W ramach likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością majątek spółki pozostały po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli jest dzielony pomiędzy wspólników. Jakie są skutki podatkowe podziału majątku likwidowanej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pomiędzy wspólników dokonanego w naturze?
Prawo handlowe dopuszcza podział majątku pomiędzy wspólników likwidowanej spółki bez jego spieniężenia, tj. w naturze. W związku z tym powstaje pytanie o konsekwencje podatkowe wypłaty dywidendy likwidacyjnej w postaci dywidendy rzeczowej, zarówno po stronie spółki, jak i otrzymującego ją wspólnika.
W świetle interpretacji organów podatkowych wypłata dywidendy w formie niepieniężnej prowadzi do powstania w spółce wypłacającej dywidendę przychodu z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw. Podobne skutki w zakresie CIT ma wypłata na rzecz wspólnika wynagrodzenia w formie niepieniężnej za umarzane udziały. Natomiast mimo podobieństwa do wymienionych wyżej operacji podział pomiędzy wspólników majątku likwidowanej spółki w naturze jest w opinii organów podatkowych neutralny podatkowo dla spółki, bowiem przekazaniu wspólnikom majątku w naturze nie odpowiada jakiekolwiek przysporzenie majątkowe po jej stronie.
Majątek otrzymany przez wspólnika w ramach likwidacji spółki jest określany jako dywidenda likwidacyjna i podobnie jak zwykła dywidenda stanowi zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT przychód z udziału w zyskach osób prawnych w wysokości odpowiadającej wartości rynkowej przedmiotu dywidendy. Wspólnik będący spółką podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce lub w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Szwajcarii może skorzystać ze zwolnienia z podatku, o którym mowa w art. 22 ust. 4–6 ustawy o CIT, po spełnieniu określonych tam warunków.
Zgodnie z art. 16g ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych w ramach dywidendy likwidacyjnej uważa się, co do zasady, ustaloną przez podatnika wartość poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej.
W związku z przedstawionymi regulacjami wypłata dywidendy likwidacyjnej w formie niepieniężnej może okazać się atrakcyjnym sposobem na uniknięcie opodatkowania CIT cichych rezerw powstałych w spółce w związku ze wzrostem wartości rynkowej składników jej majątku. Dotyczy to zwłaszcza spółek, w których istotny składnik majątku stanowią nieruchomości.
dr Janusz Marciniuk
doradca podatkowy Marciniuk i Wspólnicy