Sprzedaż własnej wierzytelności nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sprzedaż taka nie jest świadczeniem usług.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD

Spółka w ramach prowadzonej działalności zawiera umowy lea-singu i dokonuje sprzedaży wierzytelności leasingowych powstałych w związku z zawieranymi umowami leasingu finansowego na rzecz podmiotów zagranicznych prowadzących działalność m.in. w zakresie usług finansowych, niezarejestrowanych dla celów podatku od towarów i usług w Polsce. Czy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaż tych wierzytelności własnych?

ODPOWIEDŹ URZĘDU

Zgodnie z art.5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; eksport towarów; import towarów; wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; wewnątrz- wspólnotowa dostawa towarów. Przy czym przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zatem czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe. Zbycie wierzytelności tzw. własnej nie stanowi także świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi). Taki też pogląd wyrażony został przez Dyrekcję Generalną Komisji Europejskiej ds. Podatków i Unii Celnej w odpowiedzi z 11 listopada 2004 r. na zapytanie Ministerstwa Finansów Rzeczpospolitej Polskiej dotyczące m.in. przedmiotowej kwestii. Z uwagi więc na fakt, że zbycie wierzytelności własnej nie stanowi usługi po stronie sprzedawcy, w konsekwencji nie podlega u niego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z tym sprzedaż własnej wierzytelności mieści się poza granicami hipotezy - art. 8 ust. 1 ustawy o VAT (świadczenie usług), tym samym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 29 września 2007 r. (nr 1471 /VUR1/443-98/07/MO)

OPINIA

TOMASZ SOBCZAK

ekspert z Kancelarii Prawnej Grynhoff Woźny Maliński

Linia interpretacyjna organów podatkowych w tematyce sprzedaży wierzytelności własnych nie jest jednolita. Zgodnie z niektórymi interpretacjami fiskusa sprzedaż wierzytelności własnych na rzecz innego podmiotu gospodarczego nie podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usługi. Jednak w takim przypadku transakcja sprzedaży wierzytelności własnych podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z innymi interpretacjami nabycie wierzytelności od spółki z Polski przez zagranicznego kontrahenta za wynagrodzeniem w postaci dyskonta będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Tym samym jest usługą faktoringu i ściągania długów, podlegającą VAT według stawki 22-proc. Spółka z Polski będzie zobowiązana do opodatkowania VAT tych usług jako importu usług, a podstawą opodatkowania będzie dyskonto. W związku z tymi wątpliwościami interpretacyjnymi celowe jest występowanie przez podatnika o indywidualną interpretację, która zabezpieczy go w przypadku ewentualnej kontroli.