Wniesienie do spółki kapitałowej aportu podlega opodatkowaniu VAT. Podnosi to koszt podatkowy związany z wartością nominalną udziałów obejmowanych w zamian za aport.
Nowe regulacje dotyczące VAT traktują wniesienie wkładów niepieniężnych jako dostawę towarów lub świadczenie usług i wpływają na określenie wysokości tego przychodu dla celów podatków dochodowych, niezależnie od tego, czy wnoszącym aport jest osoba fizyczna, czy osoba prawna. Podmiot, w ramach prowadzonej działalności, będący podatnikiem VAT, który wnosi aport do spółki, jest zobowiązany do zapłaty VAT od wartości aportu, ale również uzyskuje przychód z tytułu objęcia udziałów w zamian za aport.
Dla celów VAT wniesienie do spółki towarów jest kwalifikowane jako dostawa towarów i będzie podlegało opodatkowaniu w sposób właściwy dla danego towaru. Natomiast w sytuacji, gdy przedmiotem aportu będą prawa do wartości niematerialnych i prawnych, czynność wniesienia aportu będzie świadczeniem usługi.
Z kolei zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT (art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT), przychodem jest nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.
Jaki zatem skutek obciążenia VAT wnoszonych aportów ma ustalenie wartości nominalnej obejmowanych udziałów, w przypadku ustalenia jej według wartości netto – bez VAT bądź brutto – z VAT?
Jeśli wartość wnoszonego składnika została określona w kwocie brutto i wartość nominalna udziałów odpowiada tej cenie, to dochodem wnoszącego będzie różnica między przychodem z objęcia udziałów a kosztem uzyskania przychodu. Przychodem jest cena brutto, kosztem cena netto. Wnoszący aport płaci przy tym VAT należny, który nie stanowi kosztu podatkowego.
Jeśli natomiast wartość wnoszonego składnika została określona w kwocie netto, i wartość nominalna udziałów odpowiada tej cenie, to dla wspólnika wnoszącego aport przychód jest równy kosztowi i dochód do opodatkowania nie powstanie. Wnoszący aport obowiązany będzie jednak do odprowadzenia VAT należnego, który nie będzie dla niego kosztem uzyskania przychodów. Oznacza to, że ustalenie wartości aportu w kwocie netto zmniejsza ogólne obciążenie podatkowe.
Podkreślić trzeba, że wyłączone z opodatkowania VAT jest wniesienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Podstawa prawna
Art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).
Art. 6 pkt 1, art. 7, art. 8 ust. 1 pkt 1, ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535).
Par. 38 rozporządzenia ministra finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 212, poz. 1336).