznie. Po odjęciu tych dwóch kwot podatnik otrzyma 1934 zł (15 934 zł - 14 000 zł = 1934 zł). Od 1934 zł trzeba teraz obliczyć ryczałt według stawki 8,5-proc. Będzie on wynosił 164,39 zł (1934 zł x 8,5 proc. = 164,39 zł). Następnie od zsumowanych przychodów osiągniętych od stycznia do sierpnia, czyli od 16 000 zł, trzeba odjąć limit 15 934 zł, co daje 66 zł. Od tej kwoty trzeba obliczyć ryczałt według 20-proc. stawki podatku. Ryczałt ten wyniesie 13,20 zł (66 zł x 20 proc. = 13,20 zł). Teraz pora na wyliczenie kwoty ryczałtu do zapłaty za sierpień, czyli ryczałtu, który zapłacić trzeba do 20 września. W tym celu podatnik musi dodać obie kwoty ryczałtu, dotyczące sierpnia obliczone z zastosowaniem obu stawek podatku. Po zsumowaniu kwoty 164,39 zł oraz 13,20 zł otrzymamy 177,59 zł (164,39 zł + 13,20 zł = 177,59 zł). Do 20 września podatnik powinien zatem wpłacić 178 zł ryczałtu (z uwagi na konieczność zaokrąglenia do pełnych złotych) należnego za sierpień 2007 roku. Z kolei za wrzesień-listopad ryczałt miesięczny wyniesie 400 zł (2000 zł za miesiąc x 20 proc. = 400 zł).
Podstawa opodatkowania
Również ustalenie podstawy opodatkowania, gdy podatnik ryczałtu od najmu korzysta z odliczeń od przychodu, odbywa się na zasadach identycznych jak w przypadku działalności gospodarczej. Do wykazania przychodów podlegających opodatkowaniu służy część F zeznania PIT-28 (poz. 81-88). W części tej należy wykazać kolejno przychody opodatkowane poszczególnymi stawkami po odjęciu wyliczonych w poprzednim kroku odliczeń z podziałem na stawki. Oczywiście od każdego rodzaju przychodu odejmujemy tylko właściwe mu, czyli wyliczone dla niego, odliczenie. Z konstrukcji zeznania wynika, że podstawę opodatkowania tworzy:
  •  kwota przychodów opodatkowanych stawką 3 proc. po odliczeniu ulg pomniejszających przychody, czyli różnica pomiędzy kwotą z pozycji 38 a kwotą z pozycji 74,
  •  kwota przychodów opodatkowanych stawką 5,5 proc. po odliczeniu ulg pomniejszających przychody, czyli różnica pomiędzy kwotą z pozycji 39 a kwotą z pozycji 75,
  •  kwota przychodów opodatkowanych stawką 8,5 proc. po odliczeniu ulg pomniejszających przychody, czyli różnica pomiędzy kwotą z pozycji 40 a kwotą z pozycji 76,
  •  kwota przychodów opodatkowanych stawką 10 proc. po odliczeniu ulg pomniejszających przychody, czyli różnica pomiędzy kwotą z pozycji 41 a kwotą z pozycji 77,
  •  kwota przychodów opodatkowanych stawką 17 proc. po odliczeniu ulg pomniejszających przychody, czyli różnica pomiędzy kwotą z pozycji 42 a kwotą z pozycji 78,
  •  kwota przychodów opodatkowanych stawkami karnymi po odliczeniu ulg pomniejszających przychody, czyli różnica pomiędzy kwotą z pozycji 43 a kwotą z pozycji 79.
Przychody po dokonaniu tych odliczeń wykazuje się po zaokrągleniu do pełnego złotego. Zaokrąglenia dokonuje się dla poszczególnych stawek, a nie dopiero w pozycji 88 obejmującej sumę przychodów. Dla stawek karnych tradycyjnie wyliczeń dokonuje się poza zeznaniem, wpisując w pozycji 87 wyniki tych wyliczeń. Zanim to zrobimy, podstawę opodatkowania dla każdej ze stawek karnych zaokrąglamy (do pełnych złotych). Dopiero później wyliczamy sumę tak wyliczonych podstaw cząstkowych i wpisujemy ją w poz. 88.
