Zamierzam prowadzić swoją firmę w mieszkaniu, w którym mieszkam od dawna. Czy chcąc amortyzować mieszkanie jako środek trwały, mogę uznać je za używane i zastosować indywidualną stawkę, która umożliwi mi szybsze zaliczenie amortyzacji w koszty?

DOMINIK SZCZYGIEŁ
doradca podatkowy, MSDS Kancelaria Radców Prawnych M. Szczotka D. Szczygieł
Ponieważ z pytania to nie wynika, zakładam, że chodzi o mieszkanie stanowiące własność pytającego. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego również może podlegać amortyzacji, ale nie jako środek trwały, gdyż jest wymienione w katalogu wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 22i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, indywidualna stawka amortyzacyjna dotyczy wyłącznie używanych środków trwałych. Oczywiście amortyzacji podlega tylko ta część, która jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej. Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od ustalonej wartości początkowej, proporcjonalnie do stosunku powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej do ogólnej powierzchni lokalu.
Moim zdaniem nie ma przeszkód, by zastosować w omawianym przypadku indywidualną stawkę amortyzacyjną - oczywiście, o ile lokal spełnia przesłanki uznania go za używany. Aby można było go za taki uznać (zgodnie z art. 22j ust. 1 pkt 3), okres jego używania przed wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych winien wynosić co najmniej pięć lat. Bez znaczenia jest, czy podmiotem używającym przez wymagany okres pięciu lat był czytelnik, czy też osoba trzecia, od której nabył on lokal. Istotne jest, aby od momentu uprawomocnienia się pozwolenia na użytkowanie i rozpoczęcia użytkowania lokalu do daty wprowadzenia go do ewidencji upłynęło co najmniej pięć lat. Należy zaznaczyć, że w przeszłości były wątpliwości co do właściwej interpretacji tej kwestii. Niektóre organy podatkowe odmawiały podatnikom możliwości stosowania indywidualnej stawki amortyzacyjnej w sytuacji, gdy nabyli oni środek trwały na rynku pierwotnym. Organy twierdziły tak nawet w sytuacji, gdy okres używania przed wprowadzeniem do ewidencji wynosił więcej niż wymaga ustawa. Po prostu uznawano, że podmiotem używającym przez wymagany okres czasu powinna być osoba trzecia.
A zatem pod powyższymi warunkami czytelnik może amortyzować stanowiący jego własność lokal mieszkalny używany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - według stawki 10 proc. Okres amortyzacji nie może być krótszy niż dziesięć lat.
(ŁZ)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 22i, art. 22j ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).