Pracodawcy coraz częściej oferują swoim pracownikom pozapłacowe świadczenia. Jak prawidłowo należy je rozliczać?

EWA OPALIŃSKA
doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej GLN
Szeroki katalog przychodów pracowniczych oraz różnorodność form gratyfikacji pracowników powodują, że pracodawcy mają często kłopot z kwalifikacją podatkową wypłacanych świadczeń. Trudności zwiększają dodatkowo niejednolite i często absurdalne interpretacje organów podatkowych. Dotyczy to w szczególności organizacji okolicznościowych imprez z udziałem pracowników, przekazywania bonów i innych świadczeń rzeczowych, finansowania opieki medycznej dla pracowników, jak również udostępnienia służbowego wyposażenia dla celów prywatnych pracownika (samochód, telefon komórkowy, komputer).
Udział pracownika w firmowej imprezie integracyjnej według poglądu większości organów podatkowych powoduje powstanie nieodpłatnego świadczenia po jego stronie w wysokości przyporządkowanej części kosztów imprezy. Jednak, jeżeli wysokość kosztów imprezy poniesionych przez pracodawcę ustalona została niezależnie od liczby uczestników i nie jest możliwe w żaden sposób ustalenie faktycznej kwoty dofinansowania dla poszczególnych pracowników, to po ich stronie przychód nie wystąpi (np. interpretacja z 19 lutego 2007 r., nr L.IS.I/1/4150/40/2006).
Pogląd, że do przychodów pracowniczych nie zalicza się świadczeń, które nie są imiennie skierowane do pracownika, i niemożliwe jest ustalenie wartości korzyści, jaką odnosi z ich tytułu dany pracownik, do niedawna dotyczył również kwalifikacji abonamentów medycznych. W tym przypadku organy podatkowe twierdziły, że ich wartość nie jest przychodem ze stosunku pracy. Obecnie urzędy skarbowe uznają, że w przypadku pakietów medycznych nieodpłatnym świadczeniem nie jest wartość świadczeń, z których faktycznie skorzystał pracownik, ale sama możliwość skorzystania z nich. Wartość nieodpłatnego świadczenia wynikającego z tego tytułu liczona jest jako wartość zryczałtowanej opłaty przypadająca na danego pracownika. Pamiętać jednak należy, że nie każda usługa medyczna będzie opodatkowana. Zwolnione z podatku będą te świadczenia medyczne, które pracodawca zobowiązany jest zapewnić zgodnie z kodeksem pracy oraz przepisami o bhp (badania wstępne, okresowe). Otwartą kwestią pozostaje, jak wyodrębnić wartość takiego świadczenia w ramach szeregu usług medycznych, z których może korzystać pracownik w danym miesiącu.
Pracownicy otrzymujący świadczenia pracownicze powinni pamiętać, że od 1 stycznia 2007 r. odpowiedzialność z tytułu zaniżenia lub nieujawnienia przez płatnika podstawy opodatkowania przychodów z tytułu stosunku pracy ponosi wyłącznie pracodawca. Na gruncie odpowiedzialności podatkowej nie ma znaczenia ewentualna wina podatnika w tym zakresie. Pracodawca jest zatem obciążony ryzykiem wszelkich błędów popełnionych przy poborze zaliczek na podatek pracowników, bez względu na ich przyczynę.
(EM)
Podstawa prawna
■ Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).