Przekazanie 1 proc.
Warto zauważyć, że również podatnicy opłacający ryczałt od najmu mają możliwość przekazania 1 proc. podatku na rzecz jednej wybranej przez siebie organizacji pożytku publicznego. Wolę taką, podobnie jak podatnicy ryczałtu od działalności gospodarczej, powinni oni wyrazić w części O zeznania PIT-28 wskazując nazwę organizacji pożytku publicznego (w poz. 136 zeznania), numer, pod którym została ona wpisana w Krajowym Rejestrze Sądowym (numer KRS, w poz. 137 zeznania), oraz wnioskowaną kwotę (poz. 138 zeznania). W przypadku ostatniej pozycji musimy tylko pamiętać, że wnioskowana kwota nie może być wyższa niż 1 proc. kwoty należnego ryczałtu, która wykazana została wcześniej w poz. 104 zeznania.
Samo przekazanie podatku odbywa się tak jak w przypadku innych podatników, za pośrednictwem naczelnika urzędu skarbowego, w którym składane jest zeznanie.
Podpis i wysłanie zeznania
Ostatnią czynnością, podobnie jak w przypadku innych zeznań, jest podpisanie formularza zeznania. To ważne, jeśli chcemy uniknąć niepotrzebnych wizyt w urzędzie skarbowym. Dotyczy to także podpisu pełnomocnika, jeśli to on składa w naszym imieniu takie zeznanie. Trzeba też pamiętać, że złożenie podpisu pod zeznaniem jest równoznaczne ze złożeniem oświadczenia, że znane nam są przepisy karne dotyczące podawania w zeznaniu danych niezgodnych z rzeczywistością.
Teraz zostaje już tylko złożyć zeznanie. Zeznanie roczne PIT-28 należy złożyć do właściwego urzędu skarbowego zgodnie z miejscem zamieszkania (nie chodzi zatem o miejsce zameldowania, tylko miejsce, w którym podatnik przebywa z zamiarem stałego pobytu) podatnika ustalonym na 31 grudnia danego roku podatkowego. W przypadku rozliczenia za 2007 rok będzie to 31 grudnia 2007 r. Podatnik zeznanie może dostarczyć do urzędu osobiście, ale może je również wysłać pocztą. W przypadku korzystania z usług poczty za datę złożenia zeznania uważa się datę stempla pocztowego, pod warunkiem jednak, że będzie to Poczta Polska. W przypadku wykorzystania w tym celu poczty zagranicznej, krajowej poczty prywatnej lub z usług kuriera, za datę złożenia zeznania uważany będzie dzień, w którym dotrze ono do urzędu skarbowego.
ULGI I ODLICZENIA: NIEPEŁNOSPRAWNY NA UTRZYMANIU
Z ulgi rehabilitacyjnej mogą także skorzystać podatnicy ryczałtu, na utrzymaniu których w roku podatkowym pozostają osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe.
Także w tym przypadku odliczeniu od przychodu podlegają wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. W tym miejscu jednak trzeba podkreślić, że odliczenia wydatków rehabilitacyjnych na osobę, która pozostaje na utrzymaniu ryczałtowca, można dokonać tylko wtedy, gdy w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekroczyły kwoty 9120 zł.
ULGI I ODLICZENIA: WYDATKI NA LEKI
Specyficznym odliczeniem od przychodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej są wydatki na leki.
Specyfika ta polega na nietypowym limicie odliczenia. Od przychodu można bowiem odliczyć wydatki na leki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł.
Zatem, jeśli w danym miesiącu podatnik wydał na leki mniej niż 100 zł, z odliczenia nie skorzysta w ogóle. Warunkiem do skorzystania z tej ulgi poza byciem osobą niepełnosprawną lub utrzymywaniem osoby niepełnosprawnej jest posiadanie od lekarza specjalisty zaświadczenia, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo).
ULGI I ODLICZENIA: JEST DOFINANSOWANIE, NIE MA ULGI
Przy korzystaniu z ulgi rehabilitacyjnej istotne jest także źródło finansowania wydatków. Przepisy podatkowe wskazują bowiem, że odliczeniu od przychodu nie podlegają te z wydatków rehabilitacyjnych, które zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Jeżeli wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.
ULGI I ODLICZENIA: WYDATKI NA INTERNET
Podatnicy składający roczne zeznanie PIT-28 mogą uwzględnić w nim także wydatki poniesione w roku podatkowym na internet. Zgodnie z przepisami odliczeniu od przychodu podlegają wydatki poniesione przez podatnika z tytułu użytkowania sieci internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika. Jednak przychodu nie można pomniejszyć o wszystkie poniesione na ten cel wydatki, bowiem ulga jest limitowana. Maksymalne odliczenie podatnika w skali całego roku nie może przekroczyć 760 zł. Odliczenie stosuje się, jeżeli wysokość wydatków została udokumentowana fakturą w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. Na fakturze muszą znajdować się dane podatnika, który wydatki ponosił i który uwzględnia je w zeznaniu rocznym. Bez faktury odliczenie nie będzie możliwe.
KRYSTYNA GÓRCZAK
PODSTAWA PRAWNA
Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Roczne rozliczenie karty podatkowej (PIT-16A)
W terminie do 31 stycznia 2008 r. należy złożyć w urzędzie skarbowym roczną deklarację o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach. Informację taką składa się na druku PIT-16A.
Podatnicy karty podatkowej w ciągu roku podatkowego nie wpłacają zaliczek na podatek. Zamiast tego co miesiąc płacą podatek wynikający z decyzji naczelnika urzędu skarbowego (jest on jedną z form zryczałtowanego PIT). Naczelnik urzędu skarbowego, uwzględniając wniosek podatnika o zastosowanie karty podatkowej PIT-16, wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, odrębnie na każdy rok podatkowy. Podatnicy karty nie mają - co do zasady - obowiązku składania na koniec roku zeznania podatkowego. Nie oznacza to jednak, że rozliczenia rocznego nie dokonują w ogóle. Muszą oni w pewnym zakresie rozliczyć się z odliczonych od karty podatkowej składek zdrowotnych.
Podatek w formie karty podatkowej, wynikający z decyzji, podatnik obniża o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w roku podatkowym, zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, o ile nie została odliczona od podatku dochodowego. Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą pomniejsza się kartę podatkową, nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki. Podatnicy płacą podatek dochodowy w formie karty podatkowej, pomniejszony o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne, bez wezwania w terminie do siódmego dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień w terminie do 28 grudnia roku podatkowego, na rachunek urzędu skarbowego.
Informacja roczna
Na tym nie koniec. Z przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej: ustawa o ryczałtach) wynika, że w terminie do 31 stycznia 2008 r. należy złożyć w urzędzie skarbowym roczną deklarację o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach. Informację taką składa się na druku PIT-16A. W rozliczeniu za 2007 rok deklarację trzeba będzie złożyć najpóźniej w czwartek 31 stycznia 2008 r.
Deklaracja PIT-16A składana jest po to, aby organ podatkowy mógł zweryfikować wykonanie decyzji ustalającej wysokość podatku, czyli mógł ustalić, czy różnica pomiędzy dokonywanymi w trakcie roku podatkowego wpłatami za każdy miesiąc a wysokością ustalonego w decyzji podatku, uzasadniona jest odliczeniem zapłaconych składek zdrowotnych. Umożliwia też weryfikację tego, czy składki te odliczone zostały w prawidłowej wysokości.
Wypełnienie deklaracji
Wypełnienie informacji PIT-16A nikomu nie powinno sprawić problemów. Wypełnić należy rubryki dotyczące zapłaconej oraz odliczonej składki zdrowotnej. Wszystkie inne pola dotyczą danych adresowych i personalnych podatnika oraz roku i miejsca składania deklaracji.
Wypełniając pola dotyczące składek należy pamiętać, że składka na ubezpieczenie zdrowotne jest dla wszystkich ubezpieczonych jednakowa i od 1 stycznia 2007 r. wynosi 9 podstawy wymiaru. Podatnik nie może jednak odliczać od podatku składki w pełnej wysokości. Z ustawy o ryczałtach wynika, że kwota składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, o którą pomniejsza się kartę podatkową, nie może przekroczyć 7,75 proc. podstawy wymiaru składki określonej w przepisach dotyczących ubezpieczenia zdrowotnego.
Odliczenie składki
Trzeba pamiętać, że informacja PIT-16A dotyczy jedynie składek faktycznie opłaconych w roku podatkowym, za który jest składana. Jeżeli zatem w którymś z miesięcy składka nie zostanie zapłacona i do końca roku zaległość z tego tytułu uregulowana nie zostanie, to nie powinna być ona ani wykazana w informacji PIT-16A, ani też odliczona od karty.
Trzeba też pamiętać, że w przypadku prawidłowego i terminowego opłacania składek, w informacji składanej w urzędzie skarbowym za 2007 rok należy wykazać składkę zdrowotną za grudzień poprzedniego roku, która była płatna w styczniu 2007 r. Analogicznie składka za grudzień 2007 r. zostanie uwzględniona dopiero w deklaracji PIT-16A za 2008 rok.
Koniecznie należy także pamiętać, że kwota odliczenia składki nie może być wyższa niż wysokość należnego za dany miesiąc podatku.
GDZIE SKŁADAĆ DEKLARACJĘ PIT-16A
Deklarację składa się w urzędzie skarbowym według miejsca:
  •  położenia zorganizowanego zakładu wskazanego w zgłoszeniu do ewidencji działalności gospodarczej,
  •  zamieszkania podatnika lub siedziby spółki w razie niedopełnienia zgłoszenia działalności do ewidencji lub gdy działalność jest wykonywana bez posiadania zorganizowanego zakładu,
  •  zamieszkania jednego ze wspólników, jeżeli nie można ustalić siedziby spółki,
  •  wskazanego przez podatnika jako siedziba działalności, jeżeli działalność jest prowadzona w kilku zorganizowanych zakładach na terenie objętym właściwością miejscową kilku naczelników urzędów skarbowych.
ULGI I ODLICZENI: ULGA NA WYSZKOLENIE UCZNIÓW
Ryczałtowcy, którzy nabyli do końca 2005 roku prawo do ulgi podatkowej, mogą od podatku odliczyć wydatki poniesione za wyszkolenie uczniów lub z tytułu zatrudnienia pracowników w celu przygotowania zawodowego. Z ulgi uczniowskiej mogą korzystać podatnicy, którym ulga ta została przyznana na podstawie decyzji wydanej przez organ podatkowy. Odliczeniu z tego tytułu podlegają kwoty ulg przyznanych przed 1 stycznia 2006 r., które nie znalazły pokrycia w podatku dochodowym obliczonym za lata poprzedzające 2006 rok, jak również kwoty ulg przyznanych po 1 stycznia 2006 r.
KRYSTYNA GÓRCZAK
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 31 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
Składki na ubezpieczenie zdrowotne płacone i odliczane w 2007 roku / DGP
PIT-28, strona 1 / DGP
PIT-28, strona 2 / DGP
PIT-28, strona 3 / DGP
PIT-28, strona 4 / DGP
PIT-28/A, strona 1 / DGP
PIT-28/B, strona 1 / DGP
PIT-28/B, strona 2 / DGP
PIT-28, strona 1 / DGP
PIT-28, strona 2 / DGP
PIT-28, strona 3 / DGP
PIT-28, strona 4 / DGP