Zarówno małżonkowie, jak i samotni rodzice, którzy chcą skorzystać z preferencyjnego rozliczenia PIT, muszą spełnić ściśle określone w ustawie warunki. Niespełnienie choćby jednego z nich pozbawia tego sposobu opodatkowania.
Każdy podatnik podlega odrębnemu opodatkowaniu. Jednak przepisy ustawy o PIT przewidują w tym zakresie dwa wyjątki. Pierwszy dotyczy małżonków. Mogą oni na swój wniosek rozliczyć się wspólnie z uzyskanych w danym roku podatkowym dochodów. Drugi wyjątek dotyczy samotnych rodziców. Dla nich ustawodawca przewidział specjalny sposób rozliczeń.
Kryterium dla skorzystania z obu preferencji jest jedno: podatnicy muszą spełnić warunki do tego sposobu rozliczeń, jakie przewiduje ustawa o PIT.

Warunki dla męża i żony

Przy wspólnym rozliczeniu małżonków podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków. Podstawowy warunek, aby w ten sposób rozliczyć się z fiskusem, to pozostawanie w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Jeżeli małżeństwo zostało zawarte lub rozwiązane w trakcie roku podatkowego, nie można złożyć wspólnego PIT. Szczególne sytuacje mogą wystąpić w przypadku rozwodu. Jeśli wyrok zapadł pod koniec roku, ale orzeczenie uprawomocniło się już w roku następnym, to małżonkowie zachowają prawo do złożenia wspólnego zeznania. Decydująca jest w tym przypadku data uprawomocnienia wyroku. Podatnicy pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy nie rozliczą się jednak wspólnie, gdy w roku podatkowym istniała między nimi rozdzielność majątkowa. Możliwość złożenia wspólnego zeznania dotyczy tylko małżonków, którzy mają wspólność majątkową. Co istotne, musi ona trwać przez cały rok podatkowy. Trzeba wiedzieć, że pomiędzy małżonkami może istnieć wspólność majątkowa ustawowa, jak również wspólność określona w umowie majątkowej, którą małżonkowie zawarli. Ponieważ ustawa o PIT nie stanowi wyraźnie, czy warunkiem wspólnego rozliczenia podatkowego jest istnienie wspólności ustawowej, przyjąć należy, że warunek istnienia wspólności majątkowej spełniony będzie zarówno w przypadku wspólności ustawowej, jak i umownej. Dopiero całkowite zniesienie wspólności i ustanowienie rozdzielności majątkowej uniemożliwia wspólne rozliczenie małżonków.
To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Kto nie skorzysta z preferencyjnego rozliczenia PIT za 2009 rok.
W pełnej wersji artykułu dowiesz się więcej na temat:
- Zasad ustawowych
- Samotnych rodziców
- Terminie na oświadczenie