Przyjęcie, że wydatki na zaniechane inwestycje nie stanowią kosztów uzyskania przychodu, nie oznacza pozbawienia podatnika prawa do odliczenia VAT.

Zaniechanie inwestycji to zwykle duży problem dla spółek. Zgodnie z przepisami ustaw podatkowych nie uważa się za koszty uzyskania przychodu poniesionych kosztów zaniechanych inwestycji. Problem nie kończy się jednak na kosztach, ponieważ brak ich uznania rzutuje też na VAT. Z wyroku WSA w Warszawie wynika, że nie jest to jednak działanie automatyczne.
W omawianej sprawie spółka od lipca do lutego kolejnego roku podejmowała działania mające na celu realizację inwestycji. Wystawiła faktury dotyczące m.in. doradztwa prawnego i usług prawnych. Zapłaciła też podatki. Inwestycje zostały jednak zaniechane. Urząd skarbowy określił spółce kwoty do przeniesienia na następne okresy rozliczeniowe. Ustalił też dodatkowe zobowiązanie. Stwierdził bowiem, że wydatki na usługi i doradztwo prawne nie stanowiły kosztów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Uznał także, że skoro inwestycje zostały zaniechane, to spółka nie ma prawa do odliczenia VAT. Artykuł 88 ust. 1 ust. 2 ustawy o VAT (Dz.U. z 2004 r. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) stanowi bowiem, że obniżenia kwoty podatku należnego nie stosuje się do towarów i usług, jeśli wydatki na ich nabycie nie mogły być zaliczone do kosztów. W związku z tym organ ustalił dodatkowe zobowiązanie w VAT.
Spółka odwołała się od tej decyzji. Twierdziła, że wydatki z faktur nie były związane z zaniechaną inwestycją, ale stanowiły wydatki ogólne związane z rozeznaniem rynku. Dyrektor izby skarbowej podtrzymał jednak decyzję I instancji. W skardze do sądu spółka dodała, że wydatki na usługi i doradztwo prawne powinny być zaliczone do kosztów ogólnych, a nie do kosztów związanych z inwestycją. Podatnik mógł je bowiem wykorzystać do innych inwestycji.
WSA uchylił zaskarżone decyzje. Zdaniem sądu organy nie wyjaśniły dostatecznie sprawy. Powinny bowiem ustalić, czy wydatki, o które toczy się spór, były wydatkami ogólnymi, czy związanymi z zaniechaną inwestycją. Sąd zwrócił jednak uwagę, że przyjęcie, iż koszty poniesione na zaniechaną inwestycję nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, nie oznacza automatycznego pozbawienia odliczenia VAT. Jeśli bowiem były to usługi wykorzystane do innej inwestycji, to wydatki mogły być przesunięte na inne wydatki spółki, a w konsekwencji podlegać odliczeniu VAT.
Sygn. akt III SA/Wa 135/07
Łukasz Zalewski