Dla podatników z innego państwa UE nabywających towary i usługi opodatkowane VAT odzyskanie tego podatku było procesem długotrwałym i kosztownym. Nowelizacja przepisów unijnych oraz podobne zmiany w przepisach krajowych mają poprawić tę sytuację. Co się zmieni?
Jerzy Martini
doradca podatkowy, Baker & McKenzie
Najważniejszą zmianą na poziomie prawa unijnego jest uchylenie tzw. VIII Dyrektywy VAT dotyczącej zwrotu podatku podatnikom z innych państw członkowskich i zastąpienie jej Dyrektywą 2008/9/WE. Natomiast XIII Dyrektywa (dotycząca zwrotów podatku podatnikom spoza UE) nadal pozostaje w mocy. Warto również zwrócić uwagę, że dzięki zmianie zasad określania miejsca świadczenia usług na rzecz podatników zmniejszy się liczba przypadków, gdy podatnik otrzymywać będzie fakturę z VAT z innego państwa UE.
Od 1 stycznia 2010 r. adresatem wniosków o zwrot podatku będzie organ podatkowy właściwy dla podatnika z tytułu jego rozliczeń VAT (który będzie przekazywał wnioski do organów administracji podatkowej państwa zwrotu). Warto zaznaczyć, że wnioski takie będą miały formę elektroniczną. Wnioski papierowe wraz z załączonymi fakturami i dokumentami celnymi odejdą w przeszłość. Jedynie podatnicy spoza UE będą nadal składali wnioski bezpośrednio do urzędu państwa zwrotu.
Brak obowiązku dołączania papierowych dokumentów do wniosków to kolejna rewolucyjna zmiana. Cała wymiana informacji odbywać się będzie w formie elektronicznej. Co do zasady do wniosków nie będą nawet załączane skany faktur (choć państwa członkowskie mają możliwość wprowadzenia obowiązku przesyłania skanów faktur, jeśli ich jednostkowa wartość przekroczy 1 tys. euro netto lub 450 euro w przypadku paliwa). Z opcji takiej skorzystała Polska. Natomiast z tego udogodnienia nie będą mogli korzystać podatnicy spoza UE, którzy nadal będą musieli przesyłać wnioski wraz z fakturami i dokumentami celnymi, z których wynika kwota podatku do zwrotu.
Zmianie ulegnie też najważniejszy termin związany ze zwrotem VAT dla podatników zagranicznych. Do końca 2009 roku terminem takim jest 30 czerwca. Nowy termin ostateczny na złożenie wniosku o zwrot to 30 września roku następnego.
W porównaniu z przepisami dotychczas obowiązującymi skróceniu uległ standardowy termin zwrotu podatku – od 2010 roku będą to cztery miesiące od dnia otrzymania (ale przez organ państwa zwrotu, a nie nasz urząd) wniosku wraz z dokumentami.
Dyrektywa, a w ślad za nią przepisy krajowe, wprost wskazuje, że państwa członkowskie zobowiązane są do zapłaty podatnikom odsetek w przypadku przekroczenia terminu zwrotu.