Podatnik, który ponosi wydatki inwestycyjne związane z czynnościami opodatkowanymi i nieopodatkowanymi VAT, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu proporcji.
JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĘŁA IZBA

Przedsiębiorstwo jest stowarzyszeniem - organizacją pożytku publicznego, prowadzącą działalność na podstawie statutu. Przychody stowarzyszenia stanowią: wpisowe i składki członkowskie, dotacje, subwencje i darowizny oraz inne dochody z działalności, przeznaczone w całości na cele statutowe. Przedsiębiorstwo jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Czy podatnik będzie miał prawo do rozliczania podatku naliczonego, jaki będzie wykazany w fakturach dokumentujących wydatki inwestycyjne związane z przyszłą inwestycją? Zamierzone zadanie inwestycyjne ma na celu przystosowanie własnych obiektów ośrodka zarybieniowego do hodowli materiału zarybieniowego ryb reofilnych, ze szczególnym uwzględnieniem certy.

ODPOWIEDŹ IZBY

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przysługuje podatnikom w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Z kolei art. 90 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest zobowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot związanych ze sprzedażą opodatkowaną i nieopodatkowaną, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Proporcję tę ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo i określa się ją procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego ustalana jest proporcja, zaokrąglając w górę do najbliższej liczby całkowitej. W przypadku gdy proporcja przekroczyła 98 proc., podatnik ma prawdo obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego.

Rozpatrując na gruncie przytoczonych przepisów kwestię prawa podatnika do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach związanych z określonymi przyszłymi wydatkami inwestycyjnymi, należy zauważyć, że na podstawie przedstawionego stanu faktycznego nie można wykluczyć związku planowanych wydatków inwestycyjnych z wykonanymi czynnościami odpłatnymi, które korzystają ze zwolnienia przedmiotowego, np. odpłatności za możliwość wędkowania od niezrzeszonych i cudzoziemców, dodatkowa odpłatność od członków stowarzyszenia za możliwość wędkowania na łowiskach specjalnych, czyli łowiskach o wyższym standardzie. Zatem podatnik dla wyznaczenia wartości podatku naliczonego podlegającego odliczeniu od podatku należnego powinien stosować zasady określone w art. 90 ustawy o VAT. W przypadku gdy proporcja wyliczona zgodnie z art. 90 ustawy o VAT przekroczy 98 proc., podatnik będzie miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących wydatki inwestycyjne. Samo stwierdzenie podatnika: wykonujemy w przeważającej części czynności opodatkowane, a tylko w bardzo ograniczonym zakresie czynności zwolnione, które nie są i nie będą w przyszłości w żaden sposób związane z realizowaną inwestycją, nie uprawnia do wnioskowania, że całość podatku naliczonego z tytułu przedmiotowych inwestycji powinna podlegać odliczeniu.

Decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z 5 maja 2008 r. (nr IS.II/2-443/133/07)

OPINIA

EWA BUJALSKA

doradca podatkowy z kancelarii White & Case

Organ niedostatecznie przeanalizował kwestię związku przyszłej inwestycji ze sprzedażą opodatkowaną w kontekście oceny, czy i w jakim zakresie stowarzyszeniu przysługuje prawo do odliczenia VAT od przypisanych do tej konkretnej inwestycji wydatków. Jak wynika ze stanu faktycznego, nowa inwestycja ma polegać na przystosowaniu własnych obiektów stowarzyszenia do hodowli materiału zarybieniowego związanego m.in. z przyszłą sprzedażą opodatkowaną według 3-proc. stawki. Należy pamiętać, że w sytuacji gdy dana inwestycja ma w całości służyć sprzedaży opodatkowanej (według podstawowej stawki lub stawek zredukowanych), kwestię odliczenia VAT ocenia się przez pryzmat art. 86 ustawy o VAT. Dopiero w sytuacji gdy nie jest możliwe przypisanie konkretnych wydatków i towarzyszących im kwot podatku naliczonego do określonych rodzajów sprzedaży (w stosunku do której przysługuje i nie przysługuje prawo do odliczenia), z którymi wydatki te są związane, stosuje się proporcję z art. 90 ustawy o VAT. Argumentacja organu, że należy zastosować proporcję do wydatków inwestycyjnych, gdyż nie można wykluczyć związku tych wydatków z czynnościami zwolnionymi z VAT (tj. odpłatność za możliwość wędkowania oraz opłaty za egzamin na kartę wędkarską), budzi zastrzeżenia co do jej zasadności merytorycznej, zwłaszcza wobec faktu, że stowarzyszenie wskazało wprost, że związku tych czynności (sprzedaży zwolnionej) z nową inwestycją nie będzie.