Osoba fizyczna kupiła od rolnika budynek gospodarczy, który chce wykorzystywać w działalności gospodarczej. W tym celu zamierza wprowadzić go do firmy jako środek trwały w budowie. Czy można odliczyć VAT z faktur dokumentujących wydatki związane z adaptacją tego budynku do celów handlowo-usługowych?

MAŁGORZATA BREDA
doradca podatkowy, Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej
Tak
Podatnikowi przysługuje na bieżąco uprawnienie do odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących wydatki inwestycyjne związane z adaptacją, tj. remontem lub modernizacją budynku.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, a jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w tym terminie, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy.
Z przywołanych przepisów wynika, iż najistotniejszym warunkiem umożliwiającym podatnikowi podatku od towarów i usług skorzystanie z prawa do odliczenia VAT jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przy czym prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje zarówno w przypadku, gdy związek pomiędzy podatkiem naliczonym a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi ma charakter bezpośredni jak i pośredni. Konstrukcja trybu rozliczania podatku naliczonego przewiduje, iż okresem rozliczeniowym w podatku od towarów i usług jest okres jednego miesiąca (ewentualnie jednego kwartału). Podatnik dokonując zatem w danym okresie rozliczeniowym zakupów, przy założeniu, że służą (mają służyć) prowadzonej przez niego działalności opodatkowanej, nabywa jednocześnie prawo do odliczenia kwoty VAT wynikającej z otrzymanej faktury. Na podstawie rodzaju prowadzonej działalności i wykonywanych obecnie czynności podatnik decyduje, czy nabywane przez niego zakupy mają związek z przyszłą sprzedażą opodatkowaną. Przyjęty przez ustawodawcę model rozliczania podatku (dokładnie jego odliczania) polega na tzw. rozliczaniu bieżącym. Ustawodawca nie uzależnił prawa do odliczania podatku naliczonego od wystąpienia sprzedaży opodatkowanej ściśle związanej z tym konkretnym zakupem. Podatnik może zatem odliczyć podatek naliczony od zakupów służących przyszłej sprzedaży opodatkowanej, a więc także zakupów o charakterze inwestycyjnym. Określenie rodzaju realizowanej inwestycji pozwala na sprecyzowanie jej przydatności i wykorzystania po jej zakończeniu w przyszłej opodatkowanej aktywności podatnika. W przypadku zatem gdy podatnik realizuje proces inwestycyjny, którego efektem ma być środek trwały związany z jego działalnością opodatkowaną, nie ma podstaw, aby obecne nakłady na jego adaptację w zakresie realizacji prawa do odliczenia traktować inaczej niż nakłady na nabycie gotowego środka trwałego. Przysługuje zatem na bieżąco uprawnienie do odliczania podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących wydatki inwestycyjne. Uprawnienie to przysługuje na takich samych zasadach, jakie przysługiwałyby, gdyby podatnik dokonał jednorazowego nabycia modernizowanego środka trwałego.
Dokonując powyższego odliczenia zawsze należy mieć na uwadze katalog wydatków, do których nie stosuje się prawa obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego. W przypadku gdyby obecnie dokonywane wydatki były przez podatnika wykorzystywane w przyszłości do czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia, jak i do czynności takiego prawa niedających, wówczas podatnik winien wynikający z nich podatek odliczać proporcjonalnie.
(AP)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 86 ust. 1 i ust. 10-11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).