Podatnik VAT, który kupił samochód z tzw. kratką do prowadzonej działalności gospodarczej może odliczyć cały podatek wynikający z faktury VAT.
Rozliczenie podatku od towarów i usług związanego z kupnem samochodu osobowego przez podatnika VAT jeszcze do niedawna było ograniczone. W ustawie o VAT nadal istnieje przepis ograniczający odliczenie, ale zamiast niego stosuje się wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Magoora (sprawa C-414/07), który uznał polski przepis za niezgodny z regulacjami unijnymi.

Ograniczenia z ustawy

W ustawie o VAT określono, że w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku naliczonego stanowi tylko 60 proc. kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów – nie więcej jednak niż 6 tys. zł. Zasada ta odnosi się również do importu samochodów osobowych sprowadzanych spoza krajów Unii, przy czym kwotę podatku naliczonego stanowi 60 proc. kwoty wynikającej z dokumentu celnego SAD, z uwzględnieniem kwot z ewentualnej decyzji organu celnego. Przepis ten co prawda nadal znajduje się w ustawie o VAT, ale nie powinien być stosowany, w związku ze wspomnianym wyrokiem ETS.

Klauzula stałości

Opierając się na wyroku ETS w sprawie Magoora należy wziąć po uwagę tzw. klauzulę stałości, według której odliczenie VAT od zakupu samochodu mogło być ograniczone zanim Polska stała się członkiem Unii Europejskiej. Ograniczenie odliczenia, które istniało w polskiej ustawie o VAT przed 1 maja 2004 r. nie stanowi naruszenia klauzuli stałości, jest więc w pełni zgodne z prawem wspólnotowym.
W konsekwencji podatnik nie będzie miał prawa do odliczenie VAT, od samochodów osobowych, które według przepisów obowiązujących do 30 kwietnia 2004 r., także nie korzystały z odliczenia. Do końca kwietnia 2004 r. obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosowało się od nabywanych samochodów osobowych lub innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg. Obecnie więc samochody, homologowane jako ciężarowe, których ładowność będzie przekraczała 500 kg będą uprawniały do odliczenia całego VAT, określonego w fakturze zakupu.

Odliczenie dla aut z kratką

Korzyści wynikające z wyroku ETS dla podatników VAT dotyczą tych przedsiębiorców, którzy nabyli samochody osobowe spełniające warunki uznania ich za tzw. kratki lub wymogi tzw. wzoru Lisaka. W praktyce oznacza to, że podatnicy, którzy użytkują samochody spełniające kryteria, które uprawniały do odliczenia przed 1 maja 2004 r. (np. tzw. samochody z kratką) lub zgodnie z przepisami obowiązującymi przed 22 sierpnia 2005 r. (np. tzw. samochody ze wzoru Lisaka), mogą odliczyć pełny VAT. Dodatkowo na bieżąco mogą odliczać podatek naliczony wynikający z nabycia paliwa do takich samochodów.
Jeśli podatnik posiada samochód spełniający warunki tzw. wzoru Lisaka lub tzw. kratki, który zgodnie z przepisami krajowymi ograniczał w momencie zakupu odliczenie do limitu (obecnie 60 proc. podatku naliczonego, wcześniej było to 50 proc. podatku naliczonego), może wystąpić o zwrot podatku, składając korekty deklaracji VAT za okresy wcześniejsze. Może więc poprzez korekty złożonych w poprzednich latach deklaracji VAT wykazać całość podatku naliczonego od zakupu samochodów spełniających warunki tzw. wzoru Lisaka lub tzw. kratki. Odliczenie VAT będzie w pełni przysługiwać, gdy kupi takie samochody obecnie. W takim przypadku odliczenia całego VAT podatnik dokona w składanej na bieżąco deklaracji VAT.
Ordynacja podatkowa zawiera szczególny sposób ubiegania się o zwrot nadpłaty, która powstała wskutek orzeczenia ETS. Szczególny tryb polega na złożeniu wniosku o zwrot nadpłaty (nie jest to wniosek o stwierdzenie nadpłaty), wraz ze skorygowaną deklaracją (deklaracjami) za okresy, w których podatnik mógł odliczyć VAT, lecz go nie zrobił. Wysokość nadpłaty określa podatnik we wniosku o jej zwrot. Organ podatkowy będzie miał 30 dni na zwrot w przypadku zastosowania tego trybu szczególnego.
OGRANICZENIE ZWIĄZANE Z TZW. WZOREM LISAKA
Kwotę podatku naliczonego stanowi 50 proc. kwoty nie więcej niż 5 tys. zł od zakupu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej ładowności mniejszej niż określona według wzoru:
DŁ = 357 kg + n x 68 kg
gdzie:
– oznacza dopuszczalną ładowność,
n – oznacza ilość miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy
OGRANICZENIE PRZY SAMOCHODACH Z TZW. KRATKĄ
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się od nabywanych samochodów osobowych lub innych samochodów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg.
Podstawa prawna
Wyrok ETS w sprawie C-414/07 Magoora (Dz.Urz. UE z 21 lutego 2009 r. C 44/17).
Art. 86 ust. 3 oraz art. 88 ust. 1 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).