Obowiązek podatkowy przy darowiznach na wypadek śmierci powstanie z chwilą śmierci darczyńcy.
Senacki projekt ustawy wprowadzający nową instytucję darowizny na wypadek śmierci zakłada także odpowiednią zmianę w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Stanowi ona, że obowiązek podatkowy przy darowiźnie na wypadek śmierci powstanie z chwilą śmierci darczyńcy.

Darowizna szczególna

Waldemar Olichwer, partner zarządzający, radca prawny w HLB Sarnowski & Wiśniewski, wskazuje, że zgodnie z projektem darowizna na wypadek śmierci jest szczególnym rodzajem darowizny.
– Nie powoduje ona konieczności rozszerzenia katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ darowizna znajduje się już w tym katalogu – wyjaśnia ekspert.
W związku z tym do darowizny na wypadek śmierci należy konsekwentnie stosować przepisy ustawy dotyczące darowizn. W ocenie naszego rozmówcy właściwym rozwiązaniem jest wprowadzenie szczególnej regulacji dotyczącej powstania obowiązku podatkowego od darowizny na wypadek śmierci, ponieważ przy jej braku opodatkowanie następowałoby jeszcze przed przejściem rzeczy i praw na obdarowanego.
– Ponieważ umowa darowizny na wypadek śmierci będzie wymagała formy aktu notarialnego, a każdy zgon podlega rejestracji i udokumentowaniu, ustalenie i wykazanie momentu powstania obowiązku podatkowego nie powinno nastręczać trudności – uważa Waldemar Olichwer.

Zgłoszenie darowizny

Powstanie obowiązku podatkowego w przypadku darowizny na wypadek śmierci, tak jak przy zwykłych darowiznach, będzie oznaczało konieczność rozliczeń z fiskusem. Agnieszka Caban, konsultant podatkowy w Mazars, przypomina, że obowiązująca ustawa o podatku od spadków i darowizn zwalnia nabycie własności rzeczy lub praw przez najbliższe osoby, do których zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę.
– Warunkiem zwolnienia jest zgłoszenie nabycia do organu podatkowego w ciągu sześciu miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, w tym przypadku śmierci darczyńcy – wskazuje Agnieszka Caban.
Zwraca też uwagę, że w przypadku nabycia nieruchomości możliwe jest też zwolnienie z podatku osób należących do I grupy podatkowej (wymienione powyżej, a także zięć, synowa i teściowie), jeśli przedmiotem darowizny na wypadek śmierci będzie nieruchomość o powierzchni nieprzekraczającej 110 mkw., pod warunkiem spełnienia przewidzianych w ustawie warunków.
Pozostali podatnicy, niekorzystający z innych szczególnych zwolnień, będą musieli zapłacić podatek i złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych. Zeznanie należy złożyć w ciągu miesiąca od śmierci darczyńcy.
– Ze względu na charakter prawny nabycia w drodze darowizny na wypadek śmierci czynność ta może zostać uznana za nabycie pod warunkiem zawieszającym, co może skutkować ustaleniem przez naczelnika urzędu skarbowego należności podatkowej, jaka przypadałaby w razie ziszczenia się warunku, i ewentualną koniecznością zabezpieczenia tej należności – mówi Agnieszka Caban.
Projekt skierowano do pierwszego czytania w Sejmie.
Ważne!
Darowizna na wypadek śmierci będzie szczególnym rodzajem darowizny. Nie wymaga zatem wprowadzania nowego tytułu opodatkowania
6 miesięcy od dnia śmierci darczyńcy wyniesie termin na zgłoszenie nabycia zwolnionego z podatku w drodze darowizny na wypadek śmierci