Opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Czy nieodpłatne przekazanie towarów jest opodatkowane VAT?
Za odpłatną dostawę uważa się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem. Jest to w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od powyższych czynności, w całości lub w części. Wyjątek dotyczy drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.
Uzasadnieniem opodatkowania nieodpłatnego przekazania składników majątku podatnika jest to, że w takich przypadkach staje się on niejako konsumentem przekazywanych towarów. Nikt już za wydawane towary nie zapłaci, więc następuje zakończenie ciągu naliczania i odliczania VAT, który powinien obciążać wydającego te towary. Nieodpłatne dostawy podlegają opodatkowaniu wyłącznie, gdy przekazanie nie jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem oraz podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Od 1 czerwca 2005 r. przepisy o VAT nie nakazują opodatkowywania wydania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem np. w ramach programów lojalnościowych. Potwierdza to orzecznictwo NSA (por. wyrok z 23 marca 2009 r. wydany w składzie siedmiu sędziów; sygn. akt I FPS 6/08). Sąd stwierdził, że przekazanie przez podatnika bez wynagrodzenia towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele związane z tym przedsiębiorstwem nie stanowi dostawy towarów, nawet jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem tych towarów.

Mirosław Michna, doradca podatkowy, partner, Doradztwo Podatkowe KPMG