Od przyszłego roku opodatkowanie usług transgranicznych będzie się odbywało w miejscu siedziby usługobiorcy.
Sejm uchwalił nowelizację ustawy o VAT (obecnie znajduje się w Senacie), która ma implementować kilka dyrektyw europejskich nazywanych pakietem VAT. Istotą tych zmian jest uproszczenie zasad określenia miejsca opodatkowania (świadczenia) usług w transakcjach pomiędzy podmiotami profesjonalnymi z różnych krajów.
Zgodnie z obecnymi przepisami zasadą jest opodatkowanie usług w miejscu, gdzie siedzibę ma usługodawca. Jednocześnie przewidziano wiele wyjątków dotyczących np. usług telekomunikacyjnych, reklamowych, transportowych, związanych z nieruchomościami, które określają miejsce świadczenia w odmienny sposób. Często podatnicy mają problem z prawidłową klasyfikacją danej usługi ze względu na jej złożony charakter. Typowym przykładem są usługi zarządcze, które składają się z wielu mniejszych świadczeń o różnej naturze – od czynności typowo administracyjnych do doradztwa.
Na podstawie zmian wprowadzanych w ramach pakietu VAT w przypadku transakcji pomiędzy firmami dotychczasowa zasada ogólna ulegnie odwróceniu.
Od 1 stycznia 2010 r. regułą będzie opodatkowanie usług w miejscu, gdzie siedzibę posiada usługobiorca. Będzie to dotyczyło zdecydowanej większości rodzajów usług. Dwa główne wyjątki, które nadal zostaną utrzymane, to usługi związane z nieruchomością (opodatkowane w miejscu położenia nieruchomości, np. usługi hotelowe) oraz usługi krótkoterminowego wynajmu środków transportu (nie dłużej niż 30 dni, opodatkowane w miejscu, w którym te środki będą faktycznie oddawane do dyspozycji usługobiorcy, np. wynajem samochodów na lotniskach).
Praktycznie wszystkie usługi wykonywane na rzecz zagranicznych podatników nie będą podlegały opodatkowaniu VAT w Polsce. W przypadku takich usług jak transport towarów w Polsce usługi wykonywane na ruchomym majątku rzeczowym pozostającym w Polsce, które do tej poru obciążone są polskim VAT, będzie to oznaczało zmianę ich miejsca opodatkowania.
Z drugiej strony w przypadku niektórych nabywców usług może zwiększyć się również liczba transakcji deklarowanych jako import usług w Polsce. W przypadku większości podatników nie będzie to miało wpływu na ich pozycję w zakresie VAT. Jednak w sytuacji podmiotów prowadzących działalność zwolnioną z VAT (usługi finansowe, medyczne, edukacyjne) może to doprowadzić do zwiększenia obciążenia tym podatkiem. W celu przygotowania się do nadchodzących zmian warto już teraz przeanalizować ich wpływ na świadczone usługi.