Zapewnienie odpowiedniej jakości drogi dojazdowej do firmy stanowi wydatek związany z działalnością gospodarczą, pośrednio związany z przychodami. Sposób rozliczenia tych wydatków zależy od statusu prawnego gruntu, na którym znajduje się droga.
W zależności od tego, czyją własność stanowi teren, na którym znajduje się droga prowadząca do zakładu lub siedziby firmy, będziemy mieć do czynienia z kilkoma sytuacjami, od których zależeć będzie również sposób zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych nakładów.

Droga stanowiąca środek trwały przedsiębiorcy

W sytuacji kiedy droga dojazdowa stanowi własność przedsiębiorcy i uznawana jest za odrębny środek trwały, dla celów podatkowych inaczej będą traktowane wydatki kwalifikowane jako remontowe, a inaczej wydatki związane z jego modernizacją.
Różnica między nakładami na remont a nakładami na modernizację (przebudowę) środków trwałych polega na tym, że pierwsze z nich zmierzają do podtrzymania, odtworzenia wartości użytkowej środków trwałych, zaś drugie do podwyższenia bądź istotnej zmiany cech użytkowych tego składnika majątkowego. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3,5 tys. zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania.
Wydatki poniesione przez podatnika związane z modernizacją drogi dojazdowej w tym przypadku powiększają wartość środka trwałego stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych i nie są uznawane za koszty uzyskania przychodu, natomiast w przypadku drobnych prac remontowych wydatki z tym związane podatnik może w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, bez względu na wielkość tych wydatków.
Ważne!
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT

Droga wykorzystywana na podstawie umowy

Natomiast jeśli przedsiębiorcy przysługuje ustanowiona w formie aktu notarialnego odpłatna służebność przejazdu drogą wewnętrzną, bądź też może on korzystać z drogi stanowiącej własność osób trzecich na podstawie umowy użyczenia, a ponadto zawarł on z właścicielem drogi umowę (porozumienie), w ramach której partycypuje w kosztach jej modernizacji (przebudowy), to wydatki inwestycyjne poniesione przez przedsiębiorcę mogą być uznane za inwestycję w obcym środku trwałym. Tym samym wydatki te, jeżeli ich wysokość przekracza 3,5 tys. zł, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej poprzez odpisy amortyzacyjne.
Inwestycje w obcych środkach trwałych są to bowiem poniesione przez podatnika nakłady w cudzym środku trwałym, niebędącym własnością podatnika, ale uznawanym w prowadzonej przez niego działalności na podstawie tytułu prawnego, np. umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Nakłady nieprzekraczające kwoty 3,5 tys. zł mogą być zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów.
Należy podkreślić, że jeżeli podatnik poniesie wydatki na remont obcych składników majątku, to ma prawo zaliczyć je bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów bez względu na ich wysokość.
Wskazać ponadto należy na konieczność właściwego udokumentowania poniesionych wydatków, tzn. podatnik nie może się ograniczyć do posiadania samej tylko faktury. To w szczególności z zawartej umowy (porozumienia) powinno bezpośrednio wynikać, że przedsiębiorca jest zobowiązany do poniesienia określonych wydatków, które mają przy tym charakter wydatków inwestycyjnych.

Droga położona na gruncie Skarbu Państwa lub gminy

Kiedy droga dojazdowa do posesji, na której prowadzona jest działalność gospodarcza, ma charakter drogi publicznej (gminnej), do jej użytkowania nie jest potrzebny tytuł prawny ani umowa użyczenia. Często jednak od jakości tej drogi zależeć będzie częstotliwość korzystania z usług firmy. Wydatki związane z modernizacją takiej drogi właściciel firmy często bierze na siebie, aby ułatwić swoim klientom kontakt z firmą.
Nie ulega wątpliwości, że droga publiczna (gminna) nie stanowi środka trwałego przedsiębiorcy, a zatem w tym przypadku nie można mówić o inwestycji w obcym środku trwałym, a tym samym nie mogą być one rozliczane w formie odpisów amortyzacyjnych. Wydatki te należy zatem zakwalifikować do kosztów pośrednio związanych z uzyskaniem przychodów i zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia.
CO PODLEGA AMORTYZACJI
1. Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c ustawy o PIT, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
● budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
● maszyny, urządzenia i środki transportu,
● inne przedmioty
o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
2. Natomiast niezależnie od przewidywanego okresu używania amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 22c:
● przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych,
● budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,
● składniki majątku, wymienione w pkt 1, niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 23a pkt 1, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami tych składników – jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający
– zwane także środkami trwałymi.
Podstawa prawna
● Art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).