Kontrola transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi w zakresie przerzucania dochodów zawsze była przedmiotem zainteresowania fiskusa. Tym bardziej że kontrolujący mogą zażądać przedstawienia dokumentacji cen transferowych i na tej podstawie chcieć zweryfikować rynkowość przeprowadzanej transakcji. Znalazło to swój wyraz również w wykazie planu kontroli skarbowej na 2009 rok dla urzędów kontroli skarbowej. Ministerstwo Finansów stwierdziło w nich, że podmioty gospodarcze, zarówno firmy lokalne, jak i ponadnarodowe koncerny, dokładają starań, aby stworzona struktura działalności, zawierane transakcje, przejęcia, finansowanie czy dystrybucja nadwyżek gotówkowych przynosiły oszczędności podatkowe. We wrześniu ukazało się nowe rozporządzenie dotyczące zasad szacowania cen w takich transakcjach.
Jeśli ceny usług świadczonych między podmiotami powiązanymi różnią się od cen rynkowych, na skutek czego podmioty te wykażą brak dochodów lub dochody niższe od tych, jakie wykazałyby podmioty niezależne, organy podatkowe ustalą ich dochody oraz należny podatek na podstawie cen rynkowych.
Określając wartość rynkową usług w transakcjach między podmiotami powiązanymi, organy podatkowe w pierwszej kolejności badają, czy dane świadczenie zostało faktycznie wykonane i czy niezależne, racjonalnie działające podmioty wykonałyby je na warunkach ustalonych przez podmioty powiązane.
Do ustalenia, czy wartość danej usługi odpowiada poziomowi rynkowemu, organy stosują metody określone w rozporządzeniu ministra finansów. Nowe rozporządzenie w tym zakresie zostało wydane 10 września 2009 r.

Podmioty powiązane

Dokonując analizy problematyki transakcji zawieranych z podmiotami powiązanymi i wynikających z nich skutków podatkowych, konieczna jest odpowiedź na pytanie, czym są podmioty powiązane.
Przepisy ustawy o PIT stosunkowo precyzyjnie opisują sytuacje, w których można mówić o tym, że podmioty, między którymi dochodzi do danej transakcji, są ze sobą powiązane w sposób, który rzutuje na ocenę skutków takiej transakcji (art. 25 ustawy). Zgodnie z tymi przepisami o takich powiązaniach można mówić wtedy, gdy:
● podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej „podmiotem krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
● osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
● te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów,
● podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
● te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.
To jest tylko część artykułu. W pełnej wersji dowiesz się więcej na temat:

Metod szacowania

Kompensaty należności

Analizy porównawczej

Uwzględnienia branży

Analizy rynków

Metody porównywalnej ceny niekontrolowanej

Metody ceny odprzedaży

Metody zysku transakcyjnego

Metody rozsądnej marży

To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Nowe przepisy o szacowaniu dochodów podmiotów powiązanych.