Przychody kapitałowe oraz inne niezwiązane ze stosunkiem pracy, działalnością gospodarczą czy działalnością wykonywaną osobiście są wykazywane przez wypłacających te świadczenia na druku PIT-8C.
Imienną informację PIT-8C o uzyskanych przez osoby fizyczne przychodach sporządzają podmioty, które wypłaciły w ciągu roku podatkowego podatnikowi określone świadczenia, ale na podstawie przepisów nie są zobowiązane do poboru podatku, czy zaliczek od tych należności.
Druk PIT-8C służy do wykazania dwóch źródeł przychodów – niektórych dochodów z kapitałów pieniężnych wyszczególnionych w art. 17 ustawy o PIT oraz tzw. przychodów z innych źródeł wymienionych przykładowo w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Z uwagi na taką konstrukcję przepisu trudno jest wskazać pełny katalog zdarzeń, które spowodują obowiązek przekazania tej informacji o przychodach z innych źródeł. Istotne jest jednak to, że w PIT-8C nie muszą być wykazane te rodzaje świadczeń, które są zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ustawy o PIT.

Kto wystawia PIT-8C

Informację PIT-8C sporządzają osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz osoby prawne i inne jednostki organizacyjne. Druk ten wskazane podmioty mają obowiązek przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, podlegającego ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, urzędowi skarbowemu właściwemu w sprawach opodatkowania osób zagranicznych, co do zasady do końca lutego.

Dwa rodzaje przychodów

Do przychodów podlegających wykazaniu na formularzu IT-8C należą przychody z innych źródeł. Przepisy podatkowe zaliczają do nich m.in. alimenty, zasiłki z ubezpieczenia społecznego, stypendia oraz dotacje nie związane z przychodami z działalności gospodarczej. Podmioty wypłacające te świadczenia osobom fizycznym mają obowiązek ich wykazania w części D formularza.
Drugi rodzaj przychodów podlegających wykazaniu na formularzu PIT-8C stanowią niektóre przychody z kapitałów pieniężnych. Są to m.in. dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, a także dochody ze sprzedaży udziałów w spółkach posiadających osobowość prawną i wkładów w spółdzielniach. Podmioty wypłacające te świadczenia osobom fizycznym mają obowiązek ich wykazania w części E formularza.



Prezenty i nagrody

Praktyka rozliczeniowa i udzielone podatnikom interpretacje organów podatkowych pokazują, że w kwestii właściwego wykazania wspomnianych przychodów (a w szczególności wypłaconych świadczeń z innych źródeł) jest wiele niejasności.
Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach potwierdziły, że do przychodów, które powinny zostać wykazane w formularzu PIT-8C, należą m.in.:
– wartości świadczeń z tytułu uprawnień do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego i autobusowego,
– wartości usług świadczonych przez zakłady pracy na rzecz członków rodzin swoich pracowników,
– kwoty pożyczki umorzonej emerytowi lub renciście przez były zakład pracy,
– niezwiązane ze sprzedażą premiową nagrody rzeczowe, np. w postaci zagranicznej wycieczki lub sprzętu RTV,
– bilety na imprezy kulturalne, karnety uprawniające do korzystania z siłowni, basenu itp.
Wynika z tego, że informacja PIT-8C nie dotyczy wyłącznie należności pieniężnych.
Przychodami podlegającymi wykazaniu w PIT-8C będą również takie świadczenia, jak umorzenie kwoty udzielonej pożyczki lub odsetek, czy wręczenie prezentu osobie niebędącej pracownikiem świadczeniodawcy o wartości powyżej 100 zł niezwiązanej z promocją lub reklamą. Świadczeniami tymi mogą być również odsetki od odszkodowań.
Należy pamiętać, że wymienione przykładowe rodzaje świadczeń podlegają wykazaniu w PIT-8C, jeśli dokonane świadczenia lub wypłaty adresowane są do konkretnej osoby i nie stanowią przychodów określonych w art. 12–14 i 17 ustawy o PIT oraz nie zostały wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych. Warunkiem jest też, aby przekazywane świadczenie miało charakter przysporzenia majątkowego – podatnik uzyskuje realną korzyść finansową.



Zyski kapitałowe

Wykazanie w PIT-8C niektórych rodzajów przychodów kapitałowych różni się od omówionych przychodów z innych źródeł tym, że w druku tym należy podać oprócz przychodów także koszty ich uzyskania.
Do sporządzenia i wysłania informacji PIT-8C o przychodach uzyskanych przez inwestorów giełdowych zobowiązane są przede wszystkim biura maklerskie, które w imieniu inwestorów (jako pośrednik) dokonują sprzedaży instrumentów finansowych. W informacji PIT-8C o przychodach giełdowych za dany rok podatkowy biura maklerskie uwzględniają w kolumnie kosztów uzyskania przychodów oprócz ceny nabycia (objęcia) papierów wartościowych również pobrane prowizje i opłaty dodatkowe od dokonanych transakcji.
Na podstawie informacji PIT-8C inwestor dokonuje rocznego rozliczenia uzyskanych przychodów za dany rok podatkowy na formularzu PIT-38. Poza kosztami wykazanymi w PIT-8C podatnik może pomniejszyć przychód również o inne wydatki mające związek przyczynowo-skutkowy z uzyskanymi przychodami. Mogą to być np. koszty notarialne, zapłacony podatek od czynności cywilnoprawnych, odsetki od kredytu zaciągniętego na zakup instrumentów finansowych, zakupu czasopism czy literatury specjalistycznej albo wydatki na szkolenia zakresu inwestowania na rynku kapitałowym. Wydatki te, aby mogły zostać prawidłowo rozliczone przez inwestora powinny być też przez niego odpowiednio udokumentowane.
Podatnicy powinni zdawać sobie również sprawę, że w wielu specyficznych przypadkach, czy świadczeń o nietypowym charakterze, informacja PIT-8C może zostać w ogóle nie wystawiona z uwagi na trudność wskazania właściwego podmiotu obowiązanego do jej sporządzenia. Brak PIT-8C czy też jego ewentualnej korekty nie zwalnia podatnika z obowiązku rozliczenia uzyskanych świadczeń (przychodów) w odpowiednim zeznaniu rocznym.
Przychody z innych źródeł
Do przychodów z innych źródeł wykazywanych w PIT-8C (w części D) należą np.:
● kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny n zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego ● alimenty ● stypendian dotacje (subwencje), niebędące przychodem z działalności gospodarczej ● dopłaty ● nagrody ● inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów z wykonywanej pracy, z samodzielnej działalności, działalności gospodarczej i kapitałów pieniężnych oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.
Rozliczenia dokonuje się w zeznaniu rocznym PIT-36 albo PIT-37.
Przychody niepodlegające opodatkowaniu
W części F druku PIT-8C składający informację wykazuje przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych i realizacji praw z nich wynikających, tylko co do których nie jest w stanie określić, czy podlegają opodatkowaniu, czy nie (dochody z papierów wartościowych nabytych przed 1 stycznia 2004 r. nie podlegają opodatkowaniu).
Ważne
W 2010 roku ostatni dzień lutego wypada w niedzielę, a zatem ostatnim dniem na przekazanie informacji PIT-8C o przychodach uzyskanych w 2009 roku jest 1 marca. Druk PIT-8C trzeba przekazać podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu
Podstawa prawna
Art. 10 ust. 1 pkt 7, 9; art. 17 ust. 1; art. 20 ust. 1; art. 39 ust. 3; art. 42a ust. 1 i ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).