Doradcę podatkowego z tajemnicy zawodowej będzie mógł zwolnić tylko sąd. Takiej zmianie sprzeciwia się jednak Ministerstwo Sprawiedliwości. Zdaniem doradców rozszerzenie ochrony tajemnicy zawodowej to konieczność.
ANALIZA
Projekt nowelizacji ustawy o doradztwie podatkowym, którym w najbliższym czasie zajmie się rząd, przewiduje wzmocnienie ochrony tajemnicy zawodowej doradców podatkowych. Obecnie z tajemnicy może doradców zwolnić prokurator. Po zmianach będzie to mógł uczynić jedynie sąd. W rezultacie ochrona tajemnicy doradców podatkowych zrównana byłaby z ochroną, jaka przysługuje adwokatom, radcom prawnym, notariuszom, lekarzom i dziennikarzom. Przygotowanej przez resort finansów zmianie sprzeciwia się jednak Ministerstwo Sprawiedliwości.

Przeciw zmianom

Jak mówi Joanna Dębek z Ministerstwa Sprawiedliwości, propozycja rozszerzenia ochrony tajemnicy zawodowej doradców podatkowych jest nieuzasadniona. Ministerstwo Sprawiedliwości uważa, że doradcy podatkowi pozyskują od klientów podobne informacje jak przedstawiciele takich zawodów, jak makler giełdowy, doradca inwestycyjny i główny księgowy. Skoro zatem tajemnica zawodowa osób wykonujących te zawody jest chroniona na zasadach ogólnych (zwolnić może prokurator), to nie ma podstaw do rozszerzenia ochrony na doradców podatkowych (kiedy zwolnić będzie mógł sąd). Co więcej resort uważa, że zrównanie doradców z profesjonalnymi prawnikami (za jakich uważa radców prawnych i adwokatów) nie jest uzasadnione systemowo, bowiem doradcy nie są wymieniani w ustawach procesowych.
– To nieprawda. Doradcy podatkowi, podobnie jak adwokaci i radcy prawni, są profesjonalnymi pełnomocnikami w rozumieniu prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz mają ustawowy obowiązek świadczyć pomoc w sprawach podatkowych w zakresie tzw. prawa pomocy – odpowiada na zarzut resortu Marek Kwietko-Bębnowski, wiceprzewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych.
A zatem – dodaje – doradcy wykonują funkcje publiczne, co uszło uwadze resortowi sprawiedliwości. Doradcy nie zgadzają się też z pozostałymi twierdzeniami ministerstwa.



Doradca jak adwokat

Omawiana zmiana w zakresie tajemnicy zawodowej (art. 180 par. 2 kodeksu postępowania karnego) spotkała się z pozytywną opinią Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów.
Profesor Antoni Hanusz, autor opinii, stwierdził, że obecny tryb zwolnienia doradcy podatkowego z zachowania tajemnicy zawodowej nie odpowiada podstawowym celom tajemnicy zawodowej ustawowo chronionej.
– Zmianę, zgodnie z którą doradca podatkowy może zostać zwolniony z tajemnicy zawodowej wyłącznie przez sąd, a nie jak obecnie przez prokuratora, należy ocenić pozytywnie – stwierdził prof. Antoni Hanusz.

Ochrona klientów

Jak mówi Dominik Szczygieł, doradca podatkowy i radca prawny z Kancelarii Radców Prawnych MSDS M. Szczotka D. Szczygieł, projekt nowelizacji ustawy o doradztwie podatkowym w części dotyczącej ochrony tajemnicy zawodowej wychodzi naprzeciw potrzebom klientów doradców podatkowych.
– Klienci muszą mieć absolutną pewność, że tylko w szczególnych okolicznościach i tylko na mocy decyzji niezawisłego sądu ich doradcy mogą być zwolnieni z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej – stwierdza Dominik Szczygieł.
Dodaje, że doradca podatkowy jako osoba wykonująca zawód zaufania publicznego potrzebuje takich gwarancji, by lepiej zabezpieczać interesy swoich klientów. Ekspert podkreśla, że dotychczasowy mechanizm nie do końca spełniał tę rolę. Wystarczyła decyzja prokuratora i doradca był zobowiązany ujawnić informacje powierzone mu w najgłębszym zaufaniu.

Wymóg unijny

Zmiany, jakie niesie projekt nowelizacji ustawy o doradztwie podatkowym, wynikają m.in. z konieczności wdrożenia w Polsce dyrektywy usługowej. Dyrektywa ta – jak tłumaczy Marek Kwietko-Bębnowski – nakłada na Polskę obowiązek dokonania zmian legislacyjnych, mających na celu umożliwienie prowadzenia działalności multidyscyplinarnej również w zakresie zawodów regulowanych, do jakich należą zawody adwokata, radcy prawnego i doradcy podatkowego. Również tym zmianom sprzeciwia się resort sprawiedliwości. Jak podkreśla Marek Kwietko-Bębnowski, trudno sobie wyobrazić działanie spółki multidyscyplinarnej z udziałem adwokatów, radców prawnych i doradców podatkowych, w której wspólnicy mają różne tryby zwalniania z tajemnicy zawodowej.
8774 osoby posiadają uprawnienia do wykonywania zawodu doradcy podatkowego