Do przeliczania kosztu poniesionego w walutach obcych należy stosować jednolity kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA
Podatnik nabywa usługi od kontrahentów zagranicznych oraz dokonuje zakupu towarów od dostawców mających siedzibę na terytorium państw Unii Europejskiej (dla potrzeb VAT omawiane transakcje kwalifikowane są odpowiednio jako import usług oraz wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów - WNT). Faktury dokumentujące te transakcje zawierają datę wystawienia dokumentu (faktury), a niekiedy także datę sprzedaży/wykonania usługi. Kwoty wykazane na fakturach wyrażone są w walutach obcych. Podatnik importuje też towary od kontrahentów spoza Unii. Import dokumentowany jest dokumentem celnym SAD oraz fakturą wystawioną przez zagranicznego dostawcę. Otrzymywane faktury zawierają datę wystawienia dokumentu (faktury), a niekiedy także datę sprzedaży. Kwoty na fakturach wyrażone są w walutach obcych. Z kolei dokument SAD wskazuje wartość przeliczoną na złote.
Czy podatnik może, dla wyliczenia wartości kosztu w złotych, przyjąć kurs średni Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego datę wystawienia faktury przez zagranicznego dostawcę/usługodawcę - uwidocznioną na tej fakturze? Czy przy imporcie kursem właściwym dla przeliczenia kwot z faktur dokumentujących import towarów może być kurs wynikający z dokumentu SAD?
ODPOWIEDŹ IZBY
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Za koszt poniesiony uważa się koszt wynikający z otrzymanej faktury (rachunku) albo innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), a za dzień zapłaty - dzień uregulowania zobowiązań w jakiejkolwiek formie, w tym w wyniku potrącenia wierzytelności.
Zatem przy ustaleniu różnic kursowych powinien być uwzględniany dzień wystawienia faktury. Do ustalenia różnic kursowych przyjmuje się bowiem koszt poniesiony, wynikający z faktury (rachunku) lub innego dowodu, a zatem przy przeliczeniu waluty obcej na złote należy przyjmować kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury, a nie dzień otrzymania faktury lub ujęcia (zaksięgowania) kosztu. Nie będzie to również dzień wystawienia dokumentu SAD.
Uzasadnione jest więc, aby przy przeliczeniu kosztu poniesionego zastosować jednolity kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury. Ponadto ujęcie (zaksięgowanie) kosztu w księgach rachunkowych decyduje o podatkowym momencie potrącenia kosztów, tj. o dacie powstania kosztu podatkowego, a nie o dacie, z jaką powinien zostać przeliczony koszt, czy dacie rozliczania różnic kursowych na zobowiązaniach. Przepisy o rachunkowości decydują, na który dzień ujmuje się w księgach rachunkowych koszt, a tym samym przesądzają o dacie poniesienia kosztu podatkowego z zastrzeżeniem rezerw i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
Natomiast dla celów przeliczenia kosztu wyrażonego w walucie obcej na złote oraz ustalenia różnic kursowych stosuje się art. 15 ust. 1 i art. 15a ustawy o CIT.
Jeśli chodzi o przypadek importu to dokumentowany on jest dokumentem celnym SAD oraz fakturą wystawioną przez zagranicznego dostawcę.
Przy wycenie wartości importu wpływającego na różnice kursowe należy przyjąć kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury dokumentującej zakup towarów z importu, a dopiero w przypadku braku faktury z dokumentu SAD.
W konsekwencji właściwym kursem do przeliczenia kosztu wyrażonego w walucie obcej będzie średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury, a nie według kursu wynikającego z dokumentu SAD.
Interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 sierpnia 2008 r. (nr IP-PB3-423-781/08-2/ER